tag:blogger.com,1999:blog-27564829189735148432024-02-18T18:13:17.740-08:00Amazing Grace( Ka lo lawm em em a che....)Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.comBlogger40125tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-4427747569065007792018-10-19T02:08:00.000-07:002018-10-19T02:08:06.787-07:00IIT ranking hi a va hniam ve...? <!--[if gte mso 9]><xml>
<o:DocumentProperties>
<o:Version>16.00</o:Version>
</o:DocumentProperties>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
<w:UseFELayout/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="false"
DefSemiHidden="false" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="375">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 6"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 7"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 8"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Normal Indent"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="footnote text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="annotation text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="header"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="footer"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="index heading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="table of figures"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="envelope address"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="envelope return"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="footnote reference"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="annotation reference"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="line number"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="page number"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="endnote reference"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="endnote text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="table of authorities"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="macro"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="toa heading"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Bullet"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Number"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Bullet 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Bullet 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Bullet 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Bullet 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Number 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Number 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Number 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Number 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Closing"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Signature"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text Indent"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Continue"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Continue 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Continue 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Continue 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="List Continue 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Message Header"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Salutation"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Date"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text First Indent"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text First Indent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Note Heading"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text Indent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Body Text Indent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Block Text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Hyperlink"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="FollowedHyperlink"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Document Map"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Plain Text"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="E-mail Signature"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Top of Form"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Bottom of Form"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Normal (Web)"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Acronym"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Address"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Cite"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Code"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Definition"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Keyboard"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Preformatted"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Sample"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Typewriter"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="HTML Variable"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Normal Table"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="annotation subject"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="No List"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Outline List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Outline List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Outline List 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Simple 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Simple 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Simple 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Classic 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Classic 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Classic 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Classic 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Colorful 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Colorful 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Colorful 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Columns 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Columns 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Columns 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Columns 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Columns 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 6"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 7"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Grid 8"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 4"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 5"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 6"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 7"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table List 8"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table 3D effects 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table 3D effects 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table 3D effects 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Contemporary"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Elegant"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Professional"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Subtle 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Subtle 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Web 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Web 2"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Web 3"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Balloon Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Table Theme"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" QFormat="true"
Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" QFormat="true"
Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" QFormat="true"
Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" QFormat="true"
Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" QFormat="true"
Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" QFormat="true"
Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" SemiHidden="true"
UnhideWhenUsed="true" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="41" Name="Plain Table 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="42" Name="Plain Table 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="43" Name="Plain Table 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="44" Name="Plain Table 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="45" Name="Plain Table 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="40" Name="Grid Table Light"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46" Name="Grid Table 1 Light"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51" Name="Grid Table 6 Colorful"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52" Name="Grid Table 7 Colorful"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="Grid Table 1 Light Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="Grid Table 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="Grid Table 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="Grid Table 4 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="Grid Table 5 Dark Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="Grid Table 6 Colorful Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="Grid Table 7 Colorful Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46" Name="List Table 1 Light"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51" Name="List Table 6 Colorful"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52" Name="List Table 7 Colorful"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="46"
Name="List Table 1 Light Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="47" Name="List Table 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="48" Name="List Table 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="49" Name="List Table 4 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="50" Name="List Table 5 Dark Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="51"
Name="List Table 6 Colorful Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="52"
Name="List Table 7 Colorful Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Mention"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Smart Hyperlink"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Hashtag"/>
<w:LsdException Locked="false" SemiHidden="true" UnhideWhenUsed="true"
Name="Unresolved Mention"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri",sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Thu
hma</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Tum khat chu Mizorama ka hawn hian
kum lama upa tawh tak, zirnaah pawh sulhnu nei lem lo hian ‘Engah nge IIT hi
zirna tha tehna-ah in va thleng sang thei lo ve?’ tiin min zawt thut mai a. Ka
lo ngaihtuah ngai miah loh thil a ni a; han chhan vak ngaihna pawh ka hre lo.
Nikuma Quacquarelli Symonds (QS) in khawvel pum huapa ranking result a
tihchhuahah khan IIT (Indian Institute of Technology<i>)</i> ho hi top 100-ah
an lang pha lo leh a. Ka ngaihtuah chhun zawm ta zel a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>US-ah khuan college an luh dawnin entrance
pakhat SAT (Scholastic Assessment Test) an tih hi an pe ve thin a. Chu nena
khai khin chuan IIT lama undergraduate entrance JEE (Junior Engineering
Entrance) hi a har zawk daih mai si a. Tin, campus chhunga hnalak (placement)
lamah nise khawvela company lian Google, Facebook, IBM, Samsung, ldt., hian IIT
atanga graduate chu an la reng tho bawk si. Tin, IIT atanga zirchhuakte hi
Academics, Industry, Corporate company, ldt., lamah mi chhuanawm tak tak an tam
bawk si avang hian ranking hi ngaihven a hlawh viau niin a lang a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Ranking engtin nge an lo siam thin?</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Tun kum khan National Institute
Ranking Framework (NIRF), MHRD chuan a vawi khatna atan result an lo tihchhuak
a. Engineering college tha thlan chhuahah khan kum 2008 a din IIT Patna chu
10na niin a din tirh atanga lo mentor-tu (enawkltu) IIT Guwahati (kum 1994 a
din) chu 11na a ni zawk daih mai a. IIT pahnihnte ataka hrechiang tute chuan
mak an ti hle a ni. Engpawhnise, khawvel pum huapa University ranking siamtu
lar Quacquarelli Symonds (QS) hian eng tin nge an lo teh thin han thlir thuak
teh ang:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Student
Faculty Ratio</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">:
Hei hian tehna pumpui atanga chhutin 20% mark a pu a. Tehfung awlsam bawk si
leh sawi buai vak thei lo niin a lang a. Amaherawhchu, institution thenkhat
chuan Faculty an hrilhfiah dan hi a lo danglam khawp mai. Professor bakah
Research Faculty leh Post-doctoral ho zawng zawng hi faculty angin an lo chhiar
tlat mai a. Entirnan nikuma 12na ni thei National University of Singapore chuan
a chunga kan sawi ang chiah khian faculty zat an lo chhiar tlat mai a. Tin,
MIT, Harvard, ldt., ah pawh hian Professor an tih bakah hian Lecturers an tihte
pawh hi faculty angin an lo dah tlat mai bawk a. Mak deuh mai chu Europe-a
zirna tha ETH Zurich-ah pawh hian kum 2011 khan professor nghet (full time
professor) chu mi 428 chauh awm angin an tarlang a. Chuti ang a nih dawn chuan
ranking siamtu agency te’n student faculty ratio tehkhawng an hrilhfiah dan leh
pawm dan hi a lo chiang lutuk lo tihna niin a lang. India ramah chuan professor
chauh faculty angin kan chhiar si a… </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Citation
per Faculty</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">:
Research community-ah hian midangin an lo tih tawh sa (hmuhchhuah) an lo hman
tangkai hian an paper ziahah an tarlang thin a chu chu citation an ti thin a.
Hei hian 20% tho a pu. QS Agency hian citation chungchanga database siamtu <i>Scopus</i>
hi a lo ring tawp thin a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>IIT Bombay-ah
hian paper publish tur an thehluh dawnin IIT Bombay, I.I.T Bombay, IITB, IIT
Powai, ldt., tiin an lo ziak ringawt thin bawk a. Rank siamtu agency chuan
pakhat chauh a ring si a, a buaithlak ta thin a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">International
Students</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">: Ram
dang zrilai awm zat hian 5% lai a pu ve a. Hei hi ram thang mek (<i>developing
country</i>) tan chuan tih ngaihna a vang khawp mai! Mi hausa te’n ram
tihhmasawn nan tax an pek zar zova din leh enkawl a ni a. Chutih laia developed
country atanga zirlai chawk luh chu thil tih chi a ni lo. Exchange students
programme hi a awm a, amaherawhchu IIT-a exam hi har an tih lutuk thin avangin
an lo kal tha duh lo a. A lo kalate pawh hi international students angah min
chhiar sak bawk si lo. India sangawi zawn pui ram rethei deuh atanga lo kal
tlemte hi an point hmuh ve na a ni deuh mai…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">International
faculty</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">:<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Hei pawh hian a chunga ami mark zat chiah a
pu. IIT zawng zawng hian hetah hian mark an hmu ngai lem lo. Chhan tam tak a
awm thei a. Langsar ber chu: India hian zirna leh research lama mi tha rawih
sen loh a nei a. Midang lo rawih buai vel hi a harsa em em a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Employment
reputation</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">:
Hei hian 10% a pu ve leh thung a. Amaherawhchu engti angin nge data an lak a an
teh (quantify) tih hi tunthlengin hriattheih a ni lo. MIT, Harvard, Cambridge
tih velte hi IIT hian a tluk miah lo a amaherawhchu university dang tam tak
tluk thei a ni tih chu hriat sa a ni a. Entirnan: Google, Facbook, GE, IBM,
ldt., ah hian IIT atanga BTech zir chhuak an rawih duh bik zia pawh hi a lo
awmzia lutuk lo a ni mai thei. Tin, campus placement pawh hian kori a tu lo hle
tihna niin a lang a ni. Pawi deuh mai chu IIT hian website lamah hian an
tarlang ta thin lo a, anni tan pawh hriat a lo har deuh pawh a ni mahna…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><b><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Academic
Reputation</span></i></b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">:
Hei hian 40% lai a pu a, a pawimawh fal bik hle a ni. Amaherawhchu vanduai
thlak takin ranking siamtu agency hian engtin nge data an lak a, engti ang
takin nge an teh tih a hriat theih miah loh a ni. US lama university tha a
Master zirna admission hmu tam berte hi IIT atanga a nih zia te ai chuan
research funding zat leh a behbawm vel hi an awn zawk emaw ni aw tih mai a awl
khawp mai. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; margin-left: 36.0pt; mso-layout-grid-align: none; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-autospace: none; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">IIT hian tihsual an nei em? </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Pawi deuh mai chu – IIT zawng zawng
deuh thaw hian kal dan (style) an nei ve a. Han inzuar (advertise) emaw ang chi
hi an tih loh lam tak a nih avangin website-ah hian thil hriat ngai tam tak an
dah ngai lo. Tuaithar (update) lo hian website-te hi a awm pheng phung hlawm a.
Entrinan: Phd zirlai zat te, funding an hmuh zat te, research patent zat te,
ldt., hi website-ah hian an nem kai ve ngai si lo a. Ranking tehna tur data an
dil ngai bawk si lo; anni hian website lama an hmuh theih chin chauh kha teh
nan an lo hmang tawh thin si a. Tunah hian ranking hi a pawimawh ve tho avangin
tan I la ve ang u tiin IIT Bombay Council Meeting phei chuan thutluknate pawh
an siam ve ta a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Ti tawp ang…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 105%; mso-layout-grid-align: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-family: "Times New Roman",serif;">A thui dawn ta viau mai.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mahse chiang taka ka sawi duh chu IIT hi
zirna leh research tihna hmun tha pangngai tak a ni a. Zir duhte tan zirna tlak
a ni. Chutih lai chuan Mizoram NIT (National Institute of Technology) pawh hi
Institute of National importance huangchhunga awm a ni a. Amaherawhchu state
dang NIT nena khaikhinin a thang muang hle mai… Chhan tam tak a awm thei anga;
a ngaihventu kan nih a hun takzetin ka hria. Mizoram University erawh a central
Univeristy puite, amah aia upa zawkte pawh leh pelin NIRF raking siamah 51-na a
ni pha a; a lawm awm em em a ni! </span></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-90740841339570821572017-11-08T07:55:00.002-08:002017-11-08T07:55:38.783-08:00ISUA KRISTA, REMNA LAL<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><br /></span></b></div>
<br /><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Thuhmahruai</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mizoram
– a mihring awmzat hi 1.116 million a ni a. Kan tam lo khawp mai. Andheri,
Mumbai chhunga mihring awnzat hi 1.5 million a ni vet hung a. Chumi awmzia chu
nuai engemawzatin Mizoram pumpui mihring awmzat aiin kan tlem zawk tihna a ni.
Mahse harsatna tlanglawn tak tak kan tawk ve nasa a. Retheihna leh hna
hmuhlona, corruption leh chutiang zelin pawl leh sorkar kohhran hrang hrang
inkarah inremlohna kan ngah ve mai a. Political party han ngaihtuah ta ila:
zahpuiawm khawpin an intawk na a, a nih dan tur pawh ni tho mah se. YMA lah ni
se neuh neuh an nei ve reng a. Chutiang zelin MHIP leh pawl hran hran kohhrante
pawh. Tin, kan hunpui neih leh hman thin tam tak: event hran hran a pawl ang
zawngin, departemen ang zawngin, tin Anthurium festival, Thalfavang Kut, etc
tih velte pawh hian Mizoram chhunga chengte lungawi diakna hi a thlen lo khawp
mai a. Remna niah pawh mi thiam pui pui, intellectual ability nei sang tak
takte pawh an inhnial chiam chiam a. Tun hnaiah pawh missionary day
chungchangah inhnialna tullo tak a thleng leh a! Mahse chung zawng zawng kara
hun pawimawh: mizote tam zawk rilrem em em: hlim leh lawm taka kan hman ho
theih: mizote tana remna ni diktak nia ka hriat – mizote thinlungah khutah
thisen zama remna tuhtu nia ka hmuh chu: Krismas hi a niin ka hria. Mizoram
University hi a lo ding ve ta a. Anni khuan mizote tan thil chhen fakawm tak
tak an ti nasa a. Entrina tha deuh mai chu: Rulngan…etc. Tun kum chhoa ka
ngaihtuah tak mai mai chu: MZU-ah te khian Sociology lam emaw professor ni ta
ila, research ka tih chak chu: Sakhuana tarmit bun miah loa Krismas – in mizote
zinga inremna a pek dan leh nghawng vel hi a ni a. Sikul kan kal laite kha a
ngaihawm ka ti thin: December thla a lo nih chuan advance Christmas kan han
hmang ho a. Kohhran bil tih bik a awm lo, krismas hmang ngai lo kohhran zuitute
thleng khan kan han hmangho thin kha a ni a. Kan thiante chuan krismas hlim
takin hmang se tih kan duh a, krismas card nen an chhungte kan va wish a, kan
inchah lawm lawm a. Kohhran ang zawng pawhin kohhran dangin an hman nawm poh
leh kan hlim ve thin kha a ni a. UPC unau lamte an zai tui viau leh kan lo lawm
em em thin a. Chutiang zelin Presbyterian lam carol han hmuh changte khan neih
an gang pawisa kha kan vawmkhawm thin a. Kum a lo thar a, Krismas a zo
a…’Krismas inhmang nuam em?’ tiin kan inzawt sup sup thin a. Eng kohhran nge an
nih kan ngaihtuah ngai lo. Aizawl veng cheimawite chu a mawi poh leh kan lawm
em em a, tu tih nge<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih tih hi kan
ngaihtuah ngai lo a, itsikna leh mahnihmasialna avanga inremlohna hian hmun a
chang lo ni berin ka hria. Chuti taka hun pawimawh : sakhuana tarmit chu
sawiloh khawvel tarmit atang pawha mizo society – a remna leh muanna thlen
kawnga sulsutu ropui – hun pawimawh tak krismas a nihna anga Isua Krista Remna
lal a nihzia sawi thei turin Pathianin a zahngaihna ka chungah a la lantir a
nungdama min la enkawl hi ka lawm takzet a ni! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">BMCF
Committee chuan November thla tawp ber Pathianni atang hian Krismas hmang tan
ve ila, sermon thusawi pawhin Krismas lam hawi ni rawh se tiin Isua Krista
Remna Lal tih chu thupui ni rawh se tiin an rel a. Kei hi kan hotute leh
Pathian khawngaihna avangin thupui kick off turin min lo ti ve leh a. Vawiinah
hian Isua Krista hi remna lal a nihzia kan zirho dawn a ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring hian harsatna pianken kan nei a</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring
hian mizia, a saptawng takin intrinsic property kan tihho hi kan nei vek a.
Chungte chu duhamna te, mahnihmasialna te, hmangaihna te, khawngaihna te leh a
dang tam tak kan nei teuh a. Hengte hian kan nitin nun hi min kaihruai thin a. A
tha lam leh a chhelam hian kan nitin nun hi a nawr kal reng a. Thil relevant
tak ka ngaihtuah fo pakhat chu : mahni tana tha duhna hi a ni a. Nausen pawh hi
a pian tan tirhin a dam a ni tih prove – na hmasa ber chu a tah leh tah loh hi
a ni a. A tah khan mamawh nei – a awmna pangngai ni loa awm ta hreawm ti thawi
damna tura tap leh mi puih ngaia tap niin ngaih a ni a. Chutiang zelin biak
theih a nih hma hauhin hnute a hne kawk kawk a. Anuin hnute a pai tam nge tam
lo, a hman em hman lo emaw tih pawh ngaihtuah loin a riltamna tireh turin a tap
vak vak mai thin a ni. Chhia leh tha kan han hre chho a, sikul kan han kal a.
Sikul kan kal chhan chu : nakina kan nawmna tur niin kan pawm a. Chumi avang
chuan class – ah compettion a lo awm a. Pakhatna nih tumin theihtawp kan han
chhuah a. Tha ber, sang ber, nalh ber, awhawm ber, etc., nih tumin kan phili
buai ta thin a. Mahse mihringa thil awmsa a ni… In lo chhut ve ngai emaw ka hre
lo a. MMA sports pawh kan nei zo ta chiah a. Kha sports – ah khan enge kan
sports laimu tak? Eng dang ni loin inelna a ni. Chak zawk nih tumin theihtawp
kan chhuah a… a nihna takah chuan midang an chaklo dawn a…chumi avanga chak kan
ni a…thillawmawm tak a ni hran lo. Mizo thalaite chuan football inkhelte hi kan
en nasa a. Tan lam hi kan nei fur hlawm a. Kan tante chu chak se kan ti em em
a…midang tlawm sela kan duh thin a ni. A chhan chu: chungnung zawk nihna khan
keimahnia hlimna leh muanna min pe anga kan ngaih tlat vang a ni. Kei pawhin
hian IPL – ah hian Arsenal club hi ka tan ve thin a. Ka buaipui lai tak tak
chuan an chak ka duh thin em em a. Ka vei khawp a niang anmahni chak mai ni
loin an hmelma hlun Manchester United chaklo laite kha a chang chuan Arsenal
chak lai aipawhin hmuhnawm ka ti zawk thin a nih chu mawle. Chutiang khawp
chuan keimahnia pianken nihna hian min kaihruai nasa thei em em a ni. Mahse
sawi taw hang khan hetianga mihringte hi awm kan nih avangin khawel history – a
innghirnghona zawng zawng pawh hi : duhamna, mahni hmasialna – kan thatna ber
duhna avanga lo chhuak a ni a. World War a ni emaw Renaissance laia inthahna a
ni emaw Sakhuana innghirnghona zawng zawng nen a hring chhuaktu chu keimahnia
intrinsic property awma vang kha a ni. Sports pawh hi engvangin nge khawvel
hian a ngaihpawimawh em em kan tih chuan keimahnia intrinsic property awm
hrithlakna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih avang a ni. Greekho kha
miffing hmasa leh thil ngaihtuah ril hmasate an ni a, anni khan infiamna sports
– tuna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Olympic kan hman mek lo chhuahna
pawh hi hmanlai 776 BC huna lo intan Greek ho Olympic a ni daih. Mihring
indivual ngaihtuah loin pawl leh pawh kan lo nih a…state leh state, ram leh ram
kan lo nih chuan keimahniah inelna – a tha ber duhna kha a lo awm a. Chu chuan
tharumthawhna – indona te a thlen thin niin pawm a ni. Mahse tharum thawh zawng
loa chinfelna chikhat chu – infiamna hi a ni a. India leh Pakistan hian engemaw
ti chhung khan Cricket match an khel thei lo a…an khelhtheih loh chhung khan
kan inkheltheih lai aiin kan inkarah innghirnghona a thleng nasa zawk niin pawm
a ni a. Chumi awmzia chu, Sports – Cricket hmangin Silai telloin kan lo indo
reng thin tihna a lo ni. Cricket World Cupahte pawh hian India – in Pakistan a
hneh hi chuan North leh South India inmil lo em em te pawh hi an inngeih em em
a… Lawm avang hian an biangah hian mittui a luang lo chauh ni hian ka hre thin…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Ka
sermon tawp bera ka sawi ang khan mihringte hian kan tana tha tur kan duh avang
hian kan che a, kan buai a…lehkha kan zir a…hna kan thawk bawk a. A nihna takah
chuan chaw kan bar puk puk chhan pawh hi keimahni tan vang a ni a a chhan chu
kan ei loh chuan kan thi mai dawn a ni…<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>mi hausa phei chuan ei tha leh tui an ei puk puk bawk a. Chumi engah
chuan Sakhuana hian damchhunga kan mamawh piah lamah thihnu piah lamah pawh
nawmna – kan hamthatna tur pe thei tura min tiam avangin mihring hian kan duh
em em a, a hralh pawh hi<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a tla em em a
ni. A nihna takah chuan Science pawh hi khawvelin kan bawh chhan chu engdang
vang ni loin kan khawsak nawmna min pek theih vang a ni a. Mahse sakhuana hi
chuan chatuan nunna pawh pe thei anga a innchal avangin mi tam takin kan la
lungrun em em a… tihloh tur thleng thleng kan tih phah niin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lang a. Tunhnaiah pawh khawvel chawk buaitu
chu Islam sakhua an ni. A nihna takah chuan Islam tih word pawh hi remna tih a
ni hrim hrim a. A sakhuana concept – ah pawh hian remna duh sakhua an ni. A
chian em em na chu Spain ram pawh hi tunhmain kum 400 dawn an lo awp tawh mahse
harsatna thlentu an ni ngai lo. Chutiang zelin India ram leh middle east ram
thenkhatte pawh kum 1000 chuang an awp tawh thin a mahse sakhaw dang tana
hetiang em em hian harsatna thlentu an ni ngai hauh lo. Mahse economics takin
‘Human wants are unlimited’ an tih ang hian mahni hmasialna leh duhamna hian
min lem zo a…midangte el duhna leh tha zawk nih duhna avang te, tuar lo zawk
nih duhna avang te leh a dang tha lo tam tak avang hian kan lo buai ta
niin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lang. Kristianna pawh hi keimahni
leh keimahni inkarah neuh neuh kan thlen tir a. Bible ringtu hmasate
innghirnghona aia tur leh rapthlak tak tak in kan in tibuai ta a. Mahse a nihna
takah chuan Isua Krista ringtu leh nun neitu kan nih loh vang mai a ni… A chhan
chu sawi tawh ang khan mihringte hi mahni hmasial kan ni a kan duhthusama kan
awm hian midangten min lo rem lo engang mah se keimahni chu inrem niin kan
inhria a. Thlamuang takin kan awm thin a ni. Thlamuanna thlentu remna chu mitin
mai hian kan mamawh a kan duh em em bawk a. Chulai thlamuanna leh hahdamna hmun
thlen tum chuan a dik a mawi leh a fel pawh thlu loin kan han che ta thin a
ni...</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Ngaihtuah chian a<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ngai…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Isua
Krista’n ‘Rem len tir tura lo kal ka nil ova do len tir tura lo kal ka ni…’ a
tihna khan gun taka kan en chuan Inremlohna atanga inremna siamna lam a hawi
tih kawh a tum a ni. Van nena inremlo a ni tih pawh hre lem lo khan kan inrem
lo a ni tih min hrilh a…chumi atang chuan inremna kawng a hawng ta zawk a ni.
Chumi awmzia chuan inremlohna a awm loh chuan inremna a awm thei lo tihna a nih
chu. A ni bawk reng a… Thil reng rengah hian kan harsatna kan identify phawt
loh chuan solve theih a ni ngai hauh lo… chutiang bawkin inremna hi kan
harsatna inremlohna atanga min chhanchhuaktu a ni. Inremna tih hi saptanwgah
chuan Peace tih kha a ni a. Mizo tawnga kan pawm thiam dan ber tur chu Remna
leh Muanna tih hian a hrilhfiah ber niin ka hria. Tin, Muanna tih hi Remmnain a
ken tel a ni tlat bawk a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Rawngbawlpui
duhtak te’n Isua Krista Remmna Lal tih zawngin thupui then pawimawh tak tak an
lo sawi dawn a:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">1.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Inremna
awmzia</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">2.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Pa
thiltum a ni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">3.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Lei
leh van inremna a ni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">4.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Chatuan
remna lal a ni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">5.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Inremin
awm rawh u</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">tihte
a ni a. Ka sawi tui lutuk anga an sawi turte ka sawi nual ang tih ka hlau hle
a. Mahse ka sawi dan approach atang hian kei chuan inremna awmzia leh inrema
awm dan ka lo thlur bing dawn a ni. Kan inrempui tur chu mihring an ni mai thei
tin Pathian pawh a ni maithei e…inrem tur chuan enge kan mamawh tih ka lo sawi
dawn a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Thildang sawi kai leh lawk the ang…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b>hmaa ka sawi ang khan mihring pawh
hian inremna – thlamuanna – hlimna leh lawman kan mamawh a. A tirah chiang
takin ka sawi a. Hna kan thawh chhante kan hah em em chhan te thil kan tih ve
hram hram chhan te hi engdang vang ni loin keimahni tana hlimna thlentu a nih
vang a ni. Fate retheih kan hlau a… kan hriselloh kan hlauh avangin exert e kan
la a…tin a thei phei chuan ei leh inte kan insum a. Chutiang zelin ngaihtuahna
pawh seng vak loa kan thiltih apiang mai hian a tum tak chu kan tana tha tur
thlentu a nih vang a ni. Hei chu hriatthiam a har lo. Miin mahni principle chu
sawi loh Pathian a rinna pawh dah pawimawh loa a eiruk theihna chhante pawh hi
engdang vang niloin amahah thlamuanna leh nawmna pawisa hmanga nei thei dawn
anga a hriat zawk vang chauh a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring
taka pawha automatic taka remna leh muanna (peace) kan um luih luih ang chiah
hian natural phenomena – ah pawh hian dan zawm a nei a. Chu chu eng pawh hian
equilibrium state, an tana nuam ber tha leh zung sen tlemna ber tur – ah awm an
duh vek thin a ni. Entrina lo pe ta ila: tuna lacturn – ah hian lung tum kg
khat dah ta ila ka a sir aka dah rual rualin a tla thla dawp nghal ang. A chhan
chu engdang ni lovin helai a awm chhung kha chuan energy engemaw zat a nei a. A
san zawng hi meter khat ni ta se energy – chakna 1 joule a nei tihna a ni.
Chumi chu khawhral tumin leiah a tla thlawp mai dawn a ni. A chhan chu leiah a
tlak chuan a san zawng zero a nih avangin zero energy an nei tihna a ni a.
Chutiang zelin keini pawh hi thingkungah lawn ta ila kan lawn san poh leh
keimahni hi kan stable loa energy (chakna) kan ngah tulh tulh tihna a lo ni.
Kan lawn san poh leh kan tlak vaih chuan kan tla na dawn tihna a ni a. Kan
fimkhur loha kan rah tleu zeuh chuan kan tla pawp mai dawn a chhan chu engdang
ni loin mihringte pawhin remna leh muanna kan tana nuam ber duh ang chiahin
natural phenomena zawng zawng pawh hian equilibrium state-a awm an duh
vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Hemi
hrilhfiahna awlsam leh ber chu mihringin kan mut dan pawh hi a ni a. Medical
lam zawng leh a biology ang zawng chuan sawi ta lo ila physics takin han sawi
leh mai ila. A nihna takah chuan ding chung emaw utawk thutdan position ang
zawng hian kan muhil thei chiang khawp mai a! Mahse chutiang chuan kan muhil
ngai miah lo mai a. A nihna takah chuan kan din hian kan chau em em zawk thin
a. Rei tak ding loin kan thu vat mai thin a. hei pawh hi a chhan chu eng dang
niloin keimahni hian kan thutin energy kan nei tlem a equilibrium state lam kan
pan a lo ni. Kan din khan ka lu hian rihna a neih avangin lei atanga a san
zawng tehih energy a nei a. Mahse kan mut kha chuan kan taksa zawng zawngt kha
khum nen a insi ta a. Energy kha khum atanga the chuan zero a lo ni ta a. Tui
takin kan mu thei ta thin a ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
nihna takah chuan lum emaw vawt emaw kan tih chhan pawh hi he equilibrium law
vang tho hi a ni a. Thermal equilibrium law an tih mai… Luman equilibrium law
tih pawhin kan saawi thei ang chu. Chumiah chuan system pahnih hi ngaihtuah ta
ila luma reng reng hi a sang atangin a vawtah a luang thla thin a, system
pahnih lumna chu a inan hma chu a lum atangin a vawtah a luang char char thin.
Thlasik laia vawt kan tih chhan chu kan surrounding a vawt vang a ni a. Kan
taksa hi engang pawn lum mah se kan awmna bul vel a vawh miah avangin lumna kha
kan taksaah atangin a luangchhuak char char mai zel a. Pawnlam kha degree
celcius 5 vel lek a nih chuan kan taksa lumna kha pawnlam lumna zat chiah
degree celcius 5 a nih hma chu a luang chhuak char char dawn a ni. A nihna
takah chuan kawrlum pawh hian kan taksa tang alumna lo chhuak tur kha a veng
chauh zawk a ni a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Min tilum a ni ngai
hauh lo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Awle
helaia physical thilthleng – phenomena ka sawi the kher chhan chu mihring
nunphung chauh ni lo nature hrim hrim hian equilibrium state – awmna hmun tha
kan lo mamawh vek a lo ni a. Mihringah chuan chu chu hlim taka awm a,
thlamuanna neih veng veng kha a lo ni. Ka sawi tawh angina sakhua miin a zui
chhan chu damchhunga nawmsa taka a awm tum vang leh thihhnu piah lam ngaihtuah
a chatuan nunna a chan duh vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni.
Mahse mihringte chuan intrinsic property tha lo tak tak kan neih ve avang hian equilibrium
state kan va thlen dan hi a fuh tawk lo thin a. Mimal tana thlamuanna – remna
kan duh lutuk avang hian keimahniah inremlohna a lo thleng thin zawk a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring leh mihring inkara imremna piah lamah inemna
dang buaipui tur a awm em?</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kristian
background nei vek kan ni a. Eden huana sual lo luh dan kha kan hrechiang vek
ang a. Khata Setana lo thlem dan pawh kha a philosophical implication ngun taka
kan en chuan mahni nawm duhna – thlamuang tak leh nuam taka awm duhna a ni.
Adama pawh khan a dang zo loa. A laia theirah an ei khan Pathian anga awm a
nuam taka awm duhna kha an neih a ring tlat a ni. Chumi avang chuan sual lei
leh van chu inremna chu a lo hrang ta a. Pathian lakah mihrang kan lo ni a. A
tira hlim taka awm thin kha sualin min han ngaisa tak tak ta a. Khawvel chu
buainain<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lo khat ta a. Tuna ng hian
retheihna, natna, tualinthahna, indona leh thil duhawmloh pui pui a lo thleng
ta chel chul<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. A nih chuan Kristian
inzirtinaah chuan keimahni mai ni lo Pathian leh keimahni inkarah pawh hian inremlohna
a awm tihna a lo nih chu… </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mamawh chhanna Isua Krista</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Helaia
inremlohna pahnih kan sawi: keimahni inkara inremlohna leh Pathian nena kan
inremlohna daidangtu lo siamtha tu chu Isua Krista a ni. Thian duhtakte u, kan
zui Isua Krista hi kan mamawh chhanna neitu a ni a. Kan tana inremna thlen tu a
ni. Vawiinah hian inremlohna avanga thilthleng: indo thutang te, tualthahna te,
inenksawrna te, chhiatna te, tawk tu kan ni mai thei mahse chiang taka ka sawi
duh chu he khawvelah hian tihpalhthilthuin kan lo piang lova…A chatuan
remruatah kan tel ve a ni tih hi kan pawm a kan rin chuan he’ng harsatnate hi
kan sukiang thei ang tih ka ring em em a ni. Inrem tur hian Isua Krista bak hi
kan model a ni thei lo hrim hrim…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Engvangin Nge Isua hi inrem turin kan role model a
nih theih?</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
hmasa berah chuan kan inremna turin a inngaitlawm miau<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni: Tirhkoh Paula khan Philipi khua kha a
zin vawihnihnaah a va tlawh a. Ludi leh tang vengtute chhungkua a tipiangthar
a. Kum reilote hnuah kohhran nghelnghet tak: kohhran ding hmasate zinga kohhran
hrisel tak a ding nghal a. Mahse vanduaithlak tak main tunlaia kan harsatna
tlanglawn ang chi tam tak hi an tawk ve ta tlat mai a: itsika leh mahni
hmasialna avangin Philipi Upate chu an in tibuai tlat mai. Philipi bung 2naah
khan a ziak ta a. He bung hi thuhriltute’n Isua Krista rilru leh nihna diktak
sawi lanna atana hmangin chang 5na atangin an chhiar tlang pui thin a. Mahse a
contextual background kan en chuan a fuh chiah lo deuh niin ka hre thin. Sawi
tawh angina kohhran hruaitute zinga buaina awm kha thelh a tum a, Isua Krista
inngaihtlawmna kha entawn turin a duh a ni. Chang thumnaah phei chuan atira kan
sawi : intrinsic property kan tiha kha a lo sawilang ta chiah a…engtin nge a
inziah kha? ‘ Mahnihmasial tak leh inngaihhlut avanga engmah ti lovin, rilrua
inngaitlawm takin, mitinin mahni aiin mi dang tha zawkah ruat theuh zawk rawh
se…’ tih a ni. A chiang khawp mai! Rema thlen tur chuan inngaihtlawm a lo ngai
hle a nih chu… A ni lah tak a… Thiandun buaina a ni emaw nupa buaina a ni emaw
eng buaina pawh nise tlawm zawk kan awmloh chuan inremna kawng zawh hi a lo
harsa khawp mai! Mihrimg tak chuan a harsa ang mahse Pathian nen chuan engkim
kan tithei a ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Inngaihtlawmna
laka mi daltu chu enge ni ang? Ingaitlawm theilote hi tute nge ni thin? Mi
chapo emaw engemaw ni ve tawk riaua inngai an ni duh tlang pui. Acadmics lamah
pawh hian thil pawm dan tlanglawn deuh mai kan nei ve a chu chu: a hrethlem
apiang an chapo<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>inngaihtlawm an harsat
thin tih hi a ni. Hei hi chu a dik khawp mai! Keimahah hian ka chiang… BSc kan
zir ve lai kha chuan hre ve emaw kan han in ti a: syllabus kan lo bel ve deuh
bawk nen thiam ber emaw kan han in ti a…kan inla ve lah mai a. Universityah
topper te kan han ni ve a…ropui ta viauah kan han inngai a. Mahse IIT lamah
master kan han zir chiah mai chu… kan tlawm ngawih ngawih mai ni! Kan zir tam
tulh tulh a, kan thiamlohzia leh engmah kan nih loh zia hi ka inhrechiang lutuk
a kan tlawm ngawih ngawih mai ni… Pathian zarah PhD te kan han tichho leh ta
zel a. Hriattur leh zir tur – miin an lo beih nasata zia leh Pathian thilsiam
ropuina te kan han hmuchho zel a…kan tlawm ngawih ngawih mai ni!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Amaherawh
chu thil pakhat paih theih miah loh ka nei a: mite ang em em chu ni lo mah se
ka thil thiam ve selh sawlh, sports lam a ni emaw keima academic line lam emaw
pawh nise miin min lo underestimate ringawt mai hian tlawmah ka la ta thin
a…rilru tha lo hi ka pu la pu ta tlah thin<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nih chu mawle… A hahthlak thin khawp mai a chang chuan. Tun August
thlatawpah pawh khan kan research groupah hian MSc zirlai hi a lo tel thar a.
Meeting kan neihnaah presentation ka pe a. Ka presentation pek tawp lamah chuan
theory taka ka lo chawh chhuah mahse experiment taka ka tih theih loh vawi tam
tak ka professor nen pawha kan sawi dun tawh chu ka sawi kai leh hlek a. Ka
sawi tawp hma hmain kan nau, Bengoli, MSc lo join thar chuan intihrelutukin a
lo sawi zuah zuah a. Mahse ka thinin a tuar ta thlawt lo… Professorte pawh zah
zolivin marker ka la sauh sauh a white board – ah minute 30 dawn reng mai ka
han hrilhfiah a nih kha…a bul atanga tawp thleng…ka sual ve khawp mai ka sawi
chhung zawng khan amah chiah ka en bawk a. Ka professorte pawh khan ka
lungawilo hle a ni tih an hre thei. Meeting neih zawhah chuan Mizoram ami hi
BSc ka zirlaiin ka classmate a an thiamlo viau a mahse nang chu I dang hle mai
a han ti hram a. Ka rin ang deuh ngeiin min lo underestimate ve viau a lo ni a
thin a rim hnuhnawh leh a… mahse heipawh hi overcome dank a hria a ka apply
tawh bawk. Chu chu Isua Krista inngaihtlawmna entawn hi a ni mai ni… Tuemaw
zawk zawk an tlawm chuan adanga pawh an tlawm ve mai zel a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring
leh Pathian inrem theihna tura Isua Krista inngaihtlawmna Pu Tirhkoh Paulan a
lo ziah hi tuna Isua Krista ringtute tan hian a relevant ka ti khawp mai!
Kohhran hruaitu in tibuaite chu va thelh a tum a , ‘ He rilru Isua Krista pawha
awm kha nangmahniah awm rawh se..Ani zawngin Pathian anga awma Pathian tluka
awm chu thilthlak hlelh hleih theihah a ruat loa….’ tiin chiang lutuk maiin
Isua inngaihtlawmna a lo ziak a ni. Khawel tak pawhin a hretlem apiang kan
chapo ang chiah hian Thlarau rawngbawlna lamah pawh hian Isua Krista nihna
diktak hretlem apiang hi an chapoa inrempui hi an har thin niin ka pawm a.
Keimah pawh hi ka in checkna ber pakhat pawh a ni. A chang chuan keini aia
naupang leh pawl ang zawng pawha hniam fe zawkte laka kan inremna tur a nih
chuan zawldawh zawk leh tlawm zawka tan ngaih chang a lo awm thin a. Harsa ka
ti thin khawp mai! Mahse Isua Krista chanchin ril lutuk – Pathian ni si, kan
inremna tura A thilsiama lo chang, inngaitlawm em em hi ka ngaihtuah chang hian
ka dinhmun nep lutuk hruaitu nihna emaw zirsang zawk ka nihna emaw upa zawk ka
nihna emaw atang hian ka inhnukhniam vet ur a ni lawm ni tiin ka inngaihtuah
thin a ka tuiral ve chiang thin khawp mai! Isua Krista hi kan hmangaih a a
thihna leh thawhlehna kan tawmpui takzet<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nih chuan kan inkarah inremlohna te a lo awm changte hian kan status –
kan nihnate hi kan hlipthla thin dawn lawm ni? Chu tak mai chu inremna tura
Isua Krista’n a rawn hlenchhuah chiah kha a ni bawk a. Kan tih ve ngei a ngai a
ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
sawi zelnaah phei chuan kan inremna turin ‘A inngaitlawm a, thi khawp hiala
thuzawmin a lo awm ta a…’ tiin a ziak hial a ni. Ka ngaihtuah chiang thin a
miin an inremloh chuan tuemaw zawk zawk an sual tihna a ni a. Emaw pakhat chauh
zawk a sual thei bawk a. A enga pawh chu nise inremna tura ingaihtlawma
inphahhniam hi chu a la zia ka tia amaherawh chu inremna tura thihna khawp
hiala inhlanna hi chu a ropui hi ka ti khawp mai! Khawvelah hian rukruk hmang
emaw kan tana thatna duh ngai reng reng lo engtik lai pawha kan tana chhiatna
duh thinte nena inrem tura ka nunna hlan tur hian tunhnu hian ngaihtuah pawh ka
ngaihtuah ngai lo reng reng. Mahse Isua Krista hian keini misual nun tlak lo :
sual kan ni tih pawh hre lo hi Amah nena kan inrem theihna turin A nunna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>chu a hlan ta a nih chu mawle… </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Tette
atanga mission field –a sikul kal leh seilian – kohhran chi hrang hrang: Pathian
rawngbawltu ti vek te innghirnghonaah hian ka awm thin a. Keini chu tete atanga
puitling sa: harsatnate hi nu leh pa hrilh loin ka nu leh pate hian an harsatna
min hrilh sela solve sak tu ni ila ti mi hi ka ni a. Awlsamtein thil nihphung leh
kalphungte hi ka man chak khawp mai! Pawl 5 ka zirin ka piangthar a… chumi hnu
atang phei chuan Pathian ram zau nana thawk theuh theuh kohhran inghirngho hmuh
hi a hreawm ka ti thin khawp mai! Vei pawh ka vei a… Mizoram kristiante
harsatna tawhah chuan min burden ber tu a ni… College kal tan kum atangin kum
tin thlakhat chhung ka fehchhuak ve leh zel a, mission field – ah tun thleng
hian. Rinna lamah kan puitling tulh tulh emaw kan intih lai hian hetiang
harsatna hian min la burden khawp mai! Share chi nia ka hriat ngailoh avangin
kumin pawh khan tumah ka hrilh loa… Ni 27 chhung Tuikuk berh ve tak tak –
vaihmite hnuaiah zing dar 6 atanga zan dar 10 thleng lehkha zirtir a darker 13
dawn dawn din rengte kha a hautak a appreciate dan an thiam loh avang te khan
tlawmah ka la ve viau a. Mahse hei aia min kaput leh min mawlhtu lian zawk chu
Pathian rawngbawltute innghirnghona bawk kha a ni… A chang chuan ka vei mah mah
a thahnemngaih dan tawkte hi ka thiam lo thin a…mi tam tak rilru pawh hi ka
tina thin niin ka hria. Mahse a mihring ang zawng hian tumah va huat hi ka nei
lem loa. An thiltihdikloh lai nia ka hriata hi ka va haw ta zawk thin a.
Mawngkawhurte haw lova homosexuality haw zawk tura kan inzirtir ang khan… </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Tun
tum ka Mission Field-a ka han hawn pawh khan zan khat chu zan dar 10:30 velah
ka class bang ka haw hi Baptist Mission Compound bula tlangpawha Theihai buk
hnuaiah hian Presbyterian lam unaute’n an Revival Speaker rawih mek hian
inremna chungchang a lo sermon chiam mai a… A sawi zawh thleng ka ngaithla
a…rilru hi a nuam lo khawp mai! Thingpui ina lo leng turin ka thlen inah chuan
ka sawm ta a… Sawi tur a va vanng em Pathian hmaah hian… Mahse kohhran tena kan
thil tihdikloh tam takte hi Pathian tana thahnem kan ngaihna vang a ni tih ka
chiang em em mai si… Thahnemngaihdan kan thiam loh avanga Setana lawmna kan
thlen thin tur hi a hreawm ka ti a ni. A hma chuan inngaihtlawmna –
inphahniamna hi ka vawng hlur a hemi bak hi ka thleng thei lo. Mahse kumin
chhoah hian helaia kan inremna tura Isua Krista’n a nun a hlanna ka ngaihtuah
chian hnu hian ka insawhkeh ni berin ka hria. Nun hlantu ni tur chuan
hmangaihna neih a ngai. Thih ngama va tan lam ni loin Isua Krista angin thih
thlengin kan inngaitlawm dawn tihna a lo ni. Tunah hi chuan Pathian chatuan
rauhmannaah hian ka telve tih ka chiang a. A hniaka zuitur ka nihna angina
tlawm ral thak hi ka pawi ti lo khawp mai… Thian duhtakte u vawiiah hian kan
inremna turin Isua Krista a inngaitlawm a van ropui a kalsan a leimia a lo
tanna chauh hi kan hrethiam chin a nih a kan inremna turin thihna rapthlak tak
a tuar tih hi kan hriatthiam lo la hrethiam thleng phak lo a nih chuan kan
entawn tur Isua Krista hi a nihna zawng zawng kan la entawn thei dawn lo tihna
a ni, kan Kristian nunah hian. Inngaihtlawm avanga inphahniam chu a zia a,
thihna khawp hial tuara inremna hna thawh hi chu a ropui thlawt a ni! Tunah
hian kan hrethiam ta a nih chuan Thlarau Thianghlim tanpuina dilin danglam kan
tum dawn lawm ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Pu
Tirhkoh Paula hian inremna tura Isua Krista thihnaah hian a thusawi hi a titawp
mai lova ‘Ani chu nasa takin a chawimawi ve ta thung a. Hming zawng zawnga
hming chungnung bera chu a pe ta a…’ tiin a ziak a ni. Mizoram hi society ang
zawnga ka thlir hian ngaihdan philosophy nget tak mai hi ka nei ve a. Mizoin a
titheih sang ber leh ropui ber chu : nu leh pa chawimawi hi a niin ka hria.
Bible zirtirna a nihna piah lamah hian min hringtu leh enkawltute chawimawi hi
kan tih ngei ngei tur niin ka ngai tlat a. Naute min be ve neuh neuhtu hi ka
nei ve nual a. A tam zawk chu zirna chungchanga advice pe tura min duhtute hi
an ni tlangpui a. Result tha tak tak: Mizoram puma an lannate pawh min lo hrilh
ve thin… Chuta ka rilru lo lang hmasa ber chu ‘Ani hian a nu leh pa a
chawimawi…’ tih hi a ni thin. A thiltih khan a chawimawi a ni lo a mahse a
thiltih a that avangin leh entawntlak a nih avangin a nu leh pa kha a chawimawi
a ni zawk a ni. Chumi a chhapah piangthar diktak an nih phei chuan Isua Krista
fapa – a roluahtu diktak an nih avangin Pathian pawh hi automatic takin an
chawimawi niin ka hre thin a. Ka hlim veng veng thin! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Chumi
awmzia chu inremna siamtu kan nih chuan engkim tithei Pathian hian min
chawisang anga min chawimawi dawn tihna a ni. Kan chan tur hi a ropui em a nia
aw… Namai lo tak a ni! Mihringin min chawimawi pawh eng tih thu loh a nia Lei
van siam tu Pathian ropuiin min han chawimawi tur hi chu a vanneihthlak ka ti
thin! Amaherawh chu chiang taka ka sawi duh chu chawimawi duh avanga inremsiam
tumtu kan nit ur a nil ova. Isua paw’n min hmangaih avangin kan inremtheihna
turin thihna kraws a lo thlang khan keini pawhin kan inremnan a tawp thleng ral
kan huam tur a ni tih lam a ni zawk a. Chutah chuan chawimawi kan ni zawk dawn
a ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kan
thian chu a ni pha chiah lova nau anga ka en lehkhathiam tak mai hian tumkhat
chu MSc a zir laiin missionary<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>atan
Pathian hian min ko niin ka hria a rawn ti thut mai a. A piangthar tha chu tih
ka chiang a. Mahse lehkhathiam tak chu PhD han zo sela University emaw research
institute lamah emaw professor nise Synod Mission Board –in a tirhtheihlohna
hmunah missionary angina awm se ka ti khawp mai a… MSc first class first – ah a
pass a. South India a zirna Univeristy tha ber pawlah topper a ni thelh a. CSIR
NET a exam a JRF a hmu nghal bawk a. Mahse a rilrua kohna chu a thi thei tlat
lo mai. A thiante a zirpui thin a aia tichhe thinte chuan (amah hi pakhatna a
ni thin) medical doctorte an zir a, PG tih an tum a…ropui an tum em em a. Ani
pawhin a chak thin…a chhungte pawhin PhD Physics zir ngei ngei sela tih an duh
a, an thlem thin a ni. Mahse tawngtai ngat ngat hnuah pawh kohna chu haider
theih loh nia kan hriat avangin missionary hna chu a dil ve ta a. Nimin khan
Synod Mission Board chuan a tlingte an lo tarchhuak ta a… Pathianin hotute
kaltlangin missionary nih a rem ti a ni tih kan hrechiang a kan lawm hle mai…
Missionary an lak list kha ka en tha leh thin a. A ni tluka academic record nei
tha tur leh thiam, zirsang kha ka hmu theiin ka inhre lo. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mahse
ani chuan mahni hmasialna leh duhamnate avanga inremna lo thlentirtu chu
dahthain Pathian nena inremna leh thlamuanna duhawm zawk a thlang niin ka hmu
a…ropui ka ti khawp mai! Interview an neih lai pawhin a academic record a tha
si a, ‘Zir zawm leh duhin I haw daih lovang maw…’ tiin. Mahni nawmna zawnga
thahnem kan ngaih hian midangte tan harsatna thlentu – inremlohna thlen tu kan
lo ni thin a. Chumi dahthaa Isua Krista tana inpe a, kan nawnma tur ni loa Isua
Krista’n min hmangaihna chhanlet nana a nawmna kan ngaihtuah a a ram tihzau kan
tum hian kan kristianna pawh hi a lo dik mai dawn niin ka ngai thin. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Vawiinah
hian Pathianin min hmangaih avanga kan inremtheihna turin vanropui tak
inngaitlawma kalsana te, thihthlenga kan inrem theihna tura a nun a hlanna hi
ngaihtuah thar le hang u hmiang. Isua Krista hmangaihna chhanlet dan chi hnih:
mahni dinhmun phahniama inngaihtlawm leh thih thlenga kan inrem theihna tura
tuartu a nih dan hi inenfiah leh the ang u…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Ka
khuaa ka Nutlani hian hmangaihna hi a ngah bik khawp mai a. A fate lo pawh hi a
fate anga en thei hial khawpa mi danglam a ni. A fapa chu a lo sual tlat mai a…
Thingtlangahte chuan mipa sual chu kar loah tlang hriat a lo ni a. Rukruk leh
sual chitin reng ti ta chu tlang huat rawn a ni der mai… Mahse ka la hriatreng
chu: miin engang pawn a fapa kha sawisel mah se a sual poh leh ka Nutlani khan
a hmangaih zual sauh sauh a. A rila rah – ama hrin ngei mai kha a hmangaih<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tlat<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
ni. A fate fel deuh deuh ai pawhin a duat zawk hial a…tawngtaisak chu sawi loh
a enkawl hian a enkawl a ni ber mai! Pathian pawh hian kan sual poh leh min
hmangaih a…chumi awmzia chu a laka kan tlanbo nasar poh leh emaw kan inremloh
poh leh min hmangaih leh zual a ni… Tirhkoh Paula phei chuan Sual a pun poh leh
khawngaihna a pung a tiin Korinth mite<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
hrilh hial a ni. Thian duhtakte u vawiinah hian min remlotute hi thalo zawkin
kan hmu palh a nih pawhin Isua Krista hmangaihna avang zawk hian mahni dinhmun
kalsanin thih thlenga inngaitlawm turin remna kawng zawh kan tum dawn lawm ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Atira
ka sawi ang khan mihringte hian intrinsic property nei kan ni a…chu chuan
duhamna leh mahnihmasialna hmangin kan tana nawmna tur leh tha ber neih theih
tir min tum a. A thenin mi chanai kan eiru a, a thenin mi rilru kan tina a, a
thenin tual kan that a, a thenin ruk kan ru a, a thenin nihna kan duh a,
chutiang zelin inremlohna thlentu leh siam chawptu automatic takin kan ni thin.
Vawiinah hian Philosophical implication pe zawnga lo sawi satliah ka ni loa
mahse hei hi a Pathian thu si a ni. A pawimawh ber chu: Isua Krista’n min
hmangaihna avang hian hmangaih let ve ila mahni tana nung loin min hmangaihtu
tan nung ta ila chu chuan inremna a siam ang. Kan hrethiam em aw… Inremnalohna
chu mahni nawmsakna ngaihtuah lutuk avanga lo chhuak a ni tih kan hre tawh a.
Midang tana nungte tan inremloh a theih loh ti ila kan sawisual tam pui lo bawk
ang. Missionary – ah chuan hmingthannate, sanna te, ropuina te kalsanin a inpe
ta a, chu chuan inremna awmze diktak a thlen a ni…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Eric
Liddel kha kan hria em aw… Scottish tlanchak lutuk a ni a. Cambrigde University
– ah lehkha a zir a. Chuta a zirlai chuan inkhel nasa khawp mai a… 100m race –
ah hian a hunlaia Olympic-a record ai pawhin a tlanchak zawk a. 1924 Paris
Summer Olympic – ah tlan turin British chuan a ko ve a. Mahse vanduai thlak
takin Sunday – ah a tlan a ngai tih a hria a. Pathian – a conviction thutka nei
chunga Pathianni serh tura commitment a siamna avang chuan tlan lo turin thu
tlukna a siam ta a. Chanchinbumi leh British mite dem a hlawh em em a. Hreawm
khawpin a chanchin an sawi a ni. Han tlan sela chuan Bristish tan khan Gold
Medal a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>la dawn tih kha an hrechiang
lutuk a mahse Pathian ropuina avang chauha tlan thin Eric Liddel – a chuan
Pathian leh a inkar a ngaipawimawh zawk a. A tlan duh ta lo… Tunhnu hian ka
mithlaa ka<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ngaihtuah chhuak ziah thin: a
tlan duhlo ni chuan Paris khawpuia biak in pakhatah thu a sawi a, Isaia 40:31
hi a chang thlan a… ‘Those who wait upon the LORD shall renew their strength;
they shall fly on wings like eagles; they shall run, and not be weary; and they
shall walk, and not faint’. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kan
piangthar hian Isua Krista thihna leh tawhlehna hi kan ring a ni satliah miah
lo a nia. Thil hi chu kan ring thei teuh mai… Mumbai hi India khawpui zingah
mihring awm tamna ber a ni tih pawh kan ring thei alawm. Amaherawh chu ka nunah
nghawng engmah a nei loang. Chutiang chauha Isua Krista thihna leh thawhlehna
ringtu kan nih chuan a awmzia loang. A thihna leh thawhlehna hi ka thihna leh
tawhlehna a ni tih kan rin rual hian Amah nena relationship nei turin kan
intulut<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni a. Kan tihngai loh te tih
a ngai tawh a kan tihfo te tihloh <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>atul
tawk zawk thin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Vawiinah hian Isua
Kristaah piantharna diktak kan dawng a nih chuan, A chatuan thil ruahmannaah
hian a zahangaihna avangin kan telve a ni tih kan pawm a nih chuan, kan role
model Isua Krista, Amahin inremna kawng a zawhna kawnga example a rawn set hi
kan nunpui thei dawn lawm ni tiin kan infuih mawlh mawlh a ni! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">I nunnah
harsatna lo thleng thin mahse,<br />
Aw ringtu chau in zam mai suh ang che;<br />
I harsatna A hnen thlen la,<br />
Nangni thawkrim leh phurrit phur zawng te,<br />
Ka hnen rawn pan ru hahchawlhna in hmu ang;<br />
Tiin Krista chuan nang leh kei min sawm,<br />
Mamawh chhanna famkim a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-48163846775956710682017-11-08T07:53:00.000-08:002017-11-08T07:53:19.165-08:00Chanchin Tha hril hi kan tih mak mawh a ni<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Thlaleh
ni 24 – 27 chhung khian retreat kan nei dawn a. Kan hruaitute’n retreat lam
hawiin vawiin atangin sermon hun hman nise tiin hun changtute an ngen a. Kei
hian a bul tan nan ka lo hawng dawn a. A nihna takah chuan BMCF Retreat Opening
Ceremony a nih deuh ber mai chu…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Albert
Einstein – a hi kan hre theuh anga. Ani kha, science thiam turu lutuk – Juda pa
chak Pathian hnam thlante zing ami a ni. Kristian a ni lova tin Juda Sakhua
pawh a zawm lem lo. Ani khan thusawi lar deuh mai a nei a. Chu chu kan hriat
theuh ka ring a: Science without religion is lame, science chu sakhuana tello
chuan a kim loa, kebai ang a ni a tihna a ni. Hei hi hriatthiam tum chhin phawt
teh ang: </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">1543
khan Nicolaus Copernicus khan Ni hi he kan universe laiah hian a awm a. Chuan Ni
chu Thla leh arsi, kan awmna lei hian a hel a ni, a ti a. Chumi chu Copernican
Theory an ti a. Mahse Aristotle – a khan hetiang hian ngaihdan fumfe lutuk
Copernican Theory – ah chuan a zawt ta a: ‘Khawvel hi a che a nih chuan lung
kan vawr hian engah nge kan vawr chhohna hmunah vek a lo tlak let leh? Boruaka
a awm chhung khan khawvel hi a chet si chuan kan vawrna hmun atanga a piah
deuhah a tla dawn lawm ni?’ tiin. Sawifiahtu an awm loh avangin <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Copernican Thoery</i> anga Khawvel a che tih
chu a dik lo tiin miin an pawm a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Galileo
– a khan a aia nasa zawkin <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Copernican
Thoeory</i> – khawvel a che anga pawmna kha a lo cho tha leh a. Ani chuan
khawvel hi second khatah kilometres 32 vela chaka a thlawh chuan engah nge lung
kan vawm hian kan vawm chak zawng leh khawvel kal chak zawng hi kan belh ngai
loh? Lung vawm chak zawng ringawt hi kan hriattheih chin a ni a, khawvel kal
chak zawng hi belh tel ila chuan a na viau dawn si a tih hi a ni a. Galileo – a
vek khan a chhana a ngaihtuah chhuak a. Lawng chhungah chuang ta ila, lawng chu
a tlan chak dan pangngai rengin tlan reng sela chuan lung vawr ta ila lung chu
kan vawr chhohna zawnah tak a lo tla leh dawn a. Mahse lawng kha lung kan vawr
chhhoh hnuah tlan chak thut ta se lung kha kan lung vawr chhohna hmun piahah a
tla dawn a lo ni a. A nih chuan Lawng kha che miah lo ta se lung kan var chhoh
kha kan vawrchhohna hmun ngaiah bawk a lo tla anga, lawng che (mahse chet dan <i style="mso-bidi-font-style: normal;">speed </i>pangngai reng) leh lawng che miah
lohah chuan thil tehdan phung (<i style="mso-bidi-font-style: normal;">physical
laws</i>) chu a inang reng tihna a lo ni. Chumi awmzia chu <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Corpernican Theory</i> hmangin Khawvel hian Ni khi hel mah se thil teh
zawng zawng chu thil che miah lo anga kan teh ang hian a teh theih vek tihna a
lo ni a. A chhan chu Khawvel hian Ni a hel hian a hel chak zawng hi a pangngai
reng vang a ni. Lung kan vawm paw’n khawvel thlawh chak zawng kha belh a ngai
loa. Chutiang zelin Lung kan vawr pawhin hmun dangah tla lovin kan vawr chhohna
hmunah bawk a lo tla leh mai zel a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br /><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Lawng
kha a chet loh lain lung I vawr chho a, ding takin a lo tla let leh a. Tin,
lawng kha a kal chak dan pangngai renga I kal tira lung I vawr chhoh kha ding
takin I kutah bawk a lo tla leh a ni tih kan sawi tawh a. Mahse thilbuaithlak a
awm tlat mai! Lui kamah mi pakhatin lo thlir ta che sela, lawng a chet loh laia
lung I vawr chhoh kha ding taka lo let lehin a hmu anga mahse lawng a chet laia
I vawr chhoh, I tana ding taka lo let leh kha chu ani chuan a tla kual angin a
hmu dawn ta tlat mai. A chhan chu I awmhmun atangin lawng kha a chet sawn miau
avangin lung I vawr pawh kha a che sawn a. I vawrchhoh khan lungin a kawng zawh
(trajectory) chu luikam atanga lo thlir tu tan chuan a kual dawn tlat a ni… a
nih chuan lawng chhunga chuang leh lui kam atanga lo thlirtute’n an thil hmuh chu
a inang ta lo tlat mai! Tu thlir dan nge dik zawk ang le? </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mahse
ngun taka kan ngaihtuah chuan a inang reng a ni. Khilaia Galileo – a ngaihtuah
ang khian a chetloh lai leh a chet laia kan tehna kha a inang reng a. Chuvangin
lawng kal chak zawng kha luikam atanga thlirtu tan kan belh emaw kan paih
emaw<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ngai a lo ni a. Chu tak mai a chu
Galileo – a <i style="mso-bidi-font-style: normal;">relativity theory</i> chu a
ni ta a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kan
hrethiam em aw… Entirna awsam zawk han pe chhin ang hmiang: Step – ah darkar
khatah km 2 a chakin I kal chho a, chumi zawhah step kal thei (<i style="mso-bidi-font-style: normal;">escalator</i>) ah I kal chak dan pangngainn
I kal chho leh a. Step kal thei chu darkar khatah km 4 a chakin che ta sela I
kal chak zawng chu I thianpain lo teh ta se, step kal theiah chuan darkar
khatah km 6 lai a ni dawn tihna a nih chu. Chumi awmzia chu I kal chak zawng
leh step kal thei kal chak zawng kha a belh a ni. Hetiang hian Galileo – a khan
a lo sawifiah a ni. Thil tam tak kan hrethiam ta!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kristian
scientist turu lutuk Maxell – a khan eng hi khawiah pawh kal sel a kal chak
zawng<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a inang reng a ni a ti a. Tin, eng
pe chhuak tu pawh kha eng anga chak pawn kal mah se eng kal chak zawng chu a
inang reng dawn tihna a lo ni a. Motor hma <i style="mso-bidi-font-style: normal;">light</i>
kha han ti-eng ta ila eng chu second khatah km 300,00000 a chakin a kal anga,
tin motor chu darkar khatah km 100,00000 vela chaka tlan pahin light chu han
tieng ta la eng kal chak zawng chu a pangngai reng dawn a ti a ni. Mahse
Galileo – a theory atang erawh kha chuan a dik ta lo a. Motor pawn lam atanga
lo thlirtu tan chuan eng kal chak zawng kha second khatah km 400,00000 a ni
dawn tihna a ni. A nih chuan eng kal chak zawng leh motor kal chak zawng I belh
tihna a nih chu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Helaia
thil inkalh (<i style="mso-bidi-font-style: normal;">contradict</i>) lai hi
Einstein – a khan a thlurbing ta kha a ni a. Thil kal chak zawng tehna chu <i style="mso-bidi-font-style: normal;">velocity </i>emaw <i style="mso-bidi-font-style: normal;">speed</i> (v=kal thui zawng/ hun hman zat) emaw ni ta se. Thil reng
reng a kal thui zawng kha a hun hman zata I sem chuan a kal chak zawng –
velocity I nei dawn tihna a lo ni. Kal thui zawng chu ‘d’ ni ta se, tin hun
hman tam zawng chu ‘t’ ni bawk ta se, hetiang hian kan ziak thei ang: v=d/t
tiin. A nih chuan Lunglei atanga Lawngtlai hlat zawng hi km 77.1 a ni a. Darkar
10 chhungin tlan Lunglei atangin Lawngtlai tlan theng ta ila kan tlan chak
zawng chu darkar khatah km 7.71 a ni ang. A nih chuan km 77.1 hi darkar 10 in
kan sem tihna a lo ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mahse
eng kal chak zawng chhutnaah chuan a chunga kan formula neih khi a hmantlak ta
tlat lo mai! Motor atanga eng kan tihchhuah kha a kal thui zawng ‘d’ ni ta se,
tin a hun hman zat chu ‘t’, chuan a kal chak zawng chu ‘c’ ni bawk ta se. A
chunga kan tih ang khian hetiang hi kan hmu ang a: c=d/t.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
nih leh motor kha second khata km 100000 a tlan khan engtin nge ni ta ang le?
Motor a tlan ve bawk a, eng pawh second khatah km 300000 laia chaka a chet
avangin tunah chuan a kal thui zawng ‘d’ kan tih kha a lo danglam ta, a hma
aiin a kal thui ta tlat mai. Buaithlak deuh mai chu a hun hman zat kha a la
pangai reng si a… Engtin nge ni ta ang le? Maxwell – a theory hmanhin eng kal
chak zawng, ‘c’ kha a danglam thei si loa. A nih chuan ‘t’ hi a danglam a ngai
tihna a lo ni a. A nih chuan pawn atanga thlirtu tan hun chu a kal muang ta
tihna a lo nih chu. Kan hrethiam em aw??? Hei tak hi Einstein – a theory of
relativity kan tih kha a ni a. Interstellar kha kan en tawh awm aw… kha kha
hemi principle hmang hian siam a ni. Twin’s paradox an tih kha a ni a. Pakhat
leiah a awm a. A lo tar bawih a, van sanga thlawk erawh chu a la tar miah loh
kha…hei hi Eisntein theory of relativity an tih kha a ni a.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Einstein
– a relativity theory hian hrinchhuah mak pui pui mai a nei teuh a. Chung zinga
ngaihnawm deuh mai chu rihna nei apiang hi an kal chak tulh tulh a, eng kal
chak zawng tluk thuaka an kal hian chakna thahrui (<i style="mso-bidi-font-style: normal;">energy</i>) an nei tam tulh tulh thin a ni. Formula kan hriat lar em
em, E = mc<sup>2 </sup>tih hi tuna kan sawi mek hrilhfiahtu a ni a. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Nuclear bomb, nuclear</i> thahrui kan tih
zawng zawngte pawh hi hetiang avanga lo awm vek a ni. Einstein – a khan Germany
lamin he a formula atanga bomb an siam theih mai a rin avang khan America – in
Nuclear Bomb an neih theih nan khan President Theodore Roosevelt hnenah lehkha
a thawn a. Chuan Manhatan Project kha an kal pui a. Hiroshima leh Nagasaki – ah
1945 khan bomb chu an thlak ta a. Mahse kha bomb khan mihring pawisawi lo nunna
a la nasa em em a. Scientist tam tak rilru a tina a. Chung zingah chuan Nuclear
bomb siam a nih theih nana formula hmuchhuak tu leh siam tura nawrtu Albert
Einstein –a pawh khan pawi a tie m em a. A rilru a na hle a ni. Chuan nunphung,
philosophy of life lam hi a ngaihtuah chho zel a, tuna a thusawi : Science
without religion is lame tih hi<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lo
sawi chhuak ta a ni. Science sakhuana tello chu a bai, kim lo a ni tihna a ni
ber a nih chu. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Mihring
taka kan ngaihtuah chuan science hian malsawmna tam tak min thlen a. Science
avangin silh leh fen, ei tur, nitin khawsakna – in leh lo, motor, mobile phone,
thil tam min pe a. Hei lo liama malsawmna min pe theitu a awm loang tih mai
theih a ni. Mahse scientist turu lutuk hian engvangin nge sakhuana tello
science chu engmah lo mai a ni<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a tih tak
le? A chhanna leh a nihna tak chu – sakhuana hian thil tha a zawn vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Science chuan finna hrim hrim a thlur
bing avangin thiltha bakah thiltha lo pawh a hmuchhuak teuh a. Chung thil tha
lo chu mihringte nunphung tibuaitu a ni tlat mai si a. A nih chuan atom bomb
hmuhchhuah pawh chu thiltha lo tihna a nih chu, a chhan chu mi pawisawi lo
nunna tam tak a lak vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Mahse
sakhuana chuan thil tha a zawng a, mihring tana tha lo chu a hnualsuat zel a.
Chuvangin science chu sakhuana angin mihring tana thil tha chauh a hmuchhuak
tur a ni ti ta a nih chu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
nihna takah chuan mihringte hian pianken, saptawngin intrinsic property an tih
ang hi kan nei a. Chu chu mahni tana thil tha duhna hi a ni. Chaw kan bar puk
puk chhan te, lehkha kan zir chhan te, theihpatawpa hna kan thawh lawp lawp
chhan hi a nihna takah chuan keimahni mimal nawmna duh vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni a. Chutah tak chuan sakhuanna hian kan
damchhung mai ni lovin thihnu – ah pawh nuam taka nun theihna min pek a tiam
avangin miin an ngaipawimawh em em a, a hralh pawh a tla em em a ni. Mahse hemi
kalh, opposite zawng chiah hian mihringin kan lawmem em nunphung tiawmzia tu
chu kan lo nei a. Chu chu midangte tana nun hi a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni a. A nihna takah chuan chhungkua pawh hi a
zahawm chhan chu, society – ah hian hun leh hmun pawimawh tak a chang a a chhan
chu, mahni hmasialna kalh a system awm thei nghet a nih vang a ni a. A nihna
takah chuan midangte tana nun hlan pawh hi a ropuia miin kan ngaihsan chhan chu
keimahnia awm intrinsisc property kan tih mahni hmasialna opposite chiah a nih
vang a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Kan
hriat theuh tawh angina mihring chu social animal kan ni a. Mahnia khawsa thei
lo in mahawh tawn vek kan ni. Kan nitina kan thil tih apiang hi midangte tana
tangkai a ni tur a ni a, chumi chu keimahniah a tha zawngin a lo let leh chiah
tur a ni. Hei hi sorkar hna kan thawh chhan pawh a ni a. Thlatin hlawh kan lak
piah lamah hian chhan awmze nei tak a awm a, chu chu midangte tana tangkai hi a
ni. Ka sawi fo thin a keimahni research community – ah pawh hian… Miin tax an
pe a, mi hausa atanga rethei ber thleng – slam area – a awm pawhin chi pocket
khat a lei atanga a tax pek zar zo a research ti thei kan ni tih hi. Mi khan
tax kha an pe satliah a ni loa, an pek chhan chi society nuam an siam duh
vang<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Keinin pawisa chu society
nuam zawk, better society siam nan hman tumin hna kan lo thawk ve ta thin a.
Society tana tangkai tur thil thar hmuchhuah tumin laboratory – ah te hna kan
thawk ve lauh lauh a ni. Paper publish emaw thesis tha deuh neih piah lamah
hian mission tihtur pawimawh lutuk kan lo nei theuh a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">A
nih chuan kristianna tarmit bun miah lovin secular thlirna tlang atang pawhin
midang tana nun chu a lo tul viau a kan tihtur makmawh a ni a, kan ti mek a ni
tih kan hre thei a. Mahse chu aia nasa leh thuk zawkin misual thi tur chu kan
dam theihna turin mahni hmasial lovin, a nun chu midangte tan kalvari tlangah a
lo hlan ta a ni. Midangte tana tangkai emaw nun emaw kha kan tum rau rau a nih
chuan an tana hlu ber chatuan thihna lak atanga pumpelhna dan hi kan hrilh thin
dawn lawm ni tih hi ka lo sawi tum ber a ni, vawiinah hian. Isua krista thihna
leh thawhlehna tawmpuitu kan nih hian midangte tana malsawmna turin Kristian
nun hi kan hmang em aw tih hi ka ngaihtuah nasa thin khawp mai. Kan thiante an
ni emaw chhungte an ni emaw keimahni tana mithar an nih hian kan hmuh hmasak
berte hian kan rilruah hian enge lo lang hmasa ber thin aw tih hi ka ngaihtuah
nasa thin khawp mai…zirna lamah enge a an? A rilru a tha nge a chhia? Etc tih
vel hi a lo lang teuh thin ka ring. Mahse Isua Krista ringtute tan chuan
chutiang mi kan hmuhte chu a piangthar tha em? Chhandamna awmzia a man em, a
paw mem? Chhandam a ni em? Ringtu diktak a ni em? Tihte hi kan ngaihtuah thin
dawn lawm ni? A hmaa ka sawi ang chiag khan khawvel taka kan lo pian chhan chu
– midangte tana tangkai a nih ang chiah khan kan Kristian chhan pawh hi
midangte tan – khawvel mai bakah a piah lama chatuan nunna an neih theihna tur
a puih hi Isua krista kan zui chhan a ni tih pawm tlat hi kan tihtur a ni
tlat<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Isua
Krista la nei tak tak lote nei tura hnathawh – evangelism hi kohhrante buaipui
tur a ni tih hi kan pawm tlang em aw? Biak in tha neih emaw pawl ram zauh lam
emaw hi a nih loh zia mai chu Pathian faka chawimawi emaw Bible chhiar emaw
chauh pawh hi ringtu nun khingbai lutuk a ni thei a ni, evangelism lam kan
buaipui loh chuan. A chhan enge ni ang? A hnung kan zui mek, a thu thua awm
tura kan intiam Isua krista khan chanchin tha – chatuan nunna a nihzia hi
midangte hnena hrilh turin min duh tlat a ni. Ti turin min duh a ni satliah loa
Amah pawhin a tum – mi zawng zawng chhandam rawngbawlna mission kha kan
chhunzawm a ni. Helaia lo inkhawm a, Amah fak a zai, lawmthu sawi emaw dilna
tawngtai neih emaw thilpek pek emaw te hi Kristian tihtur a ni loe ka tihna a
ni miah lo. Mahse chu aia pawimawh zawk: Isua krista thupek ‘kal ula hnam tin
ami zirtirahte siam ula’ a tih hi a awm tlat a ni. Isua Krista chauh hi hlimna
tluan tling thlentu a ni a, tin sawi tawh angin chatuan nunna kan neih theihna
turin a nun a hlan a, chu chu midangte la hre lo leh la hrechiang lote kan
hrilh ngei tur a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Vawiinah
hian chiang taka ka sawi duh chu evangelism hi Isua Krista thupek a nih avang
chauha ti tur kan ni loa. Amah kan hmangaih avang zawkin kan ti tur a ni tih
hi. Ka sermon hnuhnung bera ka sawi ang khan A nihna takah chuan kan rinna
laimu pawh hi he hmangaihnaa innghat hi a ni. Isua Krista hi dan bantu ni lovin
dan leh zawlneite thu tifamkim tura lo kal a ni a tihna pawh hi he hmangaihna
hian a hrilhfiah khawp mai. Amah kan Lalpa Isua Krista’n eng tin nge a tih kha?
‘Nangni min hmangaih chuan ka thupekte inzawm ang..’ a ti a nih kha. Hetah hian
thupek zawm chu hmangaihna lantirna a ni e a ti hauh lo. Tin, thil nihphung
pawh a ni lo. Hmangaihna avangin hmangaih takte thu zawm lam a ni zawk a ni.
Miin midang a hmangaih chuan automatic takin chumi duh dan chuan a awm mai thin
a ni.‘Chu chu tirawh emaw kha kha tisuh..’emaw a khauh taka thu inpek lam a ni
lo. Isua Krista hian hmangaihna tawp lovin min hmangaih a kan hmangaih let ve
a, commitment kan siam a nih chuan tun hmaa kan tih thinte kha kan ti thei tawh
loa chuan kan tih ngai lohte tih a tul tawh zawk a lo ni. A thupek pawimawh tak
mai, ti tura min duh chu kan hmangaih a nih chuan kan ti ngei dawn lawm ni…? Thian
duhtakte u kan hrethiam em aw...</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Kristian
lo dinchhuahnaah hian Paula hi Isua dawttu – Second founder of Christianity tih
a ni hial a ni. Paula leh Isua zirtirte, ringtu hmasate kha engah nge an
danglam em em tih hi ka ngaihtuah fo thin a. An danglam chhan ber nia ka hriat
chu – Isua Krista hnung an zui vang a ni. Isua Krista hniaka zuitu tih hi amah
fak chawimawi emaw inkhawm emaw ringawt hi a ni miah lo a nia. Isua Krista khan
enge a tih kha? A tisa put lai ni khan Samari, Judea leh Galili ramah khan enge
a tih kha? Thlaraubo zawngin a vak vel tiraw? A nih chuan Isua Krista hnung
zuitu anga kan inchhal chuan a tih ang hi kan ti ve dawn lawm ni? Chu a chhapah
a thupek a la ni leh nghal a nia aw. Pu Tirhkoh Paula khan a man chiang ka ti
khawp mai! A hniaka zuitu a nih theih chhan pawh hi engdang vang a niin ka hre
lo… Isua Krista hmangaihna bawk hi a hrechiang em a ni! Engtin nge a tih kha?
‘Krista hmangaihna chuan min tirlui a ni…’ a ti a nih kha. Kan piangthar a,
Krista avanga nun thar nei tawh kan nih chuan Krista hmangaihna hian la hre ve
lote hrilh turin min tirlui dawn lawm ni… Helaiah hian tirlui tih hi tilui, tih
ngei ngei ngai – khalh chhuak tihna a ni. Krista hmangaihna – kan tana a nun
hlanna hi kan chhanglet takzet a nih chuan loh theihlohin a kan bul hnai amite
la hre lote kan hrilh ngei tur a ni.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Hetah hian logic a awm a, chanchin tha hi kan hrillo a nih chuan, Isua
krista hmangaihna hian min tirlui thei lo tihna a ni. Min tirluih theih loh
chuan hmangaihna avanga min chhandamna hi kan pawm chiah lo tihna a nih
chu…ringtu suak kan ni tihna a ni! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Mahse
sawi ang ngawt hi a ni loa. Harsatna tam tak tawk chungin chhandamna hna hi kan
thawh a ngai tlat a ni. Engmah chu ni lo nangin keipawh hian mission field – ah
kum tin deuh thaw ka kal ve thin a. Harsatna tlanglawn tak tak paltlang tur a
tam khawp mai! Kumin pawh khan June thla chhung kha mission field – ah sikul ka
han pui a. Mahse thil awlai a ni miah lo… A nihna takah chuan mihringte chuan
ego te kan nei ve a. Pathian zarah kan Mizoram chhungah chuan kan batch-ah nan
a chuan kei tluka ambitious e mem thlen san tum tak hi an tam lutuk lo maithei
a ni. Helaiah India rama zirna tha ve ber pawlah kan zir ve a. Tu khaw kha
pawhin an hriat loh bru zirlai naupang va zirtir chu a tlawm tlak ka ti khawp
mai. Mizoram chhohna tur air ticket ka lak dawn a ka rilrua lo lang lian ber
chu he thil hi a ni a. Tlawm thlak piah lamah helaiah Phd leh MTech tih vel class
kan lak lain High School han zirtir kha chu a inpawhhniam thlak hi ka ti a. An
veng VCP te’n kan fanu tuition pe turin nakum kum tirah lo haw leh la tia min
en mai mai nihte kha hreawm ka ti ve khawp mai. Tin, ka thiante leh chhung
thenkhat ten khu laiah thilropui tak I zir emaw tih laiin helaiah tuikuk pawl
sawm zirlai zirpui mai mai a. I hna hmuh tur chu a sang lem lo maw tia min han
tihte kha ka bengah hian a cham reng a. Tin, x+x=2x a ni tih hre lo ngawng
lutuk, zing dar 6 atanga zan dar 10 thleng ni 25 vel chhum lo chat lova zirtir
kha chu peihawm pawh ka ti lo. Mahse Pathian hi hmangaih turin commitment ka
siam tawh a, ka hmangaih chuan a thupek ka zawm anga a duhdanin ka awm tur a ni
tlat si a! Mahse Pathian hi a lo tha khawp mai! Malsawmna tamtakin min vur
thin! June thla chu ka nghak ta ngat ngat a…cont.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Thian
duhtakte u, vawiinah hian Pathian thu cross reference pek vak vak a sawi pawh
ka tum lem lo. Tin change maw lai sawifiah pawh ka tum lo. Ka sawi duh ber chu
– mihring takin, khawvel takin kan pianchhan chu midangte tana malsawmna
thlentu nih hi a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni a, intellectual
takin society nuam thlen tu kan ni tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
ni tih hi. Chutianga nung ve tur hian Krista hian a huang chhugah hian min duh
a ni sa tliah loa. Midangte malsawmna thlentu nih piah lamah chatuan nunna
Krista hmanga pe tu kan nih hi a tul tlat a ni… Vawiinah hian tih theih pakhat
kan nei. BMCF chuan 24<sup>th</sup> – 27<sup>th</sup> Sept, 2015 chhung hian
retreat kan buatsaih dawn tih kan puang fo tawh a. I thian te, unau te, chhung
te Isua Krista hniak hnung la zui chiah lo an awm chuan lo kal ve turin i sawm
dawn lawm ni? Thlarau Thianghlim tanpuina dil chungin kal ve turin kan ngen
dawn lawm ni? Tin hetah pawh hian chhandamna nei lo kan la awm chuan kan kal ve
ngei dawn lawm ni? Ni khat emaw ni hnih emaw chu eng tin tin emaw nitin khawsak
buaipuiin kan hmang ral ve mai zel asin… Nitin khawsak thil rel aia pawimawh
chatuan nunna hawlhthleng thei avang hian ni khat emaw ni hnih emaw chauh chu
kan serhhrang ve dawn lawm ni? Kan damchhunga min puitu pawh a ni maithei
asin…kan dam chhunga hun pawimawh kan hriat reng tur pawh a ni maithei asin…’</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Isua
Krista hnung zui – rawngbawltu in tite hian vawiinah hian engtin nge kan tih
dawn le? Krista hmangaihna chuan min tirlui ve thei dawn em? Min tirlui loa
thildang tullo tak tak kan buaipui zawk a nih chuan Krista hmangaihna leh
chhandamna hi kan chang lo tihna a ni mai, Check list pawiawh lutuk ngaihthah
theih miah loh a ni. Paula bawk khan ‘ Ka chungah tihmakmawh a tla a…’ tiin
Chanchin Tha hrilh a piangthar lote pian thar tir chu tih ngei ngei ngai niin a
pawm thlap a ni. A nih chuan piangthar rawngbawltu tan chuan tih ngei ngei
ngai, pumpelh theih miah lo tihna a nih chu…kan hrethiam em maw…Sawi tawh anga
khan rawngbawlu kan ni emaw helaiah hian sermon sawi thei kan ni emaw inkhawm
chairman ni thei kan ni emaw tan tu etc pawh ni ila Isua krista chhandamna thu
hi midangte hnenah kan hrilh a kan evangelistic loh chuan a dik lo tihna a nih
chu…kan man chiang deuh em? Ka sawi tawh kha helaia zai vak vak emaw tawngtai vak
vak emaw Sunday apianga lo inkhawm hi chu a ve mai mai a nia aw…chanchin tha hi
kan hrilh si loh chuan engmah a awmzia lo! A nihna takah chuan Pathian kan fak
te, thilpek kan pekte pawh hi midangte thinlunga Isua thusawina kawng hawnna
chi khat – rawngbawlna pawimawh lutuk a nih avang zawkin a awmzia a ni chauh
zawk. Chutiang ni loa mahni nawmna emaw Kristian kan nih avanga lo inkhawm emaw
mai mai tur angah kan inngaih chuan a fuh miah loang! Paula khan a sawi zelnaah
phei chuan ‘Chanchin Tha hi hril suh ila ka chung a pik dawn si a…’ a ti hial a
ni. A sawi awmzia hi kan hria em? Tui hi in lo ila kan thi dawn tih kan hria
tiraw….tui hi kan in loh chuan kan chung a pi kanga kan thi ang ni reilote
hnuah. Chutiang chu a ni a sawi tum ni, Paula hian. Chanchin Tha hi Kristaa nun
thar nei tawhte chuan an hril ngei ngei tur a ni tih hi a pawm dan a ni tlat a
ni… Vawiinah hian ngun takin I ngaihtuah ang u. Kristaa nun thar kan neih chuan
kan bul hnai amite chanchin tha kan hrilh thei lo maithei mahse retreat-naa kal
turin I sawm ang u hmiang. Cell meet –ah, Bible study-ah kal turin I sawm thin
ang u. </span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-47684063079864542542017-11-08T07:50:00.001-08:002017-11-08T07:50:59.328-08:00PALM SUNDAY THUCHAH<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kan
hriat theuh agin BC 1010 khan Israel Lal Saula chu a thi a, Davida kha lal atan
hriak thih nghal a ni a. Kum 40.5 a lal a. Chumi hnuah a fapa Absaloma a lal
veleh e kum 40 chhung. Chuan a fate 2 Jeroboama leh Rehoboamaa te khan Hmar leh
chhim lamah ve ve an lal leh ta a. Mahse an pahnih hian Pathian zawlnei leh
Pathian thu an ngaihpawimawh loh avangin Assuria-in a awp ta a. Hemi atang hian
Israel fate ram chu midang kutah a tla ta a. Midangte lak atanga chhandam turin
Messia kha an beisei tan ta a. Chuan BC 539 khan Babulon hnuaiah an awm leh a.
Helaia Babulon-in an lak lai hian Jerusalem chu an tihchhiat sak vek a, temple
thlengin. Sala an tan lai hian zawlnei kan hriat lar em em tur Isaia te,
Ezekiela te leh Jeremia te kha an lo chhuak a nih kha. Anni hian Israel tundin
a nih leh tur thu an aupui nasa em em a ni. Chumi zawhah Persia hnuaiah an awm
leh a. Hetih lai hian vanneih thlak takin Jerusalem te kha an va din leh a,
Bible-a kan hriat lar Nehemia leh Ezra te kha hemi hun lai ami hi an ni. Tin,
Isua Krista Sabengtung chunga chuanga Jrusalema a luh tur thu hrilhlawktu
zawlnei Zakaria pawh kha hetih hun lai ami hi a ni. Mahse Persia chu
Alexander-a khan BC 334 khan a la veleh a. Israelte chu greek-ho hnuaiah an kun
leh ta a. Hemi chhung hian chhanchhuaktu an ngai e mem a, Pathian pawh kha a
ngawi rei an ti hle a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mahse
Alexander-a a thih hnu khan a Generalte khan lalram chu an sem ta a. Judaho
awptu khan rom culture kha Judaho khan zawm ve turin a ti tlat mai a.
Chuan<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Judaho chu an hel(rebel) ta chiam
mai a. Vanneihthlak takin chak zawkah an tang a. Chuan BC 140 khan an ram bung
thenkhat chu anmahni rorelna kutah ngei a lo awm ve ta a. Chhawlte an sat a,
Tum thing te an la a, lawmin an au nasa a ni. Palm tree hi Greek leh Romte tan
hnehna entirna a ni hrim hrim a. Judaho pawh hian an hmang nghal niin a lang. Hosanna
tih hi greek thumal 2 atanga lak a ni a, ‘tunah chhandam rawh, kan ngen a
che..’ tihna a nih kha. Hnamdang laka hreawm taka sal anga kan awmna lak atang
hian min chhanchhuak rawh tihna lam a kawk a ni. Ka hit tum laia chu hetih hun
lai hian Palm Sunday an tih ang chu a lo chhuak daih tawh a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Chuan
le, an beisei loh deuh maiin Israel fate chhanchhuak turin Isua Krista chu a lo
kal ta a. Isua chuan Galilee ramah rawng a bawl tan ta a. Mitdelte mit a tivar
a, Kebai re kein a kal tir a, Phar te an thianghlim bawk a, mitthi te a kaitho
a. Isua Krista kha a hming thang nasa hle a. Zuitu apui pawh a ngah em em a ni.
Vawiin a kan zirchian tur ropui taka Jerusalema a luhna pawh hi Bethani khuaa
Lalzara a kaihthawh hnua thil thleng kha a ni. Hemi ni hi Jerusalema a kal vawi
4na leh hnuhnung berk ha a ni a. Bible-a kan hmuh angin Isua Krista chu ropui
takin, Zakaria hrilhlawkna tifamkimin Sabengtung chunga chuangin Jerusalem
khawpui, Davida khawpui chu a lut a ni. Hetah hian mipuite chuan Palm thingte
an thliak a, ring takin ‘Hosana…’ tiiin an au nasa a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thian
duhtakte u vawiin nia chiang taka ka sawi duh chu mipuite’n Isua Krista an hmuh
dan fuh tawk lo leh an beisei dan dik tawk lo lai hi a ni. Sawi tawh angin Palm
Sunday lo chhuah chhan chu Makabi-a hunlaia Rom ho laka hnehna a chan khan a lawmnan
leh lalram zauh zel tura an beisei avangin chhawlte sat a, tum thingte kenga
kawng an zawh kha a ni a. Chutiang chiah chuan Isua Krista chu Israel fate hi
Rom ho lak atangin hian min chhandam rawh tiin an hosanna kha a ni a.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Pharisaite
leh lehkhaziaktute zingah pawh khan Isua Krista hi Messia a nih ringtu mahse
pawm lem lo an awm teuh a. Chutih lai erawh chuan Messia a nih ngei ringtu leh pawmtu
mipui nawlpui zingah tam tak zuitu a nei bawk a. A thiltihtheihna leh a
zirtirinate an hriat khan Pathian fapa tan lo chuan tihtheih rualloh niin an
hria a ni. Helaia ropui taka Jerusalema a luhnaa lo lawmtute zinga tam zawk
pawh hi a hma lawka Bethani khaua Isua Krista’n Lazara a kaihthawh lai mit ngei
a hmutute leh chanchin hre tute an ni a. Mitthi pawh kaithotheitu chuan Rom ho
lak atang pawhin a chhanchhuah theih an beisei em em a, phur takin Hosana tiin ram
dang lak atang hian min chhandam rawh tiin an au a Isua kha an chawimawi a ni.
Mahse Isua lakah hian beisei neiin an zui miau a, lehkhaziaktute leh puithiamte’n
Rom ho lakah Isua an hlan hnu chuan thil a lo dang lam ta! Hosana tia au vak
vak tute vek khan ‘Kraws-ah kheng bet rawh’ tiin an au leh ta a nih kha. Anni
tan chuan a awm reng mai. Messia, anmahni chhandam tura an rin em em khatia man
a ni ta mai kha chu beisei bo ve tak tur a ni. Tin, a zirtirte pawh khan an
tlansan a, tin a thawhlehhnuah pawh khan Galili ramahte hawnsan an tum a, a
thenin len den te an tum leh a nih kha. Isua Krista kha beisei neiin an lo zui
a, an lo chawimawi a ni. Mahse vawiinah hian chiang taka ka sawi duh chu Isua
Krista hian beisei nei miah lovin min hmangaih a, unconditional love, eng ang
pawhin sualin chhe mah ila min hmangaih<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Kalvari tlangah a lan tir tawh a ni. Chu a hmangaihangaihna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>chu vawiin ni hian kan chhang ve thei dawn
em? Nge chhan neiin Isua Krista hi kan la zui reng dawn?</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Entirna
pein sawichian tum leh chin ila... March 6 – 8 chhung khan Vihar lamah IITBCF
in campus chhunga ringlo mite tan camping kan buatsaih a. Kan MSYM Leader Tv RK
Sanga pawh hian min lo telpui ve nghe nghe a. Kan hawn dawnah ka mi hriatchian
ber pakhat chu ‘Thianpa enge i an?’ tiin ka zawt a. Min chhan dan chuan min
barakhaih khawp mai. Heti hian min ti a, ‘Krista harsatna te, manganna te,
buaina te, natna te leh thil tam tak hi chu Yoga hmangin kan tireh vek thei
alawm. Isua Krista tih kher a ngai hlei nem...’ a ti then mai a. Room ka thlen veleh
programme kan siam dan leh thuchah puangchhuaktuin thuchah a puandan kan duan
lawk dante ka zir tha leh a. Ka han zirchian chuan Isua Krista chu kan harsatna
leh manganna chhawng zangkhaitu angin kan lo zuar (Sell) hi ni berin a lang ta
a. Pawi ka ti khawp mai. Min hmangaihna san zia leh zauzia leh thukzia kha lo
focus ta vak ila aw tiin ka inngaihtuah nasa a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kum
1905 khan mi pakhat hian Physics khawvela dai tawh ngai lo tur paper 5 a ziak
a. Chung zinga pakhat chu Theory of relativity a ni a. A concept a turu hle a.
A hmaa physics tam tak chu siam rem a lo ngai ta hial a. A ziaktu hming chu kan
hriat theuh ka ring a. Pathian hnam thlan, Juda pachal thluak tha – Albert
Einstein-a kha a ni. Chuta a concept bulpui ber chu thil kan teh dawn reng
rengin kan tehna hmun leh kan va teha awmna hmun kha a pawimawh tih a ni a.
Entirnan: Local trainah kan chuang vek tawhin ka ring a. Rail chhungah ball
vawrchho ta ila, chuan platform atanga i lo thlir chuan rail chu a kal miau
avangin, ball ding taka ka vawr chhoh chu platform atanga lo thlirtu tan chuan a
kual angin i hmu ang. Mahse train dang atangin min lo thlir veleh ta la. I
train tlan chak zawng leh ka train tlan chak zawng chu inang reng ta sela ,
ding taka ka ball vawrchhoh chu nangpawhin ding taka vawrchho angin i hmu ang.
Che lo ve ve ang kan ni tihna a nih chu. Chuan kan awmna zawng zawng
hnawhkhattu eng pawh hi train ang thoa kal ve a nih avangin he theory hian a
huam tel a. Pu Einstein-a chuan chu theory chu khawvela thil kal chak ber leh
kan awmna hmunruak hnawhkhattu eng (photon) kal chak zawng nen hian a zirchiang
leh ta a. Eng chu 3X10e8m/s chakin a kal a. Chuan engpawh eng tluka chaka a kal
chuan chakna tam tak a nei thei a ni tih mathematics-in a prove leh bawk a.
Mahse eng aia chakin engmah a kal thei lo thung a. Sub-atomic particles tam tak
chu eng tluk tepa chakin an kal thei a. Chutianga kal thei ho chuan energy/
chakna thahrui tam tak an nei thei bawk a. He’ng nuclear energy kan tih ho
zawng zawng pawh hi chutianga thawk vek chu a ni. Ka sawi ta duah a, ka sawi
tum ber zawka chu relativity concept kha a ni. Thlirtu dinhmun azira tehkhawng
danglam thei a kha. Thian duh takte u kan thil thlir dan leh kan awmhmun azirin
kan kan thil pawmdan hi a danglam thei khawp mai. Sikulah pawh hian Zirtirtu
thlirna tlang a dang a, nu led pa thlirna tlang a dang chutiang zelin zirlai
naupang pawh.... Isua Krista hi engtiangin nge kan lo thlir? Kan harsatna,
manganna, buaina min tihkiansaktu atan em ni kan lo hosanna ve? Nge malsawmna
te, chawimawina te kan duh avangin kan lo hosanna zawk? Ngun takin i ngaihtuah
ang u. Kei ngei pawh hian ka pianthar tak tak hma chuan Isua Krista hi examnaa
topper nih duh avang ringawtin leh hmingthan duhna avang ringawtin ka lo zui ve
nasa khawp mai... mahse chutiang tur chu a lo ni hauh lo. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Bible-a
lal ropui leh hmingthang tun thlenga Israelte pawhin an la chhuanvawr Davida
kha Pathian khanin ka thinlung ang pu mi a ti kher a. Helaia Pathianin a
tihchhan ni awma lang hi ka hman chang changing ka ngaihtuah a ka chhut ve nasa
thin khawp mai. Chutianga ka ngaihtuah apianga ka rilrua lo lang ziah chu Davida’n
a fapa Absaloma laka a hmangaihna lantir kha a ni. Lal ropui tak chuan a
Pathian lakah thil a tisual palh hlauh mai a, thununna a chungah a tla ta a. A
fapa chu a hel tat lat mai a, a lalthuthleng chu a derthawng tat lat mai a. Chu
chauh a ni lo, a lalram chu a hum zo dawn ta lo tlat mai a, a nunna pawh a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>him chuang lo, Jerusalem atangin a raltlan ta
hial a nih kha. Chutianga hmalatu chu tu dang ni loin a fapa Absaloma kha a ni
tlat mai. A fapa chu a hel miau avangin a hruihhrauite chu beih a tul ta si a.
Davida chuan ralmu tura chhuak sipai hotu 3 Joaba,, Abhisaia leh Itaia hnenah
khan eng tin nge thu a chah kha? ‘Keimah avangin tlangval Absaloma chu dim
takin lo ti ang che u’ tiin a chah lawm lawm a nih kha. Amah thah tum tu leh
buaina thlen tu kha a la hmangaih thei tlat tihna a ni. Lal Davida chu kulh
kawngka chhawng inkarah chuan a ding a, a fapa Absaloma chanchin hriat tumin a
beng a lo chhi ran a. A thi a nih tih an hrilh khan a mangang tae m em a. Kulh
kawngka chung pindanah a chho a, a tap ta zawih zawih a. ‘Aw, ka fapa Absalom,
ka fap, ka fapa Absalom, i aiah hian thi thei zawk ila aw, aw Absalom, ka fapa,
ka fapa’ tiin a tap hawm hawm a ni. A ropui ka ti khawp mai. I ngaihtuah ngai
em? Absaloma kha Lal Davida tan khan a tangkai miah lo, tangkai chu sawi loh a
hnawksak a, buaina a siam sak zawk a ni. Mahse Lal Davida khan a fapa Absaloma
chu a hmangaih tlat a ni. Chuti’n keini pawh hi Isua Krista’n hmangaihna tawp
lovin min rawn zawng chhuak a. Misual, nungtlak lo, Amah tilungai thintu led
timualpho thinte hi hi min chhandam nan kan tan<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nun a lo hlan ta a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">March
ni 7 khan The Hindu chuan chanchin mak dangdai deuh mai an tarlang a. Andra
Pradesh-a, Vijaywadaa thluak thi tawhin a taksa peng hrang hrang a donate thu a
ni a. Chiang takin mi nun pariat lai a chhanchhuah thu an ziak kuau mai a. A
lung, thin, kal, mit tih vel chu midang hman atan a hlan a ni. TV velah ka en
chhunzawm a, a taksa peng thenkhat Airport lama an phur phei lai chuan midang
tana a nunna hlantu chu an lo ngaisang hle mai a. Mipui tamtak lo pungkhawm
chuan kawngsir atangin pangparin an theh a, mittui tla an awm teuh a ni. Social
networking site velah pawh Minikanta’n mi pariat lai nunna a chhan chu mi rilru
a khawih hle a. ‘Minikanta ila thi lo...minikanta pariat an la dam e...’ tiin
an zahzia lantir nan leh a ngaihsan zia lan tir nan an comment nasa a ni. Thian
duhtakte u khawvela mi zawng zawng tana a nun hlantu hi vawiin hian hmangaih
leh zual ila a tana nung turin kan hosanna ve dawn lawm ni? Hmangaihna avanga
kan tana nun hlantu hi hrechiang kan in ti<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nih chuan kan hmangaih let ve dawn lawm ni? Tiin kan inzawt duh<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">The
purpose driven life tih lehkhabu hi kan hria em aw? Kum 2007 chho khan New York
Times best seller ni rei ber record a break a. Tin Wall Street Journal led
Publisher Weekly chart-ah pawh best seller rei tak ani rhei bawk. Kha lehkhabu a
ziaktu chu Kristian pastor ni mah se sakhaw dangte pawhin an chhiar nasa em em
a. Miin an hlut em em a ni. A chhan chu a concept hian philosophical
complication a neih that em vang a ni. Mizotawng pawhin Lalliana Mualchin te
khan an letling ve tawh nghe nghe. Kha lehkhabu laimu ‘core concept’ ah khan
‘thil engpawh hi chhan nei veka siam an ni a, tin a siamtuin a hmanna tur a hre
ber...’ tih a ni. Entirnan: thutphah ka siam ta a. Mahse ka thir kilhnate chu a
lian lova tin ka thing hman pawh thing tha a ni miah lo. A chhan chu naupang
thut mai mai nana ka tih vang a ni. A siamtu hian a hmanna tur ka hre ber tihna
a nih chu. Thian duhtakte u, Isua Krista hi min siamtu-ah kan pawm tak tak a
nih chuan ‘Amah hmangaih a, chawimawi tura siam kan ni....’ tih hi kan pawm
thei dawn lawm ni? Chutiang purpose chuan kan nun hi a khalh ve thin em le? Nge
min siamtu chu Amah a ni tih pawm reng chung siin min siam chhan hi kan haider
zel a, kan hosanna dan hi a dik tawk lo deuh thin?</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Sava chikhat Vasuih an tih hi kan hria em aw...
Vasuih hian No a neih dawnin Bu a chhep thin a. A bu chhep chu Sava dang ang lo
takin Thing zarah a inkhai thin a. Umei rah ang deuh hian mawi takin a chhep
thin. A bu chhep chu a nalh piah lamah an themthiamna – engineering skilss a
turu em em a. A chik peihte tan phei chuan mak ti taka en vawng vawng pawh a
awl khawp mai. Vasuih chuan bu a chhep zo a, a tui ta a. A tui a awpkeu a, sava
note chu an lo thanglian ta a. Thla engemawzat hnuah chuan a note chu an lo
puitling ve ta a. Chuan an no neih hun a lo thlen chuan a pui ang chiahin
awlsam takin an tuina bu tur chu an chhep thiam leh nghal mai thin. Anni tan
zir ve a ngai lova, automatic takin an thiam ve leh nghal mai zel a ni. A mak
ve khawp mai!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Mahse mihringte chu kan ni miah lo. Kan nu leh pa
thiam ang hi kan thiam ve nghal tawp thei lo. Kei pawh hian nupuite lo nei vein
fa lo nei ta ila zirnaa ka thlen chi hi a zir thleng thei lo mai thei. Emaw ka
fapa chu ka thlen chin piah lam chu sawi loh – khawvela scientist ropui ber
pawh a ni thei tlat a ni.Thian duhtakte u, hei hi a ni uar taka ka sawi duh
chu... Pathian hian mihringte </span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>min siam dan hi a danglam bik em em a. Ramsate
ang loin inzirthei tur leh hmasawn zel thei turin min siam a ni. Thian duhtakte
u vawiinah hian Isua Krista hi hmangaih lovin rual pawl nan chauh emaw weekend
hmana inlak thawven nan emaw malsawmna dawn duh vangin emaw harsatna min
sutkian saktu atan emaw kan lo zui/ hosanna ve thin a nih chuan Thlarau
Thianghlim awmpuina hnuaiah hian Isua Krista’n min hmangaihna hi kan inenfiah
leh dawn lawm ni? Kan inzir tha leh dawn lawm ni tiin ka inchah duh a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Tirhkoh
Paula chuan engan mi nge a lo nih tawh thin tih a inhre chiang a, danglamna a
lo chan tak dan kha Pathian khawngaihna tiin a sawi a ni. A thil lo tih tawh
thin te, thawhtur Pathin a pek te, sawisatu ni thin Apostol a lo nit a mai sit
e kha a han ngaihtuah tha led thin a, a nun inthlak danglam dan kha Pathian khawngaihna
tih chauh hian a sawifiah thei niin a hria a. A lei nun pumpui kha khawngaihna
led hmangaihnain a thui khawm vek niin a hria a. ‘A thisen avangin amahah kan
tlanna kan nei a ni – a khawngaihna ngahzia ang zeal kan bawhchhiatnate
ngaihdamna chu’(Ephesi 1:7) a tih te, ‘Sual a punna apiangah khawngaihna a pung
leh zual thin..’ a tih te ‘Khawngaihna tin reng...’ a tih te, “Pathian
khawngaihna nasa em em...’ a tih te hian Pathian khawngaihna led hmangaihna
thuk tak dawngtu a nih zia a kawk chiang hle a ni. Paula hian khawngaihna hi
dam chhung thiltawn apiangah hnehna chan nan te, mawhphurhna hlen theih nan
te,hna khirh led harsa hlen theih nan te chakna hnar a ni tih<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hria a. Tehssolonika mite hnenah chuan
‘Pathian chatuan thlamuanna led beiseina tha chu a khawngainain min pe’ tiin
tihduhna karah Krista ISua chu a zui a, ding nghet tlat turin a ngen a ni. Nun
tiraltitu pal tlang nana chakna chu khawngaihna hi a ni a ti a ni ber mai.
Chuvangin Tisaah hling min pe a tih pawh kha khei chhuah a nit a chuang lem loa
Pathian hmangaihna avangin atuar chhuak niin a lang. ‘kei zawngeng ang pawhin
awm mah ila lungawi zel ka ching tawh si a’ a tithe pawh hi a rinhlehawmloh
khawp mai. ‘Kan hreawmnaah pawh lawmin i awm ang u...’ a tih theihnate pawh kha
he khawngaihna led hmangaihna vang hi niin a lang. ‘Min tichaktuah chuan engkim
ka tithei...’ a tih pawh Pathian khawngaihna a dawn avanga a hmangaih let vang
niin a lang khawp mai. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">A
nihna takah chuan kan rinna laimu pawh hi he hmangaihnaa innghat hi a ni. Isua
Krista hi dan bantu ni lovin dan leh zawlneite thu tifamkim tura lo kal a ni a
tihna pawh hi he uncondional love hian a hrilhfiah khawp mai. Miin midang a
hmangaih chuan automatic takin chumi duh dan chuan a awm mai thin a ni.‘Chu chu
tirawh emaw kha kha tisuh..’emaw a khauh taka thu inpek lam a ni lo. Isua
Krista hian hmangaihna tawp lovin min hmangaih a kan hmangaih let ve a,
commitment kan siam a nih chuan tun hmaa kan tih thinte kha kan ti thei tawh
loa chuan kan tih ngai lohte tih a tul tawh zawk a lo ni. Thian duhtakte u kan
hrethiam em aw... Amah kan Lalpa Isua Krista’n eng tin nge a tih kha? ‘Nangni
min hmangaih chuan ka thupekte inzawm ang..’ a ti a nih kha. Hetah hian thupek
zawm chu hmangaihna lantirna a ni e a ti hauh lo. Tin, thil nihphung pawh a ni lo.
Hmangaihna avangin hmangaih takte thu zawm lam a ni zawk a ni. Rom lehkhathawn
hi Pu Tihrhkoh Paula’n Korinth a tlawh vawi 3naa a ziak kha a ni a. Kristiante
tana thuchah puanchhuahna kimchang ber kan ti thei hial ang. Isua Krista chu
Jentailte tan pawha chhandamtu a nihzia chiang taka puanchhuahna kha a ni. Rom
mite khan dan leh khawngaihna/hmangaihna awmziate kha an hrethiam thei loa. Pu
Paula khan, ‘Sual<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lan leh zual nan dan
a lo awm leh nghal a. Nimahsela sual a punna apiangah khawngaihna a pung leh
zual thin...’ a ti a nih kha. Hehat hian sual a punna apiangah khawngaihna a
pung a tih awmzia hi Krista hmangaihna tawp lo keimahnia lo lang a sawi tumna a
ni. Min hmangaih avangin kan sual pauh leh min hmangaih tulh tulh a lo ni. Amah
Isua Krista bawk khan engtin nge a tih kha? ‘In inhmangaih chuan miin ka
zirtirte in ni tih an hre thei ang’ a tih pawh hi thusawi satliah a ni hauh lo
a. Philosophical implication pawh nei thui lutuk a ni. Hmangaihna a awm chuan
mihringin thil tha kan tih zawng zawng induhsakna te, thuhnuairawlhna te,
inngaihdam tawna te, induhsak tawnna te ldt., a lo awm thin a chu chuan society
nuam a lo siam thin a ni. Isua Krista hian amah chauh hmangaihin a famkim loa
kan mihring puite hmangaih ve turin min ti a nih chu...<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Tum
khat chu pa pakhat hian San Francisco atangin phone call a dawng hlauh mai a.
Lo call tu chu tu dang ni lovin Vietnam war-a raldo a fapa thi daih tawh tura a
ngaih kha a ni. A fapa chuan a lo hawn tur thute a hrilh a. Tin, a rualin a
thianpa pawh a lo hawn ve tur thu a hrilh bawk a. Mahse a fapa chuan a thianpa
chu indona avangin kut leh ke a neih tahw loh thun a hrilh a. A pa chuan a
rilru a thlak ta daih mai. Kum a lo upa ta a nangmahin lo haw la kan khawsak hi
min lo rel pui rawh tiin a fapa chu a hrilh ta a. A fapa chuan a thianpa chu
amaha a awm theihloh tur thu leh a ruala hawnpui a khawsak pui ngei a tum thu a
hrilh ta zel a. A pa chuan hmundangah awmna tur zawng zawk mai rawh se a tit a
zel a. A fapa chuan tap zawih zawih chungin ‘Ka pa i fapa hi min hmangaih em?’
tiin zawt ta a. A pa chuan ‘Ka fapa ka hmangaih che lo haw rawh...’ a ti a. A
fapa chuan ‘Ka nu a awm em? Ka nu khan min hmangaih em?’ tiin a pa chu a zawt
led a. Anu chuan a hmangaih thu a hrilh veleh a. Hetiang hian fapa chuan a pa chu
a hrilh led ta a, ‘Ka pa min hmangaih takzet chuan ka thianpa hi ka lo hruai
haw ve duh a ni...’ a ti leh a. Mahse a pa chuan ‘Awmna tur hmun dang zawng mai
rawh se... ku led ke nei lo chu kan tan enkawl a buaithlak min tibuai mai mai
nagmah chauh kha lo haw rawh’ tiin a chhang led ta a. A fapa lungchhe lutuk
chuan phone chu a dah ta hmak mai. A nu leh pate chuan a fapain a rilru dam
hnua a lo phone led hun chu an chang tar eng a. Thla khat a liam dawn tihah
chuan San Francisco lam atangin police phone call an dawng ve ta thung a. Chutah
chuan mi 2 paa fapa ni ngeia an hriat chu inchung atanga a tlak hlum thu leh lo
enfiah turin an ti a. Hmanhmawh lutukin an chhuak a an va en chuan an fapa
duhtak chu a lo ni reng mai. Mahse an fapa chuan indonaah a kut led ke chu a lo
chan ve tat lat mai. A pa chu a lungchhe em em a. ‘Ka pa min hmangaih takzet
chuan ka thianpa hi ka lo hruai haw ve duh a ni...’ a tih chhante kha a hrefiah
ta kuar kuar a. A fapa a laka beisei neih theih miah tawh loh led anmahni
tibuai mai mai tur anga inngai chu an zinga cheng ve thei lo turin an hnawl
niin an hria a. Hmangaihna diktak a nu led pain an pek theih dawn loh avangin
harsa taka khawsak chu a thlang zawk niin a hria a ni. Mahse thil awmzia an
hriat chian hnu chuan a tlai zo ta! Thian duhtakte u, kan dam lai ni hi a liam
dawn, kan that lai hun te kan chak lai hun te hian mual min liamsan dawn. Amah
Isua Krista pawh a lo kal led dawn tunah hian Amah kan hmangaih led zual dawn
lawm ni tiin kan in chah lawm lawm a ni. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-5067272907678858792017-11-08T07:49:00.000-08:002017-11-08T07:49:03.056-08:00LAZARA KAIHTHAWHNA LEH A BEHBAWM<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thuhma:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
Lazara kaihthawhna hla kha kan hriat theuh ka ring a. Khatah khan Isua kha ni
laiin tlai mah se a la pangngai reng thu – a hmangaihte tan a hun taka an
mamawh a pek hun thu message turu lutuk kan hmu<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a ni. Tin, kan hnung kar khan Isua chatuana nunna a nihzia kan sawi lang
bawk a. Chuvangin kei chuan khami message turu tak leh thihna hnehtu (chatuan
nunna anih zia) a nihna lampang lo thlur lovin ringtute nun kaihruai theitu point
pali dang chiah ka lo tarlang dawn a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bible chhiar tur:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Johana 11:1 – 44.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Historical background</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">: <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Lal Solomona
lal hnu khan Israel ram kha chhim leh hmarah then hran a ni a. Tah chuan a fate
Jeroboama (Israel) leh Rehoboama(Judai) kha an lal ve ve a. Mahse<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hmar lam ami zawk kha BC 720 kuma Assuria
lamin an run tum khan an tlawm ta a. Hetah hian Israel hnam sawmte kha umdarh
chiam an ni a. Hnam sawm bo tih chu a lo thleng ta a ni. Mahse chu tih lai
chuan Juda hnam erawh chhim lamah lalram neiin an la awm ve leh reng thung a. 586
AD khan Chhim lam Lalram pawh chu Babulon Lalramin hnuaiah an kun leh ta a. An
dinhmun kha a thim hle mai. Heng lai hun chho zawng zawngah hian an manganna
atanga chhanchhuak turin Pathian an kar nasa thin hle a ni. Zawlnei ten
chhandamtu tur a pek tur thu pawh an chhakchhuak fo a. Kan hriat mai theih tur
chu Isaia kha a ni. Ani pawh kha Lal Hezekiah lal laia zawlnei (chhim lalram) a
ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
Krista hunlaiah phei chuan chhim lam lalram pawh hi Roman ho hnuaiah a awm mek
a. Pathian kha ngawi rei an ti em em a. Chhanchhuaktu Messia kha an ngai hle a
ni. A hunlai khan Judate kha hlawm lian deuh deuhin hmun thumin an then theih
a:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">1)<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pharisaite: Anni hi Pathian tana rinawm em em.
Khirhkhiap taka dan thu leh Pathian thu zawm tute an ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">2)<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Sadukai : Anni ho hi tlemin an liberal deuh hlek a.
Thawhlehna ringlotute kha an ni bawk a.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">3)<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Zeolot: Anni ho hi Pharisaite aia Pathian rinna la
vawng tute an ni. Tunlaia terrorist ang deuh hlek an ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -.25in;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">‘Lalpa
I Pathian lo chu tumah I be tur a ni lo’ tih vawng nghet em em khan Messia hi
nghakhlel takin an lo thlir nasa a ni. Rome sorkar dan pawh zawm tha duh lo
khawpa mi kawlhsen leh buaina siam ching, Pathian tana rinawm em em<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>thinte khi, Isua kan Pathian van atanga lo
chhuk mihringa lo chang khan a lo hmachhawn ta a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Context:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
Isua Krista dinhmun hi a nanmai lo khawp mai. Sawi tawh ang khan Isua Krista
kha an beisei loh ang takin a lo kal daih mai si a. Anmahni anga mihring
pangngai kha a ni tlat mai. Chu chang a la ni lo. A hmaa Sinai dan dik taka
zawm ni-a an ngaih kha a lo correct fek fek ta mai. Tum khat Jerusalem
hulhliapa Bethesda dil kama ke bai a tihdam atang phei kha chuan Pharisaite
khan thah kha an tum nasa a ni. Kha tah pawh khan Sabath ni-a a tihdam kebaia
khan a awngphah a chawi kan avang khan hnathawk ni-a ngaiin dan bawhchhia-ah an
puh ta hial a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
Krista hian vawi tamtak Pharisaite hi a counter a. Pathian fapa amah pawh
Pathian a nih zia a sawite khan an haw em em thin a. Vawi tamtak thah an tum
hial a ni. Isua Krista pawh kha a tlanchhe ve nasa thin hle a ni. Hei hi a ho
loa a chhan chu ‘Lalpa I Pathian lo chu Pathian dang reng reng I nei tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni lo’ tih ringtute kha an ni. Mahse Isua
khan vawi tamtak entirna tehkhin thu tha tak tak hmangin a Pharisaite kha a
kawm fo a, an haider tlat thung a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lazara
a kaihthawh hma lawk pawh khan Jerusalemah Kut hmangin Isua kha a kal a ni. Thilmak
tin reng tiin a thang nasa tawh mai si a. Mipui zuitu pawh a nei hnem tawh a
ni. Mahse Judate khan Messia a nih an ring deuh si mahse ring ngam chiah si lo
- an confused khawp mai. Johana 10: 24 ah khan ‘Eng chen nge tuilairapin min
siam dawn? Krista I nih chuan fiah takin min hrilh rawh’ an ti leh a. Tah chuan
Isua Krista chuan a tihdan pangngaiin Pathian a nih thu leh Pa nena pumkhat an
nih thu a sawi leh piap piap mai. Rome lal thupek pawh zawm har ti lutuk khan
Isua Krista Pathian inti kha chu an haw em em a. Thah an tum leh ta a. Isua chu
Jerusalem atang mai ni lo – Judai ram pum atangin a tlanbo leh ta a. A hmaa
Baptistu Johana a baptisna lamah khan a che tla leh ta a. Hemi hmuna
rawngbawlna a neih laiin Mari leh Marthi-te khan Isua kha an va tibuai a, a
nuta tidam turin an koh ngat a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tin
he thil thlen lai hi Isua Krista hun tawp lam a<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ni a. Jerusalem atanga mel 2 vel leka hla – bethani khua – Jeriko khaw
kalkawnga thil thleng a ni. Hemi hnu lawk hian Jerusalemah khan ropui takin a
lut a ni. Ropui taka lo hmuaktute pawh helaia a thilmak tih ringtute leh mi
sawi atanga lo hre ve tute kha an ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A ziaktu:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
A ziaktu hi Isua zirtirte zing ami pakhat amah hmangaih em em tu – Isua Krista
ngei pawhin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>theih nise ka kianga awm
reng tur atan ka duh chue a tih kha a ni. Amah ngei pawhin Isua Krista chanchin
a ziaknaah hian Isua hmangaih a nihzia hi vawi tam a tarlang a ni (</span><span lang="EN-IN" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">John
13:23, John 19:26, John 20:2 leh John 21:7, John 21:20</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">). A thil record hrim hrim hi eye witness a nihna hian
chhiar pawh a tinuam a a rintlak em em bawk a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tin,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>he thilthleng hi chanchin tha dang pathumte
hian an ziak ve loa Johana chiah hian a ziak lang a ni. Hei hi a chhan ni-a
lang chu sawi tawh angin Isua Krista hian he thilmak a tihzawh hnu phei hi
chuan zui tu a ngah leh zual em em a. Judate kha an lungawi lo hle a. Chuvangin
Isua tan mai ni lo Lazara nunna tan pawh khan a hlauhawm avangin (v 12; 9)
midang hian an record duh lo a nih an ring. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Awle
tunah chuan kan zir tak tak tawh ang:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua hmangaihtu Mari <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>unaute:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
Isua Krista chanchin hi kum 30<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih hma
kha chuan kan hre tam lo hle mai. A nausen laiin Temple-a a nu ten an hruai tih
ka hria a. Chuan kum 12 a nih hnu-ah Temple-ah bawk a chettlat thu kan hre leh
a. A bak zawng chu Johana’n Baptisma a chan tir atanga a hnu lam zawng a ni leh
tawp mai. Tin Bible hi Isua Krista chanchin thlur bingna a ni a. Midang
chanchin a leng tam lo khawp mai. Hetah pawh hian eng tiang takin nge Marite
nen hian an relation hriat a har fu. Mahse Isua Krista rawngbawl lai an va
tihbuai ngam danah hian an in close hle ni tur<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a ni(Lapa I hmangaih kha a dam lo e, v3). An in-close mai a ni lova Isua
Krista Pathin nung fapa a nihzia an ring tlat a ni ( Ring e Lalpa, Krista,
Pathian fapa, khawvela lo kal tura chu I ni tih ka ring e, v27).<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tin helaia Mari bawk hi Isua duhsak taka
hriak man to lutuk - spiknard hriak rimtui Isua ke bula sawhkeh tu kha a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Miin
an sawi ve ziah chu Isua Krista hi Pharisaite leh mifing zingah a tla na lo. Mi
mawl te te Pathian thu leh dan pawh hre hrang lo zingah a tla na an ti a ni.
Judate buaina chiah pawh kha hei hi a ni. Mipui dan thu leh Pathian thu hre lo
khan Isua kha an zui duh bik em em a ni(v7;49).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse
hei hi a ho miah lo. Mi harsa leh rethei – mawl tak tak ten Isua Krista an
zui-naah hian zirtur pawimawh tak kan nei. Ka ti thin sakhaw dangah pawh hian
Genespati hunlai leh durga Puja hunlai te pawh hian mirethei berh te te in
ropui tak nei lo tur tih hriat fahran ho hian an rinna hi an pe na zawk zek
zel. Isua Krista hunlai pawh hian a ni tho a ni, hemite chhungkuaah hlei hlei
hian a chiang leh zual ngawt mai. Hmanni-a Nula K Lalnunsiami Thlaraubo man lo
hruaite pawh kha an turu lem lo khawp mai. Testimony sawi zinga an chhuanvawr
ber – an sawi hmasak tir ber pawh kha engmah a ni chuang lo. A presentation leh
a thusawi dan kalhmang kha a fuh lo mai a nil ova a inluh khalh nuai a ni. Pathian
avana malsawmna dawn dan kha sawi a tum a; mahse Didi a tanga tan lo khal thui
tak a sawi hnu-ah Didi avanga Isua an hmuh thu kha a sawi leh daih a. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka
lo sawichhuah chhan tak chu ka sawisel lam a ni lo. Isua Krista mamawh ni-a an
inhriatna mawlh kha a ni. Isua bakah lawmna dang an nei lo tih a hriat reng a
ni. Tin, anmahni-ah pawh khan zui duh tak takna kha a lang tlat a ni. Mamawh
ni-a inhriatna khan a buanthlu a ni ber mai ang chu. Rilru thianghlim leh
inngaitlawm takin Isua kha an pan ngei a ni. Pharisaite ang lo takin an hre ve
tawk leh nei ve tawk angin an lang lem lo tihna a nih hmel. Pharisaite khan
Isua kha kha ti khawp khan an zarbuai a. Mahse a chhandman chang ta sawi tur an
awm lem lo khawp mai. Nokdema erawh kan rilru-ah a lo lang mai thei. Ani erawh
kha chu Pharisai zinga inngaitlawm – Isua zui duhtu a ni tih hairual a ni lo.
Israel zirtirtu khan Isua Krista kha mamawh ni-a in ngaiin ‘Rabbi..’ tia
address thlapin inngaitlawm leh chhandamna duh em emin Isua kha a va tibuai a
ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka
ti mai mai thin. Mi fing, hausa leh nihna sang nei chauh hian Isua rin hi a
harsatna ni lo. Mi rethei leh sual ber ber zingah pawh hian duh tak tak lo – mi
dang suala ngai tlat. Ringtu pungkhawm pawh mifel awm khawm ti-a sawi kai duh
ho hian Isua bawk hi an lo hlat leh thin. Mi rethei leh mi mawlte angin kan
thinlung hi awm tir fo a, Marite chhungkua ang hian Isua hi kan mamawh ngawih
ngawih a va ngai em ka ti thin a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mari
leh Marthi hian Isau hi an hmuh veleh ‘Lalpa, hetah awm ni la chuan ka nuta a
thi lo tur…’ tih hi an tawngchhuak ve ve(21, 32). Hei pawh hi chhuizauna lamah
chuan ngam taka Isua Krista an hauhna a niin an ngai. Jeruisalem lama lo let
leh kha Isua tan a hlauhawm tih hre reng mah se an han ko lui ngat a. Mahse ni
4 laiin a lo tlai ta si a, an lungawi vak lo ni ngei tur a ni. Mahse a hun laia
dan hremi leh sakhaw kulmuk tak takte do rawh Isua Krista hetiang khawpa ti
ngam tura inngaihtlawmna an nei hi ka thinlunga hian a lang chhuak leh thin.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Marthi rinna:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
Marthi rinna pawh hian Isua ka rinna avanga thiamchang ka nihzia hi min
hrilhfiah ka ti ngawt thin mai. Isua kha a lo thlenin ani hian a lo hmu hmasa a
chuta a tawngchhuah hmasak ber chu ‘Lalpa hetah awm ni la ka nuta a thi lo tur.
Tunah pawh Pathian hnena I ngen apiang Pathianin a pe ang che tih ka hria e,
v21’ a ti a ni.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mahse Marthi hian a ring
tak tak lo tih a hriat khawp mai. Isua khan a chhanna-ah I nuta a tho leh ang a
tih khan nikin ni-ah chuan a tho leh ang a ti daih mai. Isua Krista
thiltihtheih chin kha ama bil khan ramri a lo kham ve ni ngei tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Lazara kha a tidam thei tih chu a hria
a. Mahse thinna lak ata a chhanchhuak thei a ni tih erawh a ring ngam hauh lo.
Ring ngam ang erawh chuan a awm chiang mai. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
Kristan Thihna leh thawhlehna a nihzia a sawina sentence-ah ngei pawh khan ‘min
ring em?’ tiin a zawt leh chiah<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni.
Tah pawh khan eng tin nge a chhan kha? Ring e Lalpa, Krista, Pathian fapa,
khawvela lo kal tura chu I ni tih ka ring e, v27 a ti a nih kha. Mahse amah
bawk hian Thlan an thlen a Isua a tah zawh a kaihthawh a tum tak tak lai khan
engtin nge a tih leh kha? Chang 39na-ah khan? ‘Lalpa tunah zawng a uih taw
hang, a thihna hi ni li<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni tawh si a’
a ti leh ngat a nih kha. Isua Krista hian a live-in eng tin tak nge a lo react
kual vel ang aw tih ka ngaihtuah thin… Í rin chuan Pathian ropuizia I hmu ang
ka ti lo che em ni?’ ‘tiin a counter ta vel a ni. Isua nen khan an inchapchar
rei khawp mai. Kawtchhuah atanga an in – an in atanga thlan awmna thleng. Tin,
an inchapcharnaah hian Isua hian Amah ring tura a duhna lam hawi bak a sawi lo…chu
chu an pahniha an thupui a ni bawk! Isua hian ‘É khai Marthi min ring duh si
lova ka kaitho lo mai ang… I khirh em mai. Hei chen kan inhnim hnai ve tawh a,
tin tuna kan inbiaknaah ngawt pawh hian a CLUE ka pe nasa tawh che em mai’ a
tih mai ka ring hial a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse
a ti lo tlat mai! Amah ringtu tena kan innghahna tur Bible chang tha tak – ‘I
rin chuan Pathian ropuina I hmu ang ka ti lo che em ni?’ tih hi a lo
chhakchhuak ta hial a ni. Kei ngei pawh hi hetiang dinhmunah hian vawi tam ka
awm tawh thin. Sikul leh College harsa taka ka kal laite … Mangang reng renga
ka khawsak lai – van treasury bak beisei tur ka neih loh laite khan amah hi rin
a tul zia chu ka hria mahse rin ngam tak tak a har a ni. A chang phei chuan a
tihtheih loh hialte pawh ka ring thin – Marthi ang hian Pathian thiltihtheihna
hi ka lo ring ngam lo leh thin. Mahse chu ti chung chuan amah ka rinna leh ka
duhna tlemte avang khan ka mamawhnate kha min phuruksak thinin ka hre thin. In
ni ve thin em?</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Rinna
hi Isua hian a ngaipawimawh khawp mai. A hmaa ka sawi inngaihtlawna pawh khi a
vaw tla tawp thei a ni. Sipai za hotu bawih tihdam chungchangah khan a hriat
reng mai.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Kha sipaiza hotu mizia that
turzia kha a lang chiang khawp mai. Amah kha Rome mi a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni ngei ang a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tin a bawih hi Juda mi a nih ngei a rinawm
bawk. Rome leh Juda inkar leh bawih an sawngbawl dan chu kan hre theuh anga;
duhawm lem lo tak a ni. Mahse he sipaiza hotu hi chu a ni hauh lo. A bawih hi a
hmangaih mai a ni lova a dam theihna tura Isua a lo pan ngat a ni. Mi entawn
tlak a nihzia<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>lang reng mai. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chu
chang a ni lo – ze mawi tak Isua kan hmangaih nana pawimawh em em ingaihtlawmna
a nei tih kan hre thei. Ka puitlin hnua chiang taka ka chhiar hnu-a ka rilru-a
lo lang hmasa ber leh daih rei zawk chu he sipai lal zet mai inngaihtlawmna hi
a ni. ‘Ka Lalpa ka inchhung I luhna tlak a ni love thu chauh sawi la ka bawih a
dam ang’ tiin a ngen lawm lawm a ni. Sipaiho lalzia chu ka hre theuh ang. Isua
bulah pawh hian engtin emaw tak chu a lalzia tihlan ve awm tak a ni. Mahse a ti
lo ‘Ka inchhung I luhna tlak a ni lo…’ a ti ngawih ngawih a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse
Isua Krista khan he a inngaihtlawmna hi engtinmah comment a pe tlat lo mai.
Isua Krista hian rinna a ngaih pawimawhzia ka hriat hma chuan ti mak deuh mang
e aw ka ti hial thin. Engtin nge a tih kha? ‘Tih tak meuh meuhin ka hrilh a che
u, Israelte zingah pawh heti ema rinna nasa hi ka hmu lo…’tiin a hnampuite kha
a zilh hlak a nih kha. A chhan chu helaiah amah ring em em tu hi Juda mi a ni
lo tlat a.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Marthi
rinna derdep tak atang hian zirchhuah tur I neih ve ngei ka ring tlat a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma atang ve thung hian: </span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma hi zirtirte zinga mi rinhlelhna avanga
hmingthang em em kha a ni. A chanchin hi a lang tam lem lo khawp mai. Heta a lo
lan hi lanna awm chhunte zing ami<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni
hial ang. Helaia chang 16naa ‘Á thihnaa thi ve turin I kal ve ang u’ a tih hi
Petera anga phur taka ti tak tak ni lovin Isua kha a ti-el – sarcastic takin a
ti vel a ni. A chhan chu Isua kha Juda hovin thah an tum avangin Jordan lui ral
lamah an kal daih a. Khata an awm lai ngei khan Mari leh a unau Marthi khan
Bethani lamah an nuta dam lo tidam turin an ngen a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">He
tah hian Isua kha a kal mai lo. He thu a hriatna hmunah hian ni hnih lai a la
cham khawmuang a nih kha. Hetih lai hian a zirtirte hian thih a hlauh avangin
Judai ram lama kal chu a duh lo a niang an ti ngei ang. Mahse a ni lo tih chu
kan hre theuh awm e. Isuan khan ‘Judai ramah I kal leh ang u, v7’ a tih khan
zirtirte khan kalna chi a nih lohzia leh Juda hovin tunhnai lawka denhlum an
tumzia thlengin an hrilh a ni. Mahse Isua khan ‘Kan thian Lazara a muhil a kai
harh turin ka kal dawn a ni’ a ti mauh mai. Ka ti mai mai thin Isua Krista hi a
zirtirte tan pawh khan vawi tam an buaipui ngei ang. Juda ho khan thah an tum
reng mai si a…Lazara a kaihthawhhnu pawh hian thah an la tum leh bawk a ni.
Mahse Isua kha Ephraim lamah a tlanchhe ta daih<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nih kha.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma
khan Isua kal luih tum hi zui tho a ngai si-a ‘Á thihnaa thi turin I kal ve ang
u’ tiin sarcastic takina tawng el vel ngawt a nih a rinawm khawp mai. Chanchin
Tha hi Isua leh a kaihthawih ziakna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni
a, a chanchin hi a lang tlem lo em mai pawh a. Ka ti mai mai thin hmel
danglamna tlangah Petera, Jakoba leh Johana an kal theih bik laite khan
zirtirte dang 9 kha an bang tihna a ni. Midang chu ka ngaihruat chhin ngai lem
lova Thoma hi an zinga a telloh chhan hi an zia pangngai vang hi a nih ka ring
tlat pek. Sual chuang silo khan Isua kha ti phelh phawlh takin a zui ve thin ni
ngei tur a ni. Isua Krista thawhleh hnu-a zirtirte awmkhawm zinga a inlar pawh
khan Thoma tih loh chu an kim vek a ni. Khatah pawh khan Isua thutiam – ni thum
hnu-ah ka tho leh ang a tih thutiam kha nghakhlel em em chuang lem lovin khawi
emaw laiah a lo vak raw lai mai mai<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
nih hmel. A thiante zinga a lo thlen khan a zirtir dangte khan ‘ Ka Lalpa chu
ka hmu ta’ (Johana 20: 24 – 29)<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tiin an
hrilh khan a awih duh teuh lo mai. A kut thirkhena an khennate leh a naka feia
an chhunnate a khawih zet loh chuan a rinloh thu a sawi mauh mai…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
a lo lang ta. A tui ral ve chiang khawp mai.. ‘Ka Lalpa leh ka Pathian I ni,
v28’<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tiin a inhlan ve ta ni awm tak a
ni. Amah avang hian keini ringtute tana Pathian thu pawimawh tak Isua Krista
thusawi ngei <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>‘Nang chuan mi hmuh avangin
min ring a ni; hmu loa ring apiangte chu an eng a thawl e, v29’ tiin a hrilh
hial a ni. I ngaihtuah ve ngai em? Thoma pawh hi hetiang ve tho hi a ni…a nung
chunga amah zuitu ngei hi… Mahse Isua vana lawn hnu khan engtin nge a chanchin
ni zel? Apostle zinga Rome lalram pela rawngbawl awmchhun a ni tlat mai. He kan
chenna ngei India ramah hian a lo kal a nih kha. Ani pawh hi Pathianin a hmang
a ni… Kei pawh hian ka thinlung ka pek tak tak chuan min va hmang duh dawn tak
em tih hi ka ngaihtuah mai mai thin… </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista emotions:</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> A rei veleh ta deuh. Pawl XI ka zirlai khan Ravi
Zakarias, Christian apologist lar tak sermon pakhat ka ngaithla fuh hlauh mai
a. Chu a sermon chu ‘worship a clue to meaning in life’ tih a ni. Tah chuan
Zakaria khan Ýou cannot worship God without emotions’ ti zawngin a sawi ta daih
mai. Pathian emotions mihringa lo lang leh keimahni-a emotions chungchang a
sawi ta chiam a. Ka rilru<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hneh hle
mai. College Aizawl lamah kan kal a EMO an tie maw kha a lo lar chho leh ta a.
Kha thil khan emotions concept tha lo zet mai mizo thalaite zingah a lo tuh der
mai. Hriatna leh thiamna-in a tlin tak tak hmain Philosophy lam hawizawngte-in
kan zir tha leh ta a. Rem channa apiangah ka sawi ve zel a. Tunah pawh hian ka
lo sawi leh duh a ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tun
kum zabi liamta laihawl vel – 1960’s chho vel khan existensiallist philosopher
ho kha an lo lar chho nasa hle a. A chhan chu rationalism paihthlaa emotions
lam hawizawnga philosophy kha an kal tir vang a ni. Rationalism chu awlsam thei
ang berin chhia leh tha hre tak chung leh fing kar (logic) chunga ngaihdan
siamna hi kan ti thei mai ang chu. Emotions lam erawh chu hmangaihna,
khawngaihna leh lainatna avanga thutlukna siam lam hi a kawk thei be rang.
Entirnan: Isua hi Lei leh vana lalber a ni ta a. Keini<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hi a fate kan ni. Min chhandam tura lo kal
chu rational taka ngaihtuah chuan thil theih miah lo a ni. Pathian dinhmun leh
mihring dinhmun chu inang lo hle a. Mahse hmangaihna (emotions) avangin Pathian
chu he leiah hreawm tuar turin a lo kal ta a ni. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chuan
sawi tawh angin existensiallist philosopher ho kha an lar chak khawp mai a hun
lai khan. A chhan chu rationalism paihthlaa hamngaihna, lainatna, khawngaihna
leh adangte hmanga philosophy an kal pui khan innghhirnghona te, inthahnate a
tlem phah tlat a ni. A chiang reng a ni tiraw Isua Krista mihring a lo channaah
hian… Khawngaihna leh hmangaihna avangin kan tan he lei hreawmah hian a lo
vakvai ve ngei<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Helaiah
hian Isua hian Mari, Marthi leh Lazara a hmangaihzia live taka lo lang hian ka
rilru hi a hneh leh zual em em thin. An lungaihna kha lainatna leh hmangaihna
avang khan a tuarpui ve tlat a ni. A tap hial. Isua Krista hian Lazara hi a va
hmangaih awm ve aw ka ti fo thin… Hmun dangah a chet dan nen a inang hauh lo
mai. Lazara kha a tho leh dawn tih pawh a hre reng. Mahse a tap ve tlat mai.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mihringah
hian nu hmangaihna hi turu zia an sawifo thin. Harsa takin thla kua chhung an
pai a. Thlan leh thisen sengin an hring a chumi hnuah hnute tuiin an chawm leh
thin a. Ka la hriat reng chu ka nu nena kan inzui chhuah hian I nau a riltam a
ni ngei ang ka hre thei tlat a ti fo thin. Chu chu hmangaihna avanga lo awm a
nih pawh ka ring. Kan farnu neih chhun hi kum 2000 khan a boral palh a. Kha ta
ka nu tah nasat zia kha turu tak a ni. In chhunga ruang a lo luh hnu-ah phei
chuan a aia nasain a tuar a ni. Ka pa khan a hmangaih ve loe ka ti hauh lo mahse
ka nu hmangaih zawktu khan a emotions kha a tilang nasal eh zual ni main ka
hria. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka
nu hi keimah avang hian a mittui hi a luang fo a ni mail ova. Keimah avang hian
zan mut theihlohte – hah em em tumte a va han ngah tak<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>em! A nunna atan pawha hlauhawmah hian keimah
avang hian a aw fo tih pawh ka hai lo. Helaiah hian Lazara hmangaih hian a tap
ringawt a ni lo. Getsemani huanah phei chuan a thlan thisen anga farin min
hmangaihna chu a lo lang chhuak ta. Kalvari tlangah phei chuan kan tana nun
hlanin thihna rapthlak tak a lo taur chhuak ta a ni. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pathian
hian chhan nei vekin thil a siam a a ruahman thin. Keimahni-a emotions awm pawh
hi chhan neiin a siam a ni. Chhan nei han tih hian hriatthiam a har mai thei.
Entirnan thil sa tak – mei alh lai hi kan kutin han khawih ta ila automatic
deuhin kan pawi let nghal vat ang. Chutiang bawk chuan emotions hi hmangaihna
lan tirna atan Pathian hian a lo siam a ni. Mi rethei tak leh khawngaihthlak
tak takte kan hmuh hian engtin emaw talin kan danglam thin em? Kan hmangaih
berte’n mual min liamsanin kan mittui a lo far thin tiraw… Beisei tur awm tawh
miah lohna hmunah tanpuitu in neihin I biangah mittui a luang tawh thin em? A
nih loh tal pawhin mi rethei I tanpui a an lawm em avanga an bianga mittui
luang I hmu tawh ngai em aw… <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mittui tlak
naran hi a tha e ka ti lo. Mahse Pathianin kan hmangaihna tih lanna min pek a
ni. A chian em em na chhan chu I mittui ti tla theitu hi I unau a ni emaw I
fanu fapa a ni emaw tihnat I phal ngai lo ang. Ísua Kalvari tlanga thihna I
ngaihtuah chang hian engtin emaw talin I danglam thin em? Isua Kraws mak tak
chungah chuan tih hla sak laite hian I danglam thin em? Isua kan hmangaihna hi
lan tir zel ang u! </span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-50303776558920193552017-10-20T10:15:00.003-07:002017-10-20T10:23:27.540-07:00Zu Chungchanga Revd Chuauthuama Thuziak Kha (15th March, 2014)<div class="_5pbx userContent _22jv _3576" data-ft="{"tn":"K"}" id="js_1i">
Tukin
Vanglaini-a Pu Rev Chuauthuama ziak: ‘Roreltute thu awih chungchang’
tih chu ka helh deuh khawp mai. Amah, Pu Chuauthuama hi kei aia Bible
zir rei zawk leh thiam zawk chu a ni na mauh mai. Amaherawhchu keuh
thluk tumna lam a nei sa lutuk a, duhthu a sam lo ka ti deuh.<br />
<br />
A
ziak danah chuan a hunlai – context thlirin roreltu thuawih tih chu
kristiante kha bawih an tam avangin an pute thu awih tura a tihna niin a
thlur bing a. Kristian tirte kha Isua Krista thihna leh thawhlehna
avangin sual bawih ata chhanchhuah ni mah sela mihring bawih nihna lak
ata erawh chhanchhuah mai an nih loh avangin an dinhmun chu pawm thiamam
roreltu (pute) thu awih turin Paula khan a chah niin a ziak a. Chu chu
Philemona bawih tlan bo Onesima hmangte khan a lo nemnghet a.<br />
<br />
A
ziah zelnaah chuan roreltu thuawih piah lamah roreltu pawh paithla
theitu kan ni ti hialin a ziak bawk a. Hei hi a ni thei chiah em aw...<br />
<br />
Pu Tirhkoh Paula’n Roreltu a tih hian a hunlaia Rom lal ber leh bial
hrang hranga roreltute a kawh tumna niin a lang. Tin, Rom sorkar ruat ni
lo roreltu dang judate rorelnaah Sanhedrin pawh kha a hmer tel maithei
bawk e. Chungho chu Paula khan dodal loh tur a ti ni mai zawkin a lang.
Judate kha Pathian dang lo chu lal dang nei lo inti tlat an ni a. Chhiah
pek chungchangah pawh khan Rom sorkar hnenah khan pek an duh lo thin
nasa a ni. Zeolot pawlho phei chuan Palestina ramah, a bik takin Galili
ramah khan buaina an siam deuh reng a ni. An kawlhsen em em a ni...
Chutiang kara kristian hmasate chu roreltu thu awih hram hram turin a
hrilh ni berin a lang.<br />
<br />
Amah, Pu Tirhkoh Paula ngei pawh kha vawi
tam tak nasa taka sawisak a ni a. Thi lek leka vuakte leh tlang chil
thlengin sawisak a ni. Amah sawisatute leh diklo taka titute kha
roreltute vek an ni. Philipi tan ina amah leh Sila khungtu kha roreltu
chi khat – city magistrate an tih ang kha a ni a, tin amah tiduhdahtu
thinte kha tualchhung roreltu an ni ber zawk a. Chutiang zawng zawng
kara roreltu – ringtu pawh ni lo a thlir dan kha a ropui em em zawk a
ni. Ani chuan anmahni thuawih a, hreawm tuar kha a thlang a ni. Thil nep
lutuk – insumtheihlohna avanga sualna lo siamtu zu avanga hreawm tuar
nen chuan inang lo ve tak a ni!<br />
<br />
Zu thlah zalen tumna kan
roreltute atanga lo chhuak hi Pu Tirhkoh Paula’n roreltute laka harsatna
a tawh emaw kristian hmasa te’n hruaitu ringlotute laka nekchepna an
tawhte nen chuan a inang lo khawp mai. Isua thihna leh thawhlehna
avangin roreltute thu chu hreawm tuarna a ni emaw engpawhnise an
thunuaia kun zel turin a fuih ni berin alang. Tin, rom roreltute kha an
diklo a nih chuan amah ngei khan anmahni dan vekin a cho let ngam zawk a
ni. An rorelnaa va inrawlh emaw lam chu a lang lo tlat.<br />
<br />
Zu avang
hian kohhran hian tihduhdahna kan tuar dawn miah lova. Mahse kan hlauh
ber erawh chu Zuin a ken tel sual hi niin alang. Pu Tihrkoh Paula
hunlaia a lehkhathawn (context) nena khaikhin chuan a inpersan viauin ka
hria. Nge Mizo kristiante hi zu hlau tawk lekin Isua Krista hnungzuitu
kan ni em tih hi inzawhfiah a hun tawh khawp mai! Nge chhung lamah sum
ngainat avanga sualna lian tak kohhran mite’n kan hmachhawn mek hi hmai
hup nan zu hi kan do zel dawn zawk? <br />
Pu Tirhkoh Pauala leh
kristian hmasate khan roreltute kha an va kawm ve em em pawh ka hre loa.
Tin, Rom sorkar kal zel dan turah thurawn emaw fuihna lam emaw an sawi
thu pawh ka hre chuang lo. An dan kha diklo deuh mah se kristian rinna
principle hmangin an tuar hram hram a. Mi tamtak phei chu an MARTAR hial
a ni!<br />
<br />
Mizorama kan kohhrante hian ram rorelnaah an inhnamhnawih
duh tak tak a nih chuan SUM avanga kan harsatna hi ngaipawimawh zawk
sela a tha zawk ang mawle. Amah Pu Tihrkoh Paula ngei pawh khan a thih
dawn tepa kohhran inrelbawl dan leh kohhran enkawltute awmdan tur a nau
Tv Timothea hnenah lehkha a thawn a. A lehkhathawnnaah khan chiang takin
sual tireng bul chu – SUM a ni tiin a ziak kuau mai si a. Mahse heti
chung hian kohhranah leh ringtu punkhawmnaah zu inmite chu kan hnawl a,
Eirutute erawh chu kan la lawm em em lawi si a! Bible hian zu ruih hi a
sawi mawi miah lova, chutih rual chuan sum diklo taka hman phei chu a
dodal bur thung a ni. Eiru dodal nana LOK AYUKTA BILL an siamte hi
diktaka hman a nih theih nan zoram kohhrante hi han tawngtai luai luai
mai ila a va tha dawn em! Hei lo liama roreltute thuawihna hi a awm thei
dawn si loa...</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-67701112841200806582017-10-20T10:04:00.004-07:002017-10-20T10:04:37.199-07:00Khawbel Khuaa Thilthleng Kha...<div class="_5pbx userContent _3576" data-ft="{"tn":"K"}" id="js_1h">
Tunhnaiah
Khawbel khuaa thilthleng whatsapp leh fb velah a darh nual a. Kei
pawhin ka dawng ta malh malh mai a(atam zawk chuan hrilhfian turin min
ngen a). Mizote hi tunhma atanga zeldin thubawl leh tapchhak titi ching
kan nih avang hian thil ni thei miah lo hi sawi kan la ching viau mai a.
Heti ang chi hi society atanga nuaibotu nih ve hi kan tangkaina pakhat
ve niin ka inngai a. tin, keimahni lam kaihnawihte a nih avangin
hrilhfiah ka lo tum ang e.<br />
<br />
Thil pahnih engpawh hi an inhip vek a
chu chu Newton's law of universal gravitation an ti a. Chu hipna chu a
inhipate a len poh leh a na a ni (force a tam tihna). Kawlbem khuaa nufa
ft 30 a sanga zuang thlate pawh kha khawvel (earth) nena inhipna vang a
ni a. A nu zawk kha a let 5 velin lo rit zawk ta se, lei nena a inhipna
chu a let 5in a fapa aiin a chak zawk dawn tihna a ni. Hemi thleng hi
Physics background nei lo chuan kan suangtuah thiam niin a lang a. Hemi
avang hian anu zawk kha thleng hmasa viau zawk turah kan ngai niin a
pawm theih a.<br />
<br />
Amaherawhchu, khialaia inhipa force piah lamah
khian thildang (parameter dang) lo lang leh a awm a. Chu chu
acceleration a ni a. Acceleration chu second khat (hun/time) chhunga a
kal chak zawng tiin dah tawp ila kan hrethiam ang chu maw... Chuan thil
pahnih an inhip hian khilaia acceleration kan tih a ritah a tlem zawk
zel a. A saptawng chuan inversely proportional to mass (a=F/m) a ni.
Chumi awmzia chu kan sawi hmasak conditionah khan rihna ngah zawk khan
force nei tam mah se acceleration a neih tlem zawk avangin a kal chak
bik dawn lo tihna a lo nih chu...<br />
<br />
Tin, engpawh hi lei chung atang
kan thlak hian a kal chak zawng hi thil rih zawngah a innghat miah lo
a. Hei pawh hi universal law awmsa - conservation of energy law hmangin
awlsamtein a finfiah theih a. Entirnan a nu zawk rih zawng kha 'm' ni ta
se, chuan a zuanna san zawng kha 'h' ni bawk ta se, Energy (potential) a
neih zat chu:<br />
<br />
PE=mgh (g=lei hipa avanga acceleration lo awm)<br />
<br />
A zuan thlak chiah khan khi laia a chakna neih zawng zawng khi Kinetic energy-ah a inthlak anga, heti angin:<br />
KE=1/2mv^2<br />
<br />
Mahse KE leh PE hi an inang a chuvangin heti ang hi kan nei leh ang a: <br />
v=sqr2gh tiin.<br />
<br />
Chumi awmzi chu thil engpawh hi an tlak thlak chuan an kal chak zawng
hi an rihnaah an innghat lo tihna a ni. Chumi awmzia chu Pi Lalnunhlimi
leh a fapa chu a rual chiaha an zuan pawhin thleng hmasa zawk awm loin
an thleng rual dawn tihna a lo ni a. Anu zawk hi a zuan hnuhnun zawk
phei chuan a thleng tlai zawk dawn tihna a ni.<br />
<br />
Khilaia ka
hrilhfiahna khi free falling behchhan a la ni cheu a. Free falling kan
tih chu boruak avanga lo nekkawitu leh dangtu awmlo anga kan ngaih hi a
ni. Boruak avanga nekkawina emaw dangtu emaw kan la ngaihtuah tel chuan
ball - pianhmang inang chiah chiah pawh hi a lian zawk leh rit zawk chu
thleng har zawk tura chhut a ni a. Chuvangin a rualin zuang pawh nise
anu zawk khi a thleng tlai hret dawn a lo ni.<br />
<br />
Khawbel khuaa thilthleng hi information peksual avang a nih loh pawhin sawi uar hret an awm a ni ang.</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-44283136057662510232017-10-20T10:02:00.001-07:002017-10-20T10:02:27.446-07:00Ni Tih Din CHungchanga Revd Chuauthuama Ngaihdan Kha...<div class="_5pbx userContent _3576" data-ft="{"tn":"K"}" id="js_1d">
Pu
Chuauthuama hian eng rilru nge a put tih hi ka ngaihtuah nasa thin
khawp mai! Seminary leh theological college vela sawi tur awm ang chi hi
layman-ho zingah hian sawi leh mai zel a…a rawngbawl tum dan chiah hi
hriatthiam a har a. Amah hi Liberal Arts background nei a nih avangin a
thuziak tam tak hi fact and figure lam ni lo – tapchhak titi leh zeldin
thubawl ang ni tep tep – a thlirtu azira danglam thei thil hi a sawi fo
thin!<br />
<br />
Bible zirmite hi thuang hnihin an then theih a. Kan
hriatlar zawk chu Lower criticism zirtirtu an ni a. Anni hian Bible thu
hi a textual context (tawngbul, thumal leh manuscript) ang zawngin an
zir tlangpui a. Mahse higher criticism kan tih ho chuan a hun laia
history te, a ziaktu te leh science tarmitte vuahin an zir tlangpui thin
a. Tin, miracle an tih ang hi an ring lo tlangpui bawk a. Khawvel
thiamna hmanga hrilhfiah hi an tum thin… Hen’g zirna lo tanna pawh hi
Germany sorkarin kum zabi 19naa an rama Pathian thu zirna an lak vek
tuma Pathiana piantharna nei lo te’n Bible an lipse hnu khan a ni.<br />
<br />
Pu Chuauthuama pawh hi higher criticism huang chhungah hian a in
IDENTIFY ve niin ka hria a. Platform remchang a neihna apiangah hian a
lo ti chiam thin… A Beirual leh Nilai Thupui bu pawh hal sak a ni hial
tawh a, heti ang thil avang hian… Mizote zinga rawng a bawl tum ve dan
hrim hrim nge ka hre law! Amaherawhchu, layman zinga heti ang higher
criticism tarmit vuah chunga thil sawifiah tumtu chuan confusion –
Thlarau lama buaina a thlen a ni tih hi chu a hriat ve ka ring. A nihna
takah chuan ani aia inla higher criticism tur hi an tam tawh mai a, mizo
theologian zingah hian. Thuthlung Hlui leh Hebrew tih velah pawh ani
aia thiam leh degree nei sang pawh hi an awm. Mahse anni chuan Bible
zirmite zingah leh mi intellectual zingah chauh sawi chi a ni tih an
hria a, an ngawi niin ka hria!<br />
<br />
Intellectual Circle-ah hian
thilthleng emaw enge maw issue lian deuh a awmin miin a chhan, a thawh
dan leh a pawimawhna an ngaipawimawh em em thin a. Chu chu a saptawngtin
SIGNIFICANE, IMPACT leh PROPAGATION tiin an dah thin a. A chunga ka
sawi ang khian society leh eng system pawh nghawng thei thil a awm chuan
miin a chunga kan sawi tak point 3te tarmit vuahin ngun lutuk an thlir
thin a ni.<br />
</div>
<div class="_5pbx userContent _3576" data-ft="{"tn":"K"}" id="js_1d">
Entirnan: July, 2013 khan Bazar Veng, Lunglei YMA
chuan German Ral Lian tih hla chu Mizo rilru mil turin dangdai takin
Music video an siam a. Mahse mak tak maiin Social Networking Site lamah
leh titi lengvelah sawisel a hlawh nasa hle mai a! Chuta an sawisel ber
chu – Mizo thalai German ral do tura kalte kha Silai kenga ral do ve tak
tak tura chhawr an ni lo a. Mithi ruang hlawmtu anga chhawr an ni ber
a. Mahse music vedio – ah khan Sipai pangngai anga Silaite kapa raldo
angin an lo tilang ta daih mai si a. Chu chuan History thiamte leh a
chinchang hre chinte mit a tikham hle a ni. Mahse ngun taka kan
ngaihtuah chuan tunthleng hian Mizo mipuite hian kan Mizo pasalthate kha
khawthlang ramah zu kalin Silai nen nasa taka ral bei angin kan ngai
tlat a. Chumi chuan rilru tha leh ngaihtuahna thar min siam sak a, chumi
avang chuan Music video lama silaia hmanga raldo anga an lantir pawh
kha a awmzia em em a ni. Mizo society lama a IMPACT, SIGNIFICANCE leh
PROPAGATION kha kan thlir pui lo thei lo a ni.<br />
<br />
Chuti ang bawkin
Krismas kan hman thin pawh hi Isua Krista pianni tak a ni hauh lo a
amaherawhchu Pathianin min tlanna turin a fapa a lo hlanna anga ngaia
Pathian hnena lawmthu sawi nan leh fak nana kan hmang zawk hi a nihna
tak phawk chhuaktu a ni a.<br />
<br />
Bible thu pawh hi mithiamte ngaihdan
lo deuhin miin lo hrethiam mah se Pathian leh a inkar that nana a hmang a
nih chuan a tawk tiu teu khawp mai! Hei hi theologian-ho thiltum ber
pawh a niin a lang. Chuti ni lova intihhriat lutuk avanga thil tam tak
sawi chiam chiam hian mi Thlarau nun a chawm ber lovang!</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-74328432045406153602017-10-20T09:54:00.002-07:002017-10-20T10:24:03.874-07:00Zikpuii Pa leh Pu Saiawia Thlavang Hauhna<br />
Zofate zinga ka mi ngaihsan Pu
Lalhmingliana Saiawi khan lehkhabu a ziak nual a. Chhiar hlawh tak tak
an ni hlawm a. Amaherawhchu, ‘Book of the year’ chawimawina a dawng miah
lo! A dawn loh chhan nia an sawi thin chu a lehkhabuah zahmawh rawngkai
a tam an ti a ni. Amah ngei pawhin ‘book of the year dawn chakna ka nei
lo e’ a ti hial reng a.<br />
<br />
Tin, mizo novel awm tawh zawng zawnga tha ber leh ngaihnawm ber tura ngaih – Zikpuii Pa kutchhuak Nunna kawng<span class="text_exposed_show">thuampuiah
tih pawh khan MAL Book of the year chawimawina a dawng bik chuang lo a.
A chhan an sawi pawh zahmawh lam hawi a tam em mai tih a ni. </span><br />
<br />
<div class="text_exposed_show">
Pu Lalhmingliana Saiawi hi Mumbaia ka awm hnu hian ka hrechiang leh
zual a. A Pathian thu zia leh a kohhran mi zia te, a hnaa a rinawmzia
leh a eiruk loh zia: Pathian thu awih a nih zia hi sawi sen pawh a ni
lo. A lehkhabua zahmawh rawngkai awm lo tih ngawt kha a ni hauh lo!<br />
<br />
Zikpuii Pa pawh chuti tho. Nunna kawngthuampuiah tih hmang khan a
Pathian thu awih dan leh pawm dan ril lutuk – Pathian hmangaihna,
khawngaihna leh zahngaihna – GRACE changtu a nihzia a lang thei a ni…<br />
<br />
Literature hi zau taka ka hrilhfiah ve dan leh ka hriatthiam dan chu –
hringnun pholanna tih hi a ni a, ka pawm dan pawh a ni. Hringnun hi
zahmawh telloin a kim lo a ni tih chu mi puitling/intellectual chin
chuan kan hrethiam vek ang… Amaherawhchu, pawn lam chauh lan mawi duhna
Kristian ramah hian Pu Lahmingliana leh Zikpuii Pate chuan hmun an chang
lo a nih kha maw!<br />
<br />
Literature lama kan mithiam pui puite pawhin pawn lam
lan mawi duhna avangin literature nihna bo thakin thil an teh tihna a
ni a...Hei hian mizo society anga kan nihna diktak – identity a pho
chhuak chiang hle a ni…<br />
<br />
Miss Mizoram Bikini Round an tih emaw ni
pawh hi I ngawih san mai mai ang u… TV, Internet leh social networking
site lamah kan hmuh nasat tho hi maw… Miin eng tin vak mah an ngai lo
ang...<br />
<br />
PS: Pu Hminga leh Zikpuii Pa thlavang ka hauh chakna a rei tawh bawk a. Remchangah ka lo la pah bawk a ni e...</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-38115583947073131372017-10-20T09:49:00.001-07:002017-10-20T09:49:20.497-07:00Ka Hmaah Lui Rak Khawmawi Chu a Awm - Zumi Thingtlang khawchhuak ka nihna piah lamah hian khawi hmunah pawh
hian awm mah ila cultural identity hlauh hmaka ideology leh philosophy
han zawm hi ka rilrem zawng a ni ngai miah lo a. Serkawn Sikul-a kan kal
lai atang tawh khan thiante khan khawthlang hla - rap music leh eng ilo
vel kha an han ngaina thin em em mah se kei chu mizo irawm chhuak hla
ngei khan ka thinlai a fan thei zawk a, thinlung lawm leh sawhkeh zawng
zawng pawh rilrua ngaihtuahna lam hawi <span class="text_exposed_show">zawngin atakin a ti-nung sar thei zawk zel a ni.</span><br />
<br />
<div class="text_exposed_show">
Pathian hla phuahthiam hi mizote hian kan nei ve nual a. Pawimawh ni-a
ka hriat ve ta a chu: Pathianin a hmang rei em? Enge a IMPACT
(thawhdan), PROPAGATION (a hunlaia miin an dawnsawn dan) leh
SIGNIFICANCE (pawimawhna) tihte hian tehkhawng min siam fo thin a. <br />
Zosap zingah pawh Zosapthara khan Pathian hla a siam nasa hle a. Chutih
lai chuan Sap Upa leh Zosaphluia khan hla tlemte an nei ve a, mahse an
hla tlemte zingah khan 'Isua Krawsa mak tak chungah khan' tih te 'Kan
Pathianin min hruai zel thin' tih te hi hla chuai thei lo mizo
kristiante nun chawmtu an ni a ni.<br />
<br />
Mizo hlaphuahthiam hmasaah te
pawh khan hla tam tak phuah an awm a. Thenkhatte chu lar pawh an lar a,
nitin zantina kan sak thinte pawh an ni hlawm. Chutih rual chuan hla
pakhat chauh phuah nia lang Pu Chawngkhupa te leh Pi Zumi te pawh hian
kan thinlung leh ngaihtuahna te, kan thlaphanna leh lunglenna, nunkawng
buaina avanga kan indawmkunnate hi Kalvari Tlang Kraws bulah min
hnutchhiah sak chat chat thei a ni.<br />
<br />
Ka hmaah luiral khawpui mawi
chu a awm tih hi kan tet lai atangin ka hre lar hle a. A hnuah
zirlaibuah a tel ve avangin kan zir leh a. Thil chinchang hriat tawh hnu
- critical leh analytical thinking hmanga thil articulate tum lai vela
zir kan nih avangin he hla hi ka thinlungah hian a cham rei khawp mai.
Zumi hla neih chhun hi mizo irawm chhuak hla hmasaberte zing ami niin a
lang a. <br />
Pu R Lalrawna ziak Mizo Rohlu tih lehkhabu lama a lan
dan chuan Zumi hi a nulat lai atanga hrisel lo em em - pasal then, tin a
fa pai tak pawh dam rei lo. Apa a boral avangin a pa unaupa a bel a;
kei aia naupang, kum 30 mi chauh niin a vanram kawng zawhna Kalvari
Kraws Kawng hreawm chu a lo zawh zo ve ta a ni. A hla leh a chanchin han
zir chian hian mite anga awlsamtea Kraws kawng zawh -a vanram thlen tum
loin he khawvel hreawmna leh tuarna hnuaia a vanram kawng zawh dan hi a
turu hle a. Sorkar hna lian officer eiruk awlsam eltiang pawh thawk mah
se Pathian avanga channaah ngaiin corruption tih velah pawh a fihlim
dawn niin a rinawm a ni.<br />
<br />
Muanpuia'n tunhnaiah a lo thar thawh leh
hi a ropui ka ti a. He hla hian Kristian nun awmze ril - Kristian
vanram kawngzawh tih lehkhabu atir atanga atawp thleng min mitthla
chhuah tir thin a ni. A ropui khawp mai!</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-78635244818422048242016-09-25T03:38:00.005-07:002016-09-25T03:45:01.536-07:00AN HRECHIANG A, AN BANSAN LO... (5th June, 2016 sermon @ St Stephen’s Church)<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<h3 style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-size: 12.0pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;">May 28, 2016 khan khawvel
pumpuiah chanchin thinthawng tak a lo darh hluai mai a. Chu chu kan hriat vek
ka ring a : USA, Ohio state-a Cincinnati Zoo-a Gorilla awmna-ah chuan naupang
kum li-a upa hi a tawlh lut a. Naupang chu Gorilla chuan a chhar a, a hnuk ta
a. A dinpui a, a kutin a han khawih vel a. Chumi hnuah hmun dangah a kal pui
leh a. Naupang nu leh pate leh mipuite chu an mangang hle mai a. Minute 10
chhung mangang taka an awm hnu chuan naupang nun chhan duh avangin Security
Response Team chuan Rifle-in Gorilla chu an kap hlum ta a. Kum 1996 khan
Illinois state-ah tho, Brookfield Zoo an tihah hian naupang kum 3 mi chu
Gorilla awmnaah hian a lo tla veleh tawh a. Chu naupang chu a tlakna lamah a
kut a tliak a, a hmai a thihnuang bawk a. Mahse ramsa lian zet mai – hlauhawm
bawk si chuan tihnat tum miah loin a va pan a. Dim takin a chawi kang a,
mihringin an lak theihna tur – ah a dah a. Thenkhat chuan he video pawh hi kan
en maithei a. Nuin fa a chawi angina a chawi<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a nih kha. Mi tam takin he video hi an en ve ve thei si a. Gorilla khan
naupang kha chhanchhuah a tum a ni tiin kahhlum kha pawi an ti hle mai a. Mipui
au beng chheng lutuk khan naupang kha hmun hran hranah kalpui niin an ngai tlat
a; chhanchhuah a tum nia an hriat avangin pawi an ti hle a ni! Ti chuan mithiam
tam takin comment an lo pe ve zel a. Chu’ng zingah chuan scientist lar em em -
Jane Goodall, ‘UN Messenger for peace’ ni lai mek – primatologist (zawng
chanchin zirna) leh ethologist (ramsa nungchang zirna) lama mi thiam
chungchuang a lo tawng chhuak ve ta a. Ani’n a sawinaah chuan Gorilla khan
naupang kha tihnat a tum miah lo a, hlauhawm lak atangin chhanchhuah<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a tum zawk a ni. Mihringte hian ramsate tawng
leh an tum hi kan hriat loh avang ringawt hian thil pawi tak kan khawih leh ta
a ni tiin a sawi a. Ngaihtuah a tithui khawp mai. Chhanchhuaktu, chhandamtu,
tanpuitu zawka chu chanchhe zawkah a chang a ni mai loa thah a ni ta hial zawk
a ni. Mahse ngun taka kan ngaihtuah chuan Gorilla an thah chhan hi eng dang
vang a ni lo a – Gorilla khan naupang kha a chhanchhuah a tum a ni tih hrethiam
pha mithiam an awm loh vang a ni a. Mipui thlirtu, a nu leh pa leh Zoo
enkawltute kha ramsa nungchang chhiar thiam/hmu thiam lamah scientist ni vek
sela chuan chhanchhuaktu chu an that bik hauh lo ang. Mangang takin an au lo
bawk anga an hlawm hle ang. Mahse hriatloh avang liau liauin mihring chuan pawi
kan khawih ta<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. </span></h3>
<h3 style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-size: 12.0pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;"> </span></h3>
<h3 style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-size: 12.0pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;">Kumin February thlaa ka hawn khan
khaw pakhatah, pa pakhat, kum lama upa tawh tak mai inah hian ka leng a. Keimah
nena relationship chu sawi lang lo mai ila. A chanchin – chhungkaw chanchin chu
ka hre sa teuh a. Mizoramah chuan lehkhathiam hmasa a ni a, hna pawh tha tak a
thawk. Mahse a vanduai ve a. A fate chu an khawlo ve hle mai a. An hmeichhiate chu
an zia viau<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>mai a amaherawhchu pasal
neiin khawdangah in hrang an chang ve hlawm a. A fapate chu an sual khawp mai
a. Ruihlo tih tih ang ang hi chu an ti vek a. Inchhung bungrua, ei leh in tur
siam tur thleng hian an zuar duh thin a. Chu a chhapah an nu leh pa chu an
tirethei hle a. Kut thlak thin chu sawi loh in atanga chhuak turin an ti thin
a. Tun hnai khan anu chuan a boral san ta a. Kum lamah pawh an lo upa ve tawh
si – apa chuan chhungkaw nu ber a sun hle a. Chuti chung pawh chuan apa chu an
la tirethei zel a. Kuthhlak leh hnawhchhuahin an la vau reng zel a. A tawpa
tawpah chuan apa chu an hnawtchhuak ta a. Mi inhnuai tereuhte – iita kan hostel
room tiat velah hian a lo awm a. Ama hlawh ngeia sak – concrete building mithla
chuan e dang tak a ni… Ka pa ni lo mah se mihring mizia hian kha ti taka
tihretheih leh endawng kha a pawm thei lo a ni. A eirawngbawlna, a mutna zawng
zawng en khan Fridge pawh nei lo a te viau e ti lo khan neih engmah a nei lo.
Mahse pa zaidam leh tuarchhel a ni a, a hmelah khan han zam hmel emaw rilru na
ngawih ngawih hmel ka hmuh hran lo.</span></h3>
<h3 style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN" style="font-size: 12.0pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;"> </span></h3>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN">Mahse ka han len takah chuan a
chanchinte min han hrilh a. Lehkhathiam ngaisang a ni bawk a – ka lakah chuan a
inbunruak ve tak tak niin ka hria. Ril-a rah – an hmangaih em em an fate ngeiin
rethei tak maia an siam chu rilru a na ve hle mai a. An tet lai atangin chaw
kan han pe a – nakinah min pek ve loh chuan tiin vawite khat mah rilru kan pu
lo. Hmun dangah hna thawkin ka awm zeuh zeuh a kan rual si a anu nen an awmho a
pawisa kan indaih lo e mem a mahse mite neih ang an nei lo ang mite ei ang an
ei loang tiin kan neih zawng zawng fate tan kan hmang ral a, sikulah pawh kan
theih anga tha thaah kan dah a kan neih kha an tan kan hmang ral a ni mahse
vawite khat mah pawisa kha min rul leh se tiin kan ngaihtuah ngai lo reng reng
ngaihtuah pawh kan ngaihtuah chhin ngai lo! Thiante leh midangte hmangaih ang
ni lovin hmangaihna diktak phutletloh hmangaihnain kan hmangaih a mahse heti
hian hreawm takin min siam ta si a. Mahse engdang vang a ni loa anu nena kan
hmangaihna hi an hriat loh vang a ni. Hriatlohna avang chauhin ti hian min
tirethei a ni. Hrechiang sela chuan anmahni hmangaihtu apa hi heti ang hian min
ti-hreawm hauh loang tiin min hrilh ta chiam mai a. Nu leh pa hmangaihna chu an
hriat chian tak tak lohna chuan an nu leh pa ti-rethei turin an duh duh an ti a
an tilungngai tihna a ni chu. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<br /></div>
<br />
Philippines boxer rothap Manny Pacquiao hi kan hre theuh anga. Mizo
nih a Kristian nih bawk chuan a tanawm em em a ni. Pathian ropui nana
engkim tih tum ve mi a nih piah lamah hian evangelical lutuk – Isua
Krista chanchin tha midangte hnena hril thin a ni. A nun hi a ropui a, a
awhawm em em thin. Mi tam tak tan chakna thar – rilru thar leh
ngaihtuahna thar petu a ni a. Amaherawhchu a nun hmasa chu a buai chuar
ve khawp mai. Boxing a han khel chho a, a chak chho mawlh mawlh mai.
Pawisa a tam si…zu leh sa nula nen a han che chho tak tak mai a. Kum
2000 kuma a neih a nupui Jinkee fa 5 neih saktu chu a rilru a na thin em
em a! A tawpa tawpah a nupui chuan chuti anga inneih chhunzawm zel chu
tha a ti loa chhuahsan a tum ta a. Amaherawhchu Pacquiao chu a
inngaihtuah chhuak ta! Amah hmangaih em em tu – a tan thil tha duh
takzet tu, thil tak taka a tan rintlak – atana a dera nung ngai lo, a
hreawmah pawh a nuamah pawh hmangaih em em tuin a kalsan tur chu a
ngaihtuah chiang a. Zuhmun sahmuna a thian kawm…aaa nulate pawh a ni ang
chung ho nen chuan a compare ta a. A nupuiin a hmangaih angin an
hmangaih lo a ni tih a hrefiah ta a. Hmangaih bertuin a kalsan dawn tak
avang chuan Isua Krista hmangaihna pawh a lo hriatfiah phah a, a
hniakhnung chu a zui chho ve ta a ni. A hrechiang a, a hawisan tawh ngai
lo…<br />
<br />
<br />
Missionary lar hmingthang William Carey kha kan hre theuh
awm e. Kum 12 a nihin sikul a kal thei tawh lo a. Pheikhawk siamtu hna
thawk a ni. Mahse Isua Krista hmangaihna kha a hrechiang a hrelo te’n an
hriat ve theihna turin chanchin tha hrilh chu a thinlungah a lang tlat
mai si a. Mahse chutih lai chuan protestant lam hian chanchin tha hrilh
lamah an la pachhe em a. Pastorte chuan a chanchin tha hril duh chu an
ning em em a. Tum khat chu an committeenaah pastor pakhat hian ‘Tlangval
ngawi la thu rawh… Pathian hian ringlo mite hi kristiannah a siam duh a
nih chuan nang leh kei min rawn lo hian a ti ang…’tiin a hau chiam mai a
ni. Mahse hriatchian em avangin a beidawng duh lo a, a tawpa tawpah
chuan missionary society amah fund theitu tur din a ni ta a.<br />
<br />
<br />
Kum
1792 khan India-ah an lo chho ta a. Sum leh pai lamah, hriselna lamah
harsatna an han tawk ta mawlh mawlh mai a. Amah ngei pawh Indigo
factory-ah hna a thawk lawp lawp a. Hoogly tupui kam tawp tak leh natna
tam tak – malaria leh santen leh a dang tam tak awmnaah chuan buk an
khuar a. East India compay lamin Kristian missionaryte tan harsatna an
lo siam ve chhen bawk a. A fapa Petera chu santen natna avangin a chan
ta phawt a! Mahse a hmangaihtu hi a hriatchian avangin a let duh lo.<br />
<br />
<br />
A nupui chu taksa lam chaklohna avangin a rilru a lo buai veleh ta zel
a! Carey chu a laka rinawm lo angin a puh ta thin a. A chang leh kut a
thlaka, chemte nena vihte a tum thul. Na tak takin Carey chu a hau ta
mai thin a. Kawthler leh mi awm lai ngaipawimawh thiam tawh hek lo;
hreawm chu a ti viau thin a ni ang, a diary lamah pawh ‘Thihna hlim kawr
ruam zawh mah ila…’tiin a ziak hial a ni. A nupui chuan a boral san
veleh ta a…Mahse amah hmangaihtu a rawngbawl saka hmangaihna hi a
hrechiang a bansan a tum chuang lo.<br />
<br />
<br />
A nupui pahnihna pawhin a
boral san leh a…Hmangaih Pathian rorel dan hi hrechiang lo tan chuan
awih hi a har awm ka ti thin. Kum 7 chhungin Kristia Kristian pakhat a
convert thei hram a. March 11, 1812 khan kang meiin an library leh an
printing press chu a man palh hlauh mai! Tawng hran hrana a Bible leh
lin te, lehkha pawimawh leh hmanraw thahnem tak chu mei vapah a chang ta
vek mai le! Kangmei chhuah zawh chuan a han hawi chhuak a, Hoogly lui
chu chhum a lo bawh chiai mai a. Harsatna a tawhte chu a chhui kir ve
nasa a ni ngei tur a ni; Train hmanga Kolkata ka zin hian Howrah leh a
chhehvel ka thlenin hetih hun laia a mangan dan tur hi ka ngaihtuah
chhuak ve ziah thin... Mahse Isua Krista hmangaihna a hriatfuh avangin
bansan chi niin a hre lo a, tawng 26 laiin Bible a letling a. Krista
hmangaihna avanga a hmangaih let ve India mipuite tan thil hlu
chhiarsenloh tam tak min tih sak a ni…<br />
<br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-IN;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN">Pu Tirhloh Paula kha Kilikia
rama Tarsa khuaa piang leh seilian a ni. Tarsa khua chu Mediterranean tupui
kama lawngchawlhna ropui tak, Cydnus lui chhuaha awm a ni. Asia minor leh
Euphrates luiin a hual vel rama mite tan tupuiah leh khawmualah inzin pawhna
hmun pawimawh tak a ni a. Paula hun lai hian zirna lama Tarsa hi a hmingthang
hle a tin sumdawnna hmun pawimawh a nih avangin an hausa em em bawk a ni. Isua
Krista hun lai khan Rom mi nih chu mitin nih chak a ni a. Rom mi chu phuar a
thiang lo va, vuak a thiang hek lo a, khenbeh pawh awih miah loh a ni. Tirhkoh
Paula kha Rom mi ni thein gat a ni. Zirna lamah leh chhungkaw background-ah
pawh a duai lo khawp mai. ‘ni riat nia serh tan, Israel thlah ami, Benjamin chi
ami, hebraite hebrai-a piang ka ni’ a tih hian kum 6 a tlinin hebrai tawng leh
Pathian thu a zir tan ngei a rinawm. Tin, Jerusalemah Gamaliela ke bul ngeia
seilian a nih a rinawm hle a. An chhungte pawh hi an hausa tih a lan chian e
mem na chu Bawrhsap Felika khan a laka sum a beisei avangin a va koh chhen mai
a nih kha. Kohhran tihduhdah lamah pawh a nep lo khawp mai! Tirhkohte 8:3-ah
chuan, ‘Saula erawh chuan Kohhranhote a tiduhdah e mem a, in tinah a lut a, a
hmei a pain a hnuk chhuak a, Tan inah a khung thin’ a in ti a ni. Jerusalema
ringtute ngaisak mai kha a la duh tawk lo va, ram dang thlenga um zui leh
tihduhdah zui kha a lungkham ber pakhat a ni bawk a, ram dang thlenga ringtute
ngaisak phalna Paula hnenah khan pek a ni bawk reng a. Amah Paula ngeiin
Galatia mite hnenah khan ‘Kohhranho nasa taka tiduhdahin ka tihbuai thin kha’ a
ti thlawt a ni. Heti tak maia a chet duh chhan hi chhan hrang hrang a awm ka
ring a. Khenbeh tawh Isua, Mesia Mesia anga an pawm tlat te, tin Juda danin a
phut anga Isua zuitite an awm duh lo kha a ngaithiam thein gang lo niin a lang
a ni. Mahse Isua a tihduhdah thin-a hmangaihna Kraws chu a hriatfiah hnu chuan
Isua dawttu ‘Second founder of Christianity’ tih ni thei hial khawp mi -
missionary ropui ber leh kohhran theologian hmasa ber a lo ni ta a ni. </span><br />
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN">Isua Krista hmangaihna –
chhandamna a hriat chian hnu hian Paula nun hi a va han danglam chiang tak tih
hi ka ngaihtuah thin. Mihring hlui atangin mihring tharah a va inthlak chiang
tak! Rom mi a nihna chu sawi loh society a nihna leh Judate tana thahnemngai –
mi zahkai a lo nihna hian ego problem pawh a pek teuh hmel ka ti a mahse
Pathian hmangaihna a hriat chian avangin a inngaitlawm a hreawm leh tihduhdah
tam tak a tuar ta a ni. Pathian avangin a nun a danglam dan hi ka ngaihtuah
thin a. Ka phak loh zia leh ka nep zia pawh ka inhmuchhuak zung zung thin. Ahma
a thurualpui te’n an han tiduhdah tak tak kha chu tuar a har ang tih ka
ngaihtuah thin. Amaherawhchu amaha avanga Krawsa kan tana thi kha a hrechiang a
vawite khat mah<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hnung tawlh lo a ni.
Lutra khuaah lungin an deng a, a thi ngei nia an hriat avangin khaw pawnah an
hnuk chhuak a mahse a lo thi lo hlauh a. A lo harh chhuah leh hnua a thusawi an
hriat hmsak ber chu eng dang ni lovin ‘Hreawm tam tak tuarin Pathian ramah kan
lut tur a ni reng a ni…’ tih a ni heu mai. A thih dawn tep khan fa anga a en –
kohhranhote lo enkawl chho tura a lo hrual Tv Timothea kha lehkha a va thawn a,
chutah chuan ‘Hreawm tuar la, Chanchin Tha hriltu lam hna thawk la, I
rawngbawlna kha hlen rawh…’ tih a tel hmiah mai ni. Isuan a hmangaihna kha a
hrechiang a hreawmah pawh a lawm avangin a fa Tv Timothea pawh hreawm tuar
turin a fuih niin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a lang. A inpekna piah
lama thil lo lang a ni a, a ropui hi ka ti thin khawp mai! </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN-IN">A hun tawpah Jerusalemah a va
luh dawn khan Epheis Upate khan thingthiin mittui tla zawih zawihin an tawngtai
sak a a chhan chu a hmel an hmu thei tawh dawn lo tih an hria a ni. Zawlnei
Agaba khan Jerusalema an phuar tur thute, jentailte kuta an pek tur thute a lo
hrilh lawk bawk nen Jerusalema kal lo turin tap zawih zawihin an ngen a ni. A
tuarlo turte an tap a, a tuartu tur erawh chuan a hlau der si lo. “Lal Isua
hming avang chuan Jerusalem khua phuar chang ka huam lo va, thih pawh ka huam
asin” a ti hmiah mai. A tana nun hlantu chu a hriat chian avangin hreawmah pawh
pumpelhna zawn reng a tum hauh lo. Thihthlengin a tuar ta a ni. Tih danglama a
awm avangin a nuam chinah chiah rawngbawl a tum ngai lo<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
KC Lalvunga, Zikpuii Pa tia hriat lar zawk kutchhuak ‘Nunna Kawng
Thuampuiah’ tih khan in lo chhiar ve tawh em ka hre lo a. A changtunu
leh changtupa kha an inhmangaih tawn em em a, thianghlim takin an
inngaizawng a; khawkhat an cheng dun nghe nghe a. Kum 1966 a lo ni a,
ram a lo buai ta. Vai sipai, Captain Renade-a chuan Ngurthansangi chu a
duh lo chung chungin nupuiah a nei lui a, phaiah a hruai ta a,
nawhchizuar tawmna bukah a hralh ta a ni. A changtupa Chhuanvawra chuan a
la hmangaih reng mai si a, central service a exam a, a tling ve hlauh
mai a. Ngurthansangin tawn lehna chance a neih theih a beisei avangin
IAS emaw IFS emaw thlang lovin IPS a zawm ta a.<br />
<br />
<br />
An training mek
lai chuan nawhchizuar hmeltha tak a awm thu a thiante tawngka atangin a
dawng a, Mizo hmel niawmin an sawi nghe nghe a. Chutah chuan le,
Ngurthansangi a nih a beisei ruk deuh avangin Chhuanvawra chu Sardarji
lemah insiam a, Ngurthansangin hmu tur chuan nawhchizuar bukah chuan a
va kal ta ringawt a. A beisei ang ngeiin, a lo ni ngei mai! Midang neih
san chu sawi loh nawhchi zuar meuh a lo ni ta ataka han hmuh chuan
Chhuanvawra thinlungah chuan thinhrikna leh duhloh thutna thinlung –
nupui atana iaina thinlung a lo pian mai a rinawm hle a. Mahse chuti ang
a ni tlat lo! A hmangaih em em – Sailo Ngurpui Thangsangi baihvai tak
leh hreawm taka awm a hmuh chuan a hmangaih zual sawt a, a hreawm
tawrhna atang chuan chhanchhuah a tum nghal pang mai! A beisei loh deuh
maiin Ngurthansangi chuan a lo duh awzawng lo mai! Nawhchizuar In neitu
chu Chief minister unaupa a nih avangin an that ang tih a hlau va a hlau
a ni. “Min pawl la, min kalsan mai rawh” tiin a ngen ta zawk a. A IPS
puite chuan chutia nawhchizuar a ngaizawng ta mai chu an pawm thiam lo
hle mak an ti em em a ni. An han zawhte khan chhan vak ngaihna pawh a
hre lo a nih kha…tum khan phei chu,’Experience pawh a nei tha ang chu…’ a
ti hial a ni.<br />
<br />
Chhuanvawra chuan a la hmangaih a la duh em em a
ni tih a hrilh ngial pawhin chhanchhuah a duh chuang lo, amah avang
chauha IPS a zawm a nih thute leh venhimna thaeltiang hnuaiah a awm dawn
tia a thlem pawhin a la pawm thei lo. A vawithumna atan, “Ngurte, heta
tang hian ka hruai chhuak ang che nga, Zopui khuaah Pathian hmaah ka nei
ang che” a ti ta a. Chutah chiah chuan Ngurthansangi chu a tap ta zawih
zawih a, “Ka u, kan Pathian kha a la awm maw?” a ti a. Chhanchhuah chu a
duh ta a. Venhimna tha lutuk hmanga thlem thluk theih loh khan
nawhchizuar ni mah se ala hmangaihzia lan tir nan Zopui naupang Pathian
thu awih Sangtei chu ‘Pathian hmaah ka nei ang che…’ a tih hnu chuan
Chhuanvawra hmangaihna chu ringhlel miah loin a hrefiah ta a, a tui ral
ta a ni! Nawhchizuar a ni a, Chhuanvawra hian hmangaih tak taka a neih
leh a ring lo a ni, mahse Zopui khuaa an awm laia a thu a awih thin
Pathian hmaah ngei inneihah a sawm takah chuan Chhuanvawra hmangaihna
chu a hrechiang ta a ni. Hrechiang lo sela chuan Chhuanvawra kha hnawl
mai ang…<br />
<br />
<br />
Thian duhtakte u vawiinah hian chiang taka ka sawi duh
chu Isua Krista hian a chunga example ka sawi zawng zawng ai pawh khian
min hmangaih zawk a ni. Pathianin amah nena leng dun turin min siam a
amaherawhchu mihringte chu kan lo tlusual ta a. Sualna chuan mihring chu
a fan ta a. Thianghlimna Pathian nen chuan mihran kan lo ni ta a. Nihna
sual kan nei a, thiltih sual kan nei bawk a. Sual nih inhrelo pawh
Pathian hmaah chuan misual kan lo ni a. Pathian lakah chuan mibo kan ni.
Sual kan ni satliah lova Pathian rilru tinatu leh hliamtu kan ni a.
Sual mah ila Pathian chuan phutlet nei miah loin min hmangaih reng a kan
tan chhandamna kawng min lo buatsaih sak ta a. Nun thar – identity thar
– van khua leh tui kan neih theihna turin atom atanga universe thlenga
siamtu Pathian fapa chu hmangaihna avangin a inngaitlawm a min
chhandamna turin mihringte ngaiha tuarna rapthlak ber Kraws kawng chu a
lo zawh ta a ni. Kraws hian kan sualna te, kan atna te, kan fellohna te,
kan lungaihna te, kan manganna zawng zawng te atangin min chhandam ta a
ni. Vawiinah I nunah harsatna I nei em? Broken relationship a ni emaw
hna avanga lungngaihna a ni emaw hriselloh avanga hreawm tihna emaw
rethei leh mal ngawih ngawih a inhriatna I nei thin em? Chung zawng
zawng lak atang chuan Isua Krista hian a chhandam che a ni. Chhuanvawra
hmangaihna Ngurthansangi’n a hriatfiah hnuah a hmangaihna a pawm avanga
a hreawm tawrhna zawng zawng la kata chhanchhuah a ni ang khan Isua
Krista hian kan natna, kan hreawmna leh kan khawlohna zawng zawng lak
atangin min chhanchhuak thei a ni.<br />
<br />
<br />
Kei misual nung tlak lo hi
min hmangaih em avangin min chhhandam turin a thi a a tho leh a tih hi
kan hrefiah tak zet a nih chuan chhandamin kan awm anga kan danglam ang.
Ka sawi fo thin – Isua Krista’n a sawi, ‘Nangnin min hmangaih chuan ka
thupekte inzawm ang…’ a tih hi a pawimawh khawp mai, Isua hnung kan zui
hian. Misual thi tur alaka beisei tur awm miah lo chu min hmangaih a,
kan tan nat leh hreawm pawh pawisa loin min hmangaihzia kan hriatfiah
theih nan lei angchhedawngah a lo vak vai a min tlan nan a thi ta a ni.
Hetah tak mai hian Isua Krista hmangaihna hi kan hrefiah a nih chuan a
thupekte hi kan zawm dawn a lo ni. Amah ngei khan a sawi a…Dan thu leh
Zawlneite thu ban tura lo kal ka ni lo a tifamkim tura lo kal ka ni a ti
a nih kha. Nula leh tlangval pawh hi kan inhmangaih chuan kan duh danin
kan insiamrem/align pawp pawp zel a ni. Meizial zuk hmeichhia zawkin a
lo duhloh chuan inhmangaihna vangin a bialpa chuan a nghei mai thei.
Sinai tlang dan – Ru suh, awt suh, I vengte hmangaih rawh…rawh…suh
suh…tih a nih avanga zawm lam a ni lo a. Hmangaihna avangin rilru
hminlohna leh lungnihlohna awm miah loin lawm taka zawm lam a kawk zawk a
ni. Isua Krista kan hmangaih a, a thihna leh thawhlehna hi min
chhandamna a ni tih kan pawm hnu chuan kan lo danglam ta a. Bialnu
bialpa te nena hmangaihna avanga kan in align/siam rem pawp pawp ang
khan Isua Krista thihna leh thawhlehna kan pawm a, a mo thianghlim kan
nih hnu – identity thar kan neih hnu hian kan ti thin thenkhatte chu tih
a lo rem tawh lo a kan tih ngai loh te tih a tul ta a mahse chung chu
lawm takin hmangaihna avangin kan ti lo a kan ti tawh thin a lo ni…<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-87048472065797826922014-01-25T09:58:00.000-08:002014-01-25T09:58:33.497-08:00ISUA KRISTA HI ENGVANGIN NGE A LAR EM EM?<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 36.0pt; text-indent: 36.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tunlai chu engah nge Isua Krista hi a lar em em tih ka
ngaihtuah nasa khawp mai a. Chhan tam tak a awm niin ka hria a. Theology lam
hawi zawng pawhin ka bei ve nasa a. Mahse a chhanna hi theology lam ni lovin
secular takin hriat chian ka duh tlat mai a. Ka buaipui ta viau mai a. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista hi Kristian chauh ni lo – mi nawlpui hian
amah hi an hre em em a. Ka rinloh deuh deuhte pawh hian an lo hre leh nawlh
zel. Ka ngaihtuah mai mai thin: ran inah a piang a, nu leh pa vantlang chunglam
aia hnuai karah khaw tereuhte – ah a seilian a. Kum 30 vel mistiri hna a thawk
a, kum thum chhung Pathian ram leh a chanchin mi a zirtir a. Lehkhabu a ziak
lova, office a nei hek lo, chhungte, in leh lo ram a neih lo. Zirna in sang a
rap miah lova, khawipui lian tak tak pawh a tlawk ve lo bawk. A pianna atanga
mel 200 aia hlaah a zin lo bawk a. Mahse kum 2000 a ral ta… Isua Krista pian
hma leh pian hnu hian Lal tha leh fel – rorel thiam tak tak, ramzau taka rorel te,
Sipai chak leh huaisen te, thluak tha leh thiamna kawnga mi chuchuang bik te,
finna leh ngaihdan lama mi tam tak nun dan tidanglam thei khawpa mi turu te leh
midang tam tak – he khawvela cheng mihringte’na kan ngaihsan em em tur tam tak
an awm. Hetia ka sawi ringawt pawh hian example sawi tur tha tak tak in rilru –
ah a lo lang zawt zawt ang. Mahse khing mite khian kan Lalpa Isua Krista aiin
an lar lo – zuitu an ngah miah lo. A chanchin ziahna Bible hi khawvela lehkhabu
hralh tla ber a – ‘ all time best seller’ a ni reng a. Kum tin maktaduai 30 vel
an hralh chur chur reng a ni… Isua Krista hian danglam bikna special tak a nei
a ni tih chu kan rilru-ah a lo lan mai ka ring.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Kristian thlirna atang chuan Isua Krista larna chhan
chu a Pathianna hi a ni nghal tawp mai ang a. Pathian engkim ti thei tan chuan
mihring a thilsiam zingah chuan lar ber tur chu a ni hrim hrim mai a, kan pawm
dan pawh a ni. Mahse rinna leh pawmna (beliefs emaw theological interpretation)
tel miah lovin engah nge Isua Krista hi miin an hriat em em a, engah nge zuitu
a ngah tih hian ka rilru-ah ngaihtuahna tamtak min siam thin.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pathian engkim tithei a nihna leh A fapa
mihringa lo chang chu mi zawng zawng aia lar leh zuitu ngah bik angah a siam
thei tih kan pawm reng tur a ni anga. Mahse Pathian hian miracle tel si lovin
mihringa thil tha awmte hmangin engtin nge A fapa hi a lo thuam tih hian
ngaihtuahna min siam a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista lar chhan leh miin an hriat chhan hi chhan
hrang hrang a awm teuh ang a. Vawiin ni-a ka sawi duh ber chu Isua Krista hi a
inngaihtlawm avangin hretu a ngah a, mihringin kan lawm a, kan duh a ni tih hi
a ni. Khawvel zawng zawng – universe pumpui siamtu leh engkim chunga thuneitu –
Lal ropui Isua Krista hi khawvelah ama thilsiamte zingah a lo chang tlat mai.
Hei hi inngaihtlawmna – ah pawh inngaihtlawmna nasa lutuk avanga chauh thiltih
theih a ni. Chumi chu kan rilru –a dang reng chungin Isua Krista inngaihtlawmna
hi I han ngaihtuah ho dawn teh ang.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Kum zabi hnuhnung bera India – in zalenna a sual lai
vel khan mi fel leh tha tak an awm teuh a a, chung zingah chuan mi tha tak mai
– Pu Subhash Chandra Bose a lo lang ve a. Ani kha a tette atanga lehkhathiam
leh thluak tha –Indian Civil Service pawh inziak tling thei, Cambridge
Univeristy hnuaia zirchhuak ngat a ni. International politics pawh thiam em em
a, Europe ramahte pawh a zin kual a, Pu Mussolini pawh a va hmu nghe nghe a nih
kha. India zalena sual kawnga thahnem ngai leh huaisen em em a ni a. Kha tih
hunlaia India khawpui lian ber – Kolkata-a chuhtu awm lova Mayor thlan tlin
ngat kha a ni bawk. Tin, Indian National Congress-ah pawh hneh takin President
atana thlan a ni bawk. Chutiang khawpa tha leh tling chu ni mah se Pu Gandhi
khan a nek chhuak thei tlat mai. Pu Gandhi kha amah anga fing leh chak a ni
hauh lo. Mahse mipui – te khan Pu Gandhi kha an duh tlat mai. Chu chauh a ni
lo, ama thawhpui, a lulawk chin pawhin Pu Gandhi-a thu kan an awih zawk tlat a
ni. Hemi hi a chhan ber ni-a lang chu Pu Subhas Chandra Bose-a character neih
loh mahse pawimawh leh tha em em – innngaihtlawmna leh thuhnuairawlhna Pu
Gandhi – a khan a nei tlat bik a ni. Pu Gandhi – a hi mi zawiawi leh
inngaitlawm a nihzia chu kan hre theuh anga. A inngaihtlawm em avangin ram dang
el emaw mi anga ropui a duh ngai lova. Chu chu a inchei danah te, a thiltihah
te a lang thin a ni. Thil pakhat a inngaihtlawmna a lan chian em em na chu –
industries din chungchanga a hmathlirah khan a ni a. Ani chuan ram dang el emaw
ropui viau emaw kha a thlahlel lo va, chuvangin small scale industry lam kha a
awn tlat a. Pu Nehru – a ngaihdan nen a inpersan em em a ni. Pu Nehru kha chuan
industry lian pui pui leh institution lian pui pui din kha a duh a. Pu Gandhi –
a kha boral lo ta se chuan Pu Nehru – a nen hian an inkalh fo a rinawm a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista pawh hi mihringin tha ka tih – kan lawm em
em ang chi zawng zawng hi a nei kim vek a ni. Chung zingah chuan mi inngaitlawm
a nihna hian mihring min hip tlat a ni. A pian dan atang ringawt pawh hian a
inngaihtlawmna a lo lang a. A duh chuan Lal Heroda inchhungah emaw Pilata inah
emaw Rome lal Kaisara inah emaw ropui lutukin Pathian hian a pian tir thei
chiang khawp mai! Mahse chutiang hmun chu thlang lovin Bethlehem khaw tereuhte
a rawn thlang a. Chumai a ni lo Ran – inah a piang tlat mai ni. Hei hian
Krismas pawh hi mihring thinlungah a thawhnat tir niin ka hre thin. Ropui tak
leh khawngaih la lo takin Lal inah emaw han piang sela Krismas aiin Good Friday
emaw hi mihringte hian kan lak serious zawk ka ring thin. I awih loh chuan
Krismas hla kan tuipui leh kan duh em em – kan hlim a kan lam pui thinte hi a
thu zir chiang mah rawh… tlawm taka Isua Krista min chhandam tura a lo inpekna
lam hawi deuh vek a ni ang!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A seilenna chhungkua pawh hi chhungkaw khawsa thei tak
an ni lo tih kan sawi tawh a. A pa chu carpenter a ni a, a nausen laia Temple –
a inhlanna an neih pawh khan Sava pahnih – inhlanna atana cheap ber an keng a
ni. Chutiang chhungkua tlawm taka tang chuan a lo seilian a ni. Amah ngeiin
‘Sihalten kua an nei a, chungleng Savate pawhin bu an nei mahse Mihring Fapa
erawh hi hian a lu nghahna tur a nei lo’ a ti hial a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Amah ngei pawh hian inngaitlawm turin min zirtir a ni.
Tlang chunga a thusawi zawng zawng innghahna pawh hi inngaihtlawmna leh
thuhnuairawlhna hian a khaikhawm hneh berin ka hre thin. Isuan ‘Nangni phurrit
leh thawkrim zawng zawngte u ka hnenah lo kal ula ka chawlh tir ang che u. Ka
nghawngkawl bat ula ka hnenah zir rawh u, thuhnuairawlh leh rilru inngaitlawm
tak ka nih hi…’ a ti bawk a. Heta a thusawi hi a ngaihnawm ka ti thin khawp
mai. Isuan a nihna diktak – thuhnuairawlh leh inngaitlawm a nihzia a tarlan
hian mood a up em em a ni. Tum khat pawh Jakoba leh Johanate’n Isua hnenah
ropui taka a awm hunah ding leh vei lamah awm tir turin an dil a. Mahse chu chu
zirtir dang te’n an hriat khan an lungni lo em em a, an intibuai ta a. Isuan
eng tin nge a tih kha? ‘Jentailte chunga roreltua an ruat chu an chungah an lal
em em thin a, an miliante chungah thu an nei em em thin. Mahse nangni zingah
zawng chutiang in ni loving, tupawh in zinga mi lian ni duh apiang chu in
rawngbawltuah a awm zawk tur a ni, tupawh in zinga mi hmasa ber nih duh chu mi
zawng zawng chhiahhlawhah a awm bawk ang’ a ti. Helaia Isua thusawi hi
saptawngah chuan ‘</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Whoever wishes to become great among you
must be your servant, and whoever wishes to be first among you must be slave of
all…’ tih a ni. Milian a tih hi GREAT tih kha a ni a ropui duhte sawi tumna a
ni. Ropui duh chuan mi chhiahhlawh (rawngbawltu ni lovin) nih a ngai a tihna a
ni. Ropui leh hmasa ber duh chuan chhiahhlawh anga rawngbawltu nih a ngai a,
innngaihtlawm a ngai tih a sawi tumna a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Isua hian inngaitlawm
hi a nunpui a, a ngai pawimawh em em a ni tih a lanna chu Zanriah hnuhnung an
kil dawn a a zirtirte ke a sil sak kha a ni. Isua kha khenbeh a ni dawn tep
tawh a. A hun a tepter tawh em em a, a ngaihpawimawh chu a sawi nawn sek bawk a
ni. Kha tih hunlai khan Isua hian thilpawimawh lutuk mai tih a nei a. Chu chu –
a zirtirte ke a sil sak kha a ni. Kha tah khan Isua kha chhiahhlawh angin –
bawih ang maiin a zirtirte ke kha a sil sak tlat a ni. Hei hi thil mak deuh mai
a nia aw. Isua kha an boss/ master a ni a. Thil mak leh ropui tak tak tithei a
ni tih an hria a, an boss dan tur leh an zah dan tur pawh hriatthiam har
khawpin a thuk ka ring! Chu mai bakah Juda culture-ah ke sil sak tu chu
chhiahhlawh leh bawih tih chi a ni. Mahse Isua khan amaha awm inngaihtlawmna
kha midangte hnenah tuh a duh avangin ti khan a ti leh tlat a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Heng zawng zawng avang
hian Isua chanchin hi midangte tan a ngaihzawn awm em em a. Mi tha – mi
inngaitlawm na na na chu miin kan duh thin. Hei hi mihring takin a dik em em a
ni. Thlarau Thianghlim pawlna avanga Isua ngaihhlut hi a tha love ka ti hauh lo
a nia chu chu a pawimawh ber zawk chu a ni, keini kristian tan chuan. Mahse
mihring taka kan ngaihtuah pawh hian Isua hi ngaihsanawm leh zui tlat a ni tih
ka sawi duh a ni. Ngaihtuah chhin mah rawh aw... Pangpar pawh hi eng vangin nge
mawi kan tih? Engah nge mihringte hian kan lawm em em? A parmawi vang kan ti a
ni maithei. Chu chu chhanna ziktluak a ni thei loang. Pangpar hi mawi kan tih
chhan leh miin kan lawm em em chhan chu – amah pangpar hian mawi a ni tih a
inhre tlat lo a. A mawina emaw miin an lo ngainat em em na hi a uanpui ngai
tlat lo a ni. Pangpar hi tawng thei ta se. Mawi leh duh ngawih ngawih a kan en
lai hian chapo takin a mawizia emaw midang tihlimtu a nihzia leh amah mawi ti
tute engmah kan nihloh zia lo sawi pawp pawp ta sela thilsiam zawng zawnga
ngeiawm ber a ni ang. Kan hrethiam em aw?</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Nausen emaw naupangte
pawh hi cute kan ti thin tiraw? Duhawm kan ti em em a kan lawm thin. Mahse hei
pawh hian chhan a nei. Nausen emaw naupang emaw kha a duhawmnate kha hre viau
sela, lo chapopui thei ta se enga tan mah kan ti loang. Kan ngei em em ringawt
ang. Naupang chungchangah ngat phei chuan kan Lalpa Isua Krista khan thil sawi
a nei a nih kha. Juda culture – ah chuan naupang leh hmeichhia chu engmah an
ngaih lem loh kha a ni a. Zitirtirte pawh khan an master kha naupang tihbuai
atan chuan an phal hauh lo a ni. Mahse mi inngaitlawm – Samari hmeichhia pawh
be duh tu kan Lalpa Isua Krista khan naupang kha a hnena kal tir turin a ti
tlat! A level pui bulah chuah awm nuam a ti lo tih a chiang a ni. Chu chauh a
ni hlei nem… ‘Tih tak meuhin ka ti a che u, in lam let a, naupang te ang in nih
loh chuan van ram in lut tawp lo ang. Chutichuan tupawh he naupang te anga
inngaitlawm apiang, chumi chu vanramah a ropui ber ang…’ a ti a ni. Tih tak
meuh tih a sawi telna hi chu pawimawh fia fia tak a ni. Naupang anga chapo lo,
inngaitlawm kan nih a ngai tihna a nih chu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Ka la hriat reng chu –
kumin kum tir khan Pu Ratan Tata hi thusawi turin IIT – ah a lo kal a. Mak tak
maiin ani lo kal ni khan student pungkhawm kan tam em em. Kan campusah hian
Noble Prize pawh dawng pha – Science lama thiamna sang nei chhuanawm bawk site
pawh an lo kal fo thin. IIT – a lutte tan phei chuan chu’ng ho tluka ngaihsan
tur dang an awm chuang lo. Mahse Pu Ratan Tata – midangte pui thin tu kha kan
ngaisang zawk tlat a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Isua Krista pawh hian a
tlawm apiang a thlang thin. A pian nan hmun tlawm Bethlehem Bawng In a thlang
a. A seilen nan chhungkaw tlawm tak a thlang bawk. Thil eng pawh tlawmna a awm
chuan a thlang zel tih mai tur a ni. A zirtirte pawh hi khawvel finna leh
thiamna nena chhut chuan an va han tlawm lua em! Isua kha a hun laiin Amah lo
biak bawrh ve tu – sakhaw lama mi thiam leh finna lamah pawh mi sang tak tak a
tawng teuh a. Chung zingah chuan Pu Nikodem-a te kha an tel a. Tin, Josepha
Aramithai khua – a ruang hlawm tu pawh kha Judate rorelna sang – Sanhedrin
zinga tel pha ngat a ni. Ruang hlawmtu tluka A rawngbawltu atana thlanawm an
awm lo maithei, Isua tan chuan. Mahse Pu Josepha pawh hi a thlang chuang lo.
Tin, Puithiam ho zingah khan Isua duh tu an awm a ni tih a hriat chian em em
leh na chu Isua chungchang thu rel turin Sanherdin kha zanah an buatsaih kher
kha a ni. Khatah khan puithiam thenkhat Isua duhtute an awm avangin chung ho
(amah duhtute) awm loh lai chuan meeting an koh ve ngei a nih kha. Mahse mifing
leh Juda sakhaw lama mi turu tak takte kha thlang lovin mi rethei leh berh ve
tak tak, mi tukhawkhain an hriat loh Pu Peter-a te, Pu Jakoba, Pu Johana te,
ldt., kha kan Lalpa Isua khan a thlang tlat a ni. ‘Isua hian Mifing te leh mi
hausa te a thlang duh lo e’ ka ti hauh lo. Mahse ka sawi tum zawka chu ‘Mi
rethei leh mi harsa tak takte hian tlawmna nun hi an lo nei thei bik a, mihring
ngaihtuahna zawng zawng hre vek thei tu Isua chuan chung ho chu a rawngbawl turin
a thlang a ni’ ka ti a ni zawk.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Peterate hi a
inngaitlawm a nia aw. Isua Krista thuawitu hmasa diktak a ni. Len dang tura a
tih khan Isua kha awmze nei tak takin a chhang thei ang, hetiangin: ‘Mistiri I
ni a, len den lam chu keiman ka hre zawk’, ‘Zanah sangha an tam a chhunah chuan
an awm ngai lo’, ‘Len kan su vek taw’, tih leh a dang tam tak hmangin Isua
thupek kha a awih lo thei ang. Mahse chutianga ti lo chuan A thupek a zawm a, a
tifuh ta a ni. Tin, chu mai a ni hlei nem Sangha tam tak an man khan lawng 2ah
a dah khat luk a mipui hmaah ‘Lalpa min kal san rawh misual ka nih hi’ tiin
inngaitlawm takin Isua hmaah a va bawkkhup a nih kha. A inngaitlawm a nia a. An
zingah khan mipui an awm ve tih pawh kan hria. Lawng 2 khat sangha man thei chu
intihtheih vel pawh a chakawm viau ang. Mahse a hlawhtlin lai leh a ropui lai
berin Isua hnenah a tlawm thei tlat kha Isua khan amah zuitu atana a duh chhan
pakhat a ni ngei ang. ‘Isua avanga sangha man teuh a ni hrim hrim alawm..’ kan
ti a ni maithei. Mahse kan hlawhtlinna, kan thil neihte leh kan ropuina ni – a
kan ngaih thinte hi Pathian min tihsak vek a ni tih kan hriat khiau
kha…inlaluling a midang hmusit thei kan va ni lo em! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mifing lutuk Pu Tirhkoh
Paula pawh a thlan tho danah hian ka sawi tum chu a chiang viau awm e. Pu
Tirhkoh Paula kha chu mifing leh mi hausa ni mah se a inngaitlawm em em a ni. A
lehkhathawn tamtakah hian Bawih a nih thu a sawi teuh a. Kristian lo
dinchhuahnaah hian Paula hi Isua dawttu – Second founder of Christianity tih a
ni hial a ni. Thil mak leh ropui pawh a ti teuh a mahse a lehkhathawnahte hian
a ziak lang miah lo, intihtheihnan a hmang lo tihna a nih chu… Ani tluka Isua
Krista inngaihtlawmna hrechiang leh a taka nunpuitu hi an tam ka ring lo thin
khawp mai! Philipi khua mite hnenah Pu Paula lehkhathawn Bung 2na hi a chang
5na atangin kan chhiar tlang pui thin a. Hemi thu kan chhiar apiang hian Isua
Krista inngaihtlawmna nasa lutuk chu kan hrechhuak thin a ni. Mahse hetah hian
Pu Paula hian Isua Krista inngaihtlawmna hi sawi a tum ngawr ngawr pawh a ni lova.
Philipa mite kha an lo innghirho avangin he thu hi a sawi chhuak zawk a ni.
Bung 2na chang khat atanga kan en chuan chiang takin kan hre thei ang. ‘Elrel leh
inngaihhlut avangin engmah ti lovin, mi tin inngaitlawm takin mahni aiin midang
tha zawkah ruat theuh rawh se...’ tiin chang 3naah phei chuan uar takin a ziak
a ni. Inngaih taka awma ingaitlawm turin Isua Krista inngaihtlawmna chu counter
example atan a lo hmang ta chauh zawk a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Pathian hmaa tih
takzeta tawngtai pawh hi ka duh em em chhan chu – Engkimtithei, Pathian ropui,
kawng engkimah keia tha zawk leh ka Pathian hmaah engmah ka nihlohzia hre
chiang tak chunga inngaihtlawmna leh thuhnuairawlha nei chunga a hmaa ka kun
hian ka danglam thin a ni. Lawmthu sawi emaw thil dil emaw a nihna piah lamah
hian tawngtaina hian awmze ril tak a nei tlat a ni!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 11.0pt;">Poland
ram khawpui pakhat Krakow-ah khuan <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">St.Mary’s
Church</b> an tih a awm a. A chhawngsang (tower) atangin darkar tin, chhim, hmar,
chhak leh thlang hawi tukverh hawngin Krakow hla (anthem) ‘Hejnal’ chu Fire Brigade
sipaiin tawtawrawtin an ham thin a, a tluana ham lovin laklawh deuhah an titawp
thut thin a ni. AD 1241 daih tawha an pasalthain Tartar ral laka an himna tura
inralrinna tawtawrawt a ham hriat rengna atan chutianga ham thin chu an ni.
Thalfangin a hrawk a kah tlang laia a ham chin chiah zelah an ham tawp thin.
Hetiang hian kum 700 chuang darkar tin Hejnal hi an hâm tawh an tih chu mawle!
Chu chuan rilru that leh ngaihtuahna tha tam tak a siam thin! Isua Krista
chanchin kan hriat apiang hian amah kan hriatreng nan min chhandam tura a
inngaihtlawmna leh ingaihtlawmna a nunpui dan hi ngaihtuah chhuak thin ila kan
nitin nunah hman a tul pawhin hmang hmiah hmiah zel mai ila a va tha dawn em!</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"></span></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-39777527350660664082013-06-30T00:52:00.002-07:002013-06-30T00:52:33.196-07:00Emotions!<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiQ_fB004cWWeRoL28ruO5fJrMwIh2DPyC2gpzv-BHe8OaQAjaNRLhCpTjj8D5WD4ovoIfPj4quvQvKBzmNESZ6p7aLFcogHOKmgWQ1oPVV8EKjnMr3fCdgCQAMV3VNDBzdkUaUcKh4Vgn/s1600/100_4862.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiQ_fB004cWWeRoL28ruO5fJrMwIh2DPyC2gpzv-BHe8OaQAjaNRLhCpTjj8D5WD4ovoIfPj4quvQvKBzmNESZ6p7aLFcogHOKmgWQ1oPVV8EKjnMr3fCdgCQAMV3VNDBzdkUaUcKh4Vgn/s320/100_4862.JPG" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">With KC-a @ IIT Powai Lake</td></tr>
</tbody></table>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Thuhma</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Bookman Old Style","serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Bookman Old Style","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">A
rei ve leh ta deuh. Pawl XI ka zirlai khan Pu Ravi Zakarias, Christian
apologist lar tak sermon pakhat ka ngaithla fuh hlauh mai a. Chu a sermon chu
‘Worship a clue to meaning in life’ tih a ni. Tah chuan Zakaria khan ‘Ýou cannot
worship God without emotions’ ti zawngin a sawi ta daih mai. Pathian emotions
mihringa lo lang leh keimahni-a emotions chungchang a sawi ta chiam a. Ka
rilru a hneh hle mai! College Aizawl lamah kan kal a, EMO an ti emaw
kha a lo lar hle a. Kha thil khan emotions concept tha lo zet mai Mizo thalaite
zingah a lo tuh tlat mai! Hriatna leh thiamna-in a tlin tak tak hmain
Philosophy lam hawizawngte-in emotions lam chu ka’n zir tha leh ta a. Remchanna
apiangah ka sawi ve zel a. Tunah pawh hian ka lo ziak leh duh a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Rationalism aiah emotions</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tun
kum zabi liam ta laihawl vel – 1960’s chho vel khan existentialist philosopher
ho kha an lo lar chho nasa hle a. A chhan chu rationalism paihthlaa emotions
lam hawizawnga philosophy kha an kal tir (hrilhfiah) vang a ni. Rationalism chu
awlsam thei ang berin chhia leh tha hre tak chung leh fing kar (logic) chunga
ngaihdan siamna hi kan ti thei mai ang chu. Emotions lam erawh chu hmangaihna,
khawngaihna leh lainatna avanga thutlukna siam lam hi a kawk thei ber ang. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">A fiah leh zual nan entirna pe chhin ang
aw</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Sikulah
zirtirtu I ni a. Sikulah chuan dan zawm lai kan nei vek a. Tihtur leh tihloh
tur tamtak a awm a. Chung chu Principal leh a thawhpui – zirtirtute’n dan a nih
angin an kengkawh thin. Dan pakhat hetiangin nei ta ila – Zirlai naupang zurui
chu hnawh chhuah tur a ni, tiin. Naupang zurui an awma man an nih chuan
hnawhchhuah an ni mai dawn a ni. He laia dan kenkawhna hi rational taka thil
tih – dan zawmna ang chi chu a ni mai a. Mahse Principal emaw zirtirtute emaw-in
an khawngaihna avangin naupang chu an ngaidam thei a, sikulah an la kaitir thei
tlat a ni. Chu chu emotions avanga thutlukna chu a ni thei ang.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Isua inpekna-ah hian a chiang ber mai! </span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Isua
hi Lei leh Vana lalber a ni a. Keini hi a fate kan ni. Min chhandam
tura lo kal chu rational taka ngaihtuah chuan thil theih miah lo a ni. Pathian
dinhmun leh mihring dinhmun chu inang lo hle a. Mahse hmangaihna (emotions)
avangin Pathian chu he leiah hreawm tuar turin a lo kal ta a ni. Office khata
lal ber thin kha rational taka ngaihtuahin hmunphiattu a ni thei ngai lo vang.
Mahse Isua chuan a thei tlat!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kan thusawi tum-ah let leh ta ila </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chuan
sawi tawh angin existensiallist philosopher ho kha an lar chak khawp mai, a hun
lai khan. A chhan chu rationalism paihthlaa hmangaihna, lainatna, khawngaihna
leh adangte hmanga philosophy an kal pui khan innghhirnghona te, inthahna te a
tlem phah tlat a ni. A chiang reng a ni tiraw Isua Krista mihring a lo channaah
hian… Khawngaihna leh hmangaihna avangin kan tan he lei hrehawmah hian a lo
vakvai ve ngei a ni. Chumi avang chuan inremna a lo awm si a…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Isua Krista emotions lo lang kha</span></b><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Monotype Corsiva"; font-size: 14.0pt;"> </span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Monotype Corsiva"; font-size: 14.0pt;"></span></i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Lazara thihna [Johana 11:1 - 44]
avanga Isua hmangaihna <i style="mso-bidi-font-style: normal;">live</i> taka lo
lang hian ka rilru hi a hneh leh zual em em thin. A awmzia a thuk em em bawk!
Thlan a va thlen khan Isua kha insum zo lovin a tap tlat mai. An lungngaihna
kha lainatna leh hmangaihna avang khan a tuarpui ve a. Isua Krista hian Lazara
hi a va hmangaih awm ve aw ka ti fo thin… Hmun danga a chet dan nen a inang
hauh lo mai. Lazara kha a tho leh dawn tih pawh a hre reng. Mahse a tap ve tlat
mai. A tawpah phei chuan hmangaihna avangin Kraws-ah a thi hial a ni e!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Nu emotions pawh hi…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mihringah
hian nu hmangaihna hi turu zia an sawifo thin. Harsa takin thla kua chhung an
pai a. Thlan leh thisen sengin an hring a, chumi hnuah hnute tuiin an chawm leh
thin a. Ka la hriat reng chu ka nu nena kan inzui chhuah chang hian, ‘I nau a
riltam a ni ngei ang, ka hre thei tlat’, a ti fo thin. Chu chu hmangaihna
avanga lo awm a nih pawh ka ring. Kan farnu neihchhun chuan kum 2000 khan <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pathian hnenah min chawlhsan hlauh mai a.
Khata ka nu tah nasatzia kha aw! Ka pa khan a hmangaih ve lo ve ka ti hauh lo;
mahse ka nu, hmangaih em em tu khan emotions a tilang nasa lehzual ni maiin ka
hria. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pathian hian chhan nei vekin thil a siam
a, a ruahman thin</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Keimahni-a emotions awm pawh hi chhan
neiin a siam a ni. Chhan nei han tih hian hriatthiam a har maithei. Entirna
mawlte pe ang hmiang: thil sa tak – mei alh lai hi kan kutin han khawih ta ila
automatic deuhin kan pawt let nghal vat ang. A chhan chu kan kut kha mei-alhah
kan dah reng chuan a kang ral mai dawn a, a na leh zual sauh dawn tihna a nih
chu. Chutiang bawk chuan emotions hi hmangaihna lantirna turin Pathian-in a lo
siam a ni. Mi rethei tak leh khawngaihthlak tak takte kan hmuh hian engtin emaw
talin kan danglam thin em? Kan hmangaih berte’n mual min liamsanin kan mittui a
lo far thin tiraw?… Beisei tur awm tawh miah lohna hmunah tanpuitu i neihin I
biangah mittui a luang tawh thin em? A nih loh tal pawhin mi rethei I tanpui a,
an lawm em avanga an bianga mittui luang I hmu tawh ngai em aw…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mittui tlak naran hi a tha e ka ti hauh lo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mittui
tihtlak theih reng hi a tha e ka ti hauh lo. Mahse emotions hi Pathianin
keimahnia awm hmangaihna tihlanna atan min pek a ni. A chian em em na chhan chu
I mittui titla theitu hi I unau a ni emaw, I fanu, fapa a ni emaw tihnat I phal
ngai lo ang. Ísua Kalvari tlanga thihna I ngaihtuah chang hian engtin emaw
talin I danglam thin em? Isua Kraws mak tak chungah chuan tih hla sak laite
hian I danglam thin em? Isua kan hmangaihna hi lantir zel ang u, min hmangaih
avangin A nun kan tan a hlan si a!</span></div>
<br />
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-29267169369330694832013-04-06T02:15:00.005-07:002013-04-18T23:39:50.352-07:00Bangalore Mizo-te leh Tv Lalhmachhuana<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZw_6x9ZXtRBhhgFxz8zb5xPA-Snt7fv2PYJgETzotW8olBJsBPgD5IXVcTR20I3gVzRXQM8FJV6L5R4-Dx9sPXappr3LmISTs5oU9QiXTlA8PzG4b8DfC0zZEkzVz1oWF9yVKES8NCLIE/s1600/72327_501456779890942_2048539134_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZw_6x9ZXtRBhhgFxz8zb5xPA-Snt7fv2PYJgETzotW8olBJsBPgD5IXVcTR20I3gVzRXQM8FJV6L5R4-Dx9sPXappr3LmISTs5oU9QiXTlA8PzG4b8DfC0zZEkzVz1oWF9yVKES8NCLIE/s320/72327_501456779890942_2048539134_n.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Courtesy: Fela Ayala. KLE Boys' Canteen-ah Mizo zilraite nen.</td></tr>
</tbody></table>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><br />
<div style="text-align: justify;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]--><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thuhma</span></b><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tun tum chu mahni line lam ni lo mahse mut dawn leh
hun awl ka neih lai vela ka rilru-a lo lang ziah thin hi ka’n thai ve mai mai teh
ang.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> </span><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Shillong atangin </span></span></b><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Shillong khi mizo-te tan hmun chhinchhiahtlak a nihna tamtak
a awm. Kan mithiam hmasate chhuahna leh mizo thu leh hla (literature) tam tak <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>chhuahna a ni ve a. Chuan mizote tana thil tha
lo tak – Mizoram Presbyterian leh Baptist Church of Mizoram lo inthenna chhan
bulpui an ni bawk. Presbyterian leh Baptist hi thurin lamah pawh inang lo tak
ni mah sela tunhma khan an inpawh hle a. Hei hi kan zosapte vang a nih a
rinawm. Tunah chuan kan inpalai tawn thei lo a, harsatna tlawnglawn tak tak kan
inkarah a awm ta reng mai! Shillong lamah khian tun thleng hian Baptist leh
Presbyterian chu thubuai la neiin an la court reng a. Hei pawh hi VAN COURT-ah
ngaihtuah ni se a fel daih tawh ang mawle.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Sawi lut tawh ila</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bangalore pawh hi India khawpuiah chuan mizote tan
hmun pawimawh tak a ni ve reng mai. Mizo awm tamna, a bik takin Pathian thu zir
awm tamna hmun a ni. A then phei chu thiamna sang tak tak nei – institution
thaa mi pawimawh tak ni pawh an awm a ni.</span></span></div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pawl (denomination) ngai pawimawh miah loa rawngbawl –
Pathian leh A thu ngaipawimawh zawk anga rawngbawl theih hi a lo hlu hle niin
ka lo hria a, Mumbai lamah ka awm ve hnu hian. Mahse Dt. 30. 10. 2011 khan
Bangalore Mizo Kohhran, Presbyterian Church of India chu a din thu puan a lo ni
ta a. A tirah kha chuan tet lai atanga kohhran ngai pawimawh tak atanga lo
selian ka nih avangin ka lo lawm hle a. Serh leh sang an khawih thei anga
ringtu pungkhawm chu an intichak leh thei zual ang ka lo ti rilru ve a. </span></span></div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A pawi leh ta zawk</span></b></span><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse ka beisei angin thil a kal ta tlat lo mai. Mizo
Kohhran a lo zikchhuak dan hrang hrangte leh a duhlo te’n an sawi dan han chhut
khan mizo mipui zingah titi a ti tam ta! Bangalore chu Shillong ang mai a ni leh
dawn emaw ka ti hial a ni. A hun lai khan Social Networking Site lamah han lut
ila titi thupui hot ber a ni tlat a ni. Kei ngei pawh hian ka comment ve zeuh
zeuh thin a. Mahse a pawng ataka hotute dem hi ka tihtur ni loa ka hriat
avangin ka sawi ril lutuk ngai lem lo a. Kha tih lai khan Bangalore Mizo kha
an mualpho niin ka hria. A chhan chu an lungrual lo tlat a ni. Kan awmna-ah leh
hmun dangah pawh Kohhran din duhna lehkha chu pek an ni ve vek tho a mahse
inthendarh duh lovin an pawm lo mai zawk a ni. A hre deuhin an sawi dan phei
chuan India khawpui thenkhata Kohhran din tuma hi Bangalore atanga lo chhuak a
ni, an la ti deuh deuh leh nghal a. A zia lo khawp mai!</span></span></div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
</span>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Kan tlangval a bo tlat mai</span></b><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hun a lo kal zel a. Kum 2013 kan lo chuang kai ve leh
ta a. February thla laihawl vel khan Bangalore lam bawk hian chanchin thar an
lo nei leh a. Chu chu Tv Lalhmachhuana bo chungchang kha a ni. December, 2012 velah
pawh hna thawk tawh lovin a lo vak raw lai mai mai a ni awm a. A thiante’n an
pute hriat lohin a rukin an lo chhawm dawl ni awm tak a ni. Mizoram lama thawn
haw tum a nih mek laiin a bo thu puan a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A mak a ni!</span></b><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka hmelhriat pawh a ni loa ka ngaihven lutuk lem lo
bawk. Mahse rin aiin Bangalore Mizo khan Tv Lalhmachhuana bo zawn chungchangah
khan an lo lungrual hle mai tih ka hmu a. Rim takin, mizo takin an lo zawng a
ni. India khawpui-a mihring tam zia ngaihtuahin beiseina nena khatia Bangalore
mizote an thawk chhuak kha mak ka ti khawp mai a. Chu chauh chu a la ni lo – tu’n
lo haw lo se: Tv Lalhmachhuana hi hna pawh thawk thei lo khawpa mi ang zan lo a
ni. Mi pawimawh tak a ni hauh lo tihna a nih chu. Heti khawpa an ngaihven hi
mizo rilru chhuak atanga hmangaihna lo awm vang niin ka lo hmu a. Chu chuan
Bangalore Mizote hmel a timawi hle a ni!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Beng ka chhi ve reng a</span></b><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chanchin hriat tumin beng ka chhi ve reng a. Thuthar ka
hriat chu - </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Uligehalli
village , Nelamangala Taluk, Bangalore atanga km 28a hla chu ni 22/2 khan
a chhuahsan tih te, 23<sup>rd</sup> Feb khan BMA <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>chuan a tuk holiday a nih avangin zawn hnatlang
a rawt leh tih te. Two wheeler neite chu thahnemngai turin an ti nasa hle bawk
niin ka hria. Mahse hemi tum pawh hian an zawng hmu chuang lo a. A reh leh ta
vang vang a. Larinpuii inti hian BMA website lamah March ni 1 khan ngawrh taka rei
tak an zawn thu leh a chanchin engmah an hriat belh loh thu a lo ziak a. Pawi
ka tih rualin Bangalore Mizote inpekna fakawm ka ti a ni! FIR thehluh te, Newspaper
lama a thlalak an chhuah te leh pamphlets singkhat chuang an sem te kha hna
chuang bang diktak a ni si a. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Hmuh a ni ta!</span></b><br />
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">March ni 9 zan reh tawh
takah Face book lama group pakhatah hian Tv Lalhmachhuana hmuh a nih thu ka hmu
hlauh mai. Ngun takin ka chhiar tha leh a. KLE ( hei hi a lam pum tun thlengin
ka la hre lo tlat) lama zirlai pahnihin Train Station lamah an lo hmu a lo ni
a. Chutah chuan KLE lama mizo zirlai zawng zawngte inkoh khawmin mipa canteen
lamah ei turte an pe a, thawmhnawte pawh an pe a ni. A thlalak pawh an lo dah
a. A hmel en khan khan mi tangkai tak – uihawm em em, Bangalore mizo tamtakin
hna pawh thawk tha hman lek loa zawn vak vak a ngai a nih hmel loh. ‘Duh leh lo
bo ve mai mai rawh se’ tia mahni hna emaw buaipui san daih chi niin ka hmu a,
kawng lehlam taka thlir chuan. Mahse chutiang chuan an ti hauh lo!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thil tha a thlen hian Isua leh a kaihnawih hriatchhuah a lo awl thin!</span></b><br />
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Isua Krista’n Samari mi
tha tehkhin thu a sawi pawh kha min tihrechhuak chiang khawp mai a! Juda puite
chauh an vengte an nih loh zia leh an uanute leh hnampuite chauh hmangaih tur an nih loh zia (concept) kha a rawn hlui leh a ni. Mizo rilru thianghlim –
mi dangte khawngaih theihna leh hmangaih theihna, mi dangte tana inhman duhna
lo lang kha vai rama awm tan chuan a va ngaihnawm leh zual em! Mahse heng zawng
zawng hi inlungrualna tello chuan thil tih harsa tak a ni zel a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">March ni 12 a lo nih
meuh chuan Tv Lalhmaa chuan Aizawl a thleng tih an lo report ta. A lawmawm ka
ti khawp mai. Tha leh zung sengtu zawng zawngte a let tam takin Pathianin a
malsawm ka ring tlat a ni. Kha thil thlengah khan Bangalore Mizote a tihmingtha
a. Tin, Mizoram pawna mizo awm zawng zawngte min chawimawi a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thupui ber - inlungrualna</span></b><br />
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Helaia pawimawh ka tih
deuh mai chu – Bangalore Mizote tlawmngaihna leh inlungrualna hi a ni. Tun kum
zabi liam taa Philosophy zirchhuah pui ber chu – ‘Unity in diversity’ tih hi a
ni mauh mai! Saptawnga dah hi he laia ka blog lut pha chin chuan kan hriatthiam
vek ka ring a. Thil hlawhtlinna hi han chhui chiang ila thil inang lo taktakte
lungrual taka lo thawhho vang a ni tlat thin. Chhungkaw hlawhtlinna pawh inang
lo taktakte lungrual vang, Kohhran lo hlawhtlin chhan pawh inang lo taktakte lo
inlungrual vang, khawtlang lo hlawhtlin chhan pawh inang lo taktakte inlung
rual vang, chutiang zelin eng hlawhtlinna pawh – ho deuh anga kan ngaih thleng
hian a hlawhtlinna chu inang lote thawhhona tha neih vang a ni zel mai. A
pawimawh ber chu inang lo taktakte inlungrual vang a ni zel tihna a nih chu.
Pawl <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>– YMA, KTP, TKP, PYD, SAY, ldt.,
hlawhtlina pawh hi inang lo taktakte lungrual taka hna an thawh theih vang a
ni. Kan taksa pang hrang hrang pawh hi han chhui thla ila, duh chuan atom
chhung thleng pawhin! A hlawhtlinna thlen tu chu inang miah lo te’n lungrual
taka hna an thawh theih vang a ni asin. I duh chuan kan culture pawh hi ngun
zawkin han zirchiang teh… Inang lo lutukte lungrual taka hna thawh avang hian midang
tana ngaihthlak nawm – hlawhtlinna a lo thleng thin a lo ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
</span>Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com13tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-10102407709196901222013-02-28T01:02:00.001-08:002013-02-28T01:02:37.685-08:00National Science Day Chibai le!<div style="text-align: justify;">
<br />
<br />
India ramah hian mihring tam tak kan awm
a. Thluak tha leh fing fe fe pawh an tam. Ram chhung hmasawn nan hian
Science leh Technology pawimawh zia hi ram hruaitute hian an hre chiang
hle mai. International Boundary thui tak kan nei a chumai bakah tupui
leh a kam ven tur zau tak kan nei bawk. Heng venghim tur hian mihring tha leh
zung ringawt chuan a thawk tawk lo a Science leh Technology thiamna sang
kan mamawh tlat a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
2013 atan<b> National Science Day</b> (<b>28th February</b>) kan thleng leh ta reng mai. Ni pawimawh tak a ni. Vawiin ni angah hian<b><i> Sir CV Ranman-a</i></b> khan <i>Raman Effect </i>tih chu a lo hmuchhuak a. Hemi hriatreng nan hian <b>Council for Science & Technology Communication</b>
chuan India Sorkar kal tlangin ni pawimawh atan kum 1987 atang khan alo
buatsaih ta a. Kum tin hemi ni (28th February) hian
school,college, universities, reasearch institutions/laboratories ah
activities hrang hrang- debates, quiz competitions,
exhibitions, seminar, symposium, lectures, etc., neih thin a ni a. Tin
mipui nawlpui hnenah Science awarness pekna hun atan hman a ni bawk
thin.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<span id="more-53717"></span>Mizoramah chuan <b>STAM, Mizoram Science Center</b> leh <b>MIPOGRASS </b>ten
kumtin an rem chan dan angin an hmang ve thin a. A school ang zawngin
thenkhat ah chuan an hmang ve bawk thin. School tinin hman na chang hria
se a tha viau ang le.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Sir Chandrasekhara Venkata Raman</b> hi<b> Indian Association for the Cultivation of Science</b>, Kolkata-ah a thawk thin a. Heta a awm lai hian ‘<i>Raman Effect</i>‘ chu alo hmuchhauk bawk a ni. Chawmawina sang Nobel Prize kum 1930 khan a dawn phah hial. <i>Vawiinah hian Science leh Technology pawimawhzia midang i hrilh ang u.</i></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com8tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-9953565805728360392013-02-02T02:53:00.001-08:002016-10-19T23:42:19.320-07:00Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-4459319981021166302013-02-02T02:53:00.000-08:002016-10-19T23:42:08.398-07:00Unsung Hero - JJ Waterstone<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Degree of freedom sawifiah
hmasa ang aw</span></b></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thil chet dan (mechanics) lam lo zir thinte chuan kan
hre tawh viau ang a. Physics lam zir miah lo hnena sawifiah erawh a har fu thin,
mahse sawifiah ka’n tum ang e. </span></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]--><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thil engpawh hi a chet vaih chuan nihna (physical
sytem) danglam a nei hmiah a. Chu a nihna thar chuan thununtu a nei zel a ni. Entirnan:
Kawng ngil takah Car i khalh ta a, chu i Car khalh chu a chet avangin nihna
thar a nei a ni. Chu a thil thar neih chu chakna a ni. Mi tu emaw han su palh
vaih teh, a thih loh vek paw’n Civil Hospital casuality lam chu in tibuai
chiang ngawt ang. I kuttumin na taka a hnek theih ai pawha na zawkin i Car khan
mihring kha a hliam thei tlat a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">I Car-in chakna a neih theihna chu engti zawngin nge
kan teh theih ang le… A nihna takah chuan i Car kha a chet sawn avangin chakna a
nei a lo ni mai. Chu a chakna chu hre turin a kal thui zawng (spatial) chu a hun
hman zat nen sem la, chuan i hmuh chhuah chu amah leh amah puntir bawk la, 0.5
leh car rihzawng nen han puntir leh ta la, a lo chhuak mai ang.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Car chakna hriltu chu a chet sawn theihna a ni mai
tihna a nih chu. Chumi awmzia chu car chuan a awm hmun avanga a nihna neih theih
zat (degree of freedom) chu pakhat chauh tihna a ni. Hriat fiah a la har tho
maithei. Hriat fiah piah lama pawm chi a ni zawk mah maithei bawk. Degree of
freedom hi sawifiah awl tak a ni a, chutih rualin a kawh tak erawh hriat sual a
awl hle bawk.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Engkim mai hi atom siam a ni tih kan hre vek ang a. Atom
chuan molecule an siam leh a. Tin, atom pakhat chauh pawh hian molecule a siam
thei bawk. Chu’ng ho chu monoatomic molecule an ti a. Noble element kan tih ho
zawng zawng Helium, Neon, ldt., hi an ni vek a ni. Heng ho hi boruak (space) ah
an awmin degree of freedom pathum an nei ve thung a ni. An neih dan chu a zir
lo tan hriatthiam a har viau maithei a. Pawl XI Mathematics zir tan chuan
hriatchian loh tur a awm hauh lo thung. Engpawh hi boruak (space) a a awm chuan
a awm hmun sawifiah turin kil thum (3 coordinates) atangin kan teh a ngai thin
a. A chhan pawh kil thum emaw hawi zawng pathum emaw ah a nihna (physical
system) a insem tlat a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Di-atomic molecule kan tih thin te erawh hi chuan an
virtheihna (rotation) avangin nihna dang pahnih an nei tel a, chuvangin degree
of freedom panga lai an nei bik a ni. Chumi awmzia chu di-atomic molecule chet
avanga a thahrui<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>pek nat zawng hmuchhuak
turin thil panga hawizawng inang lo thiau i mamawh dawn tihna a nih chu. A
chiang em aw… Hriatfiah a la har maithei. Hmaichhanah hrilh thei che ni ta ila
i man viau tur a le…mahse a theih tlat si loh a nih hi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Sawi lut tan dawn teh ang aw </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"></span></b><span style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Jan thla chho velah hian</span></span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b>Zawlkhawpui chu a
la vawt viau maithei a, chutih lai chuan kan awmna khua – Hyderabad leh Mumbai
erawh hi chu a danglam deuh. Mumbai phei chu lum lutuk lo vawt lutuk lo a ni a,
a nuam ham ham hle mai. Pawl hniam lama Land breeze leh Sea breeze kan zir fo
kha a takin kan tawng ve ta. </div>
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kan chhehvel awmdan hi boruak siamtu (gas) hian a hril
tlat a. An nihphung azirin a danglam thin chauh zawk a ni. Chutiang zirchianna
chu Kinetic Theory of gas an ti a. Hetah hian temperature (lumna) leh pressure
(nekna) chu molecule nihna hmangin an sawifiah ta a ni. A nihna takah chuan
lumna leh neknate hi lakhran theih miah loh, inhne reng an ni a. Gas lamah phei
chuan an chakna pawh a ni reng a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kinetic Theory of gas intanna tak hi a la rei lo hle
a. Mahse a bulthut tak erawh a rei ve tawh viau. Pu Boyle-an kum 1662-a a thil
hmuhchhuah, ama hminga a phuah Boyle’s Law atang daih tawh khan a lo intan tawh
a ni. Chumi hnuah c<a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2756482918973514843" name="_GoBack"></a>huan Pu Fourier-a te, Pu Carnot-a te,
Pu </span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Helmholtz-a te an lo lang ta zut mai a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kum 1857 a lo nih meuh chuan Pu Clausius-a chuan gas hian tui (fluid)
aiin an chet nat avanga tha an neihna hi a tam zawk a ni tiin paper a publish
ta hmiah mai le. Hei hian Kinetic (chetna avanga chakna) lam zawnga thil lum
leh vawt (heat) zirna a lo hring chhuak ta det det mai. A hma zawng zawng kha
chuan Pressure (nekna) leh Temperature inlaichinna bak an buaipui ngai lem lo.
Mihring tan hmasawnna turu lutuk a va ni em!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">1860<b> </b>a lo inher chhuah meuh chuan Pu Maxwell-a chuan Royal Society
lamah paper mak dangdai tak a thehlut ta keuh mai. Chu thil chu engdang ni
lovin Pressure, Temperature leh Kinetic Energy inlaichinna a ni tlat mai.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Sawi tawh angin kum 1857-ah Pu Clausius-a
khan Kinetic Energy lam hawi a lo sawi det det a. Mahse ani khan Pu Maxwell-a
ang em em chuan a hre ril lem lo. A hnu lawkah Pu Maxwell-a vek hian Kinetic
Theory of Gas innghahna lungphum tur a lo lai chhuak ta a. Chu chu <b><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Laws of equipartition of Energy</i></b><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tih a ni. Endiktute’n an hrethiam lo viau a,
mahse Pu Maxwell-a paper a nihna avangin an publish ta hram a ni awm e. Kinetic
Theory of gas innghahna lungphum -<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Law
of equipartition of energy a lo lang tan ta. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thupuiah kan lut tak
tak dawn e!</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Laws of equipartion of energy-ah chuan gas emaw, engpawh boruak (space) ah
che ta se, a energy neih tam zawng kha degree of freedom pakhat zelah 1/2<b>KT </b>a
nei tih a ni. Heta <b>K</b> hi Boltzmann constant a ni a, number a ni. Tin, <b>T
</b>hi<b> </b>temperature a ni ve thung. He law hi Gas leh a kaihnawih zir nan
chauh ni lo, Solid (gas aia sakhat zawk) zir nan pawh alo hmantlak zel a. Thil
tangkai lutuk – Scientific discovery turu lutuk a va ni tehlul em! Quantum
theory of Solids kha Pu Einstein-a khan bul a tan a. Mahse ani pawh khan he law
hi a hmang tho a ni. Pu Maxwell-a thil hmuhchhuah hi vanhnuaia leng hringfate
tan hian a lawmawm em em a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mahse mahse…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mahse maw, thu lungchhiatthlak lutuk a awm tlat mai. Chu thil chu
Scottish chhulchhuak, kum 1811-a piang, mathematics thiam hmingthang leh Heat
(lumna) lam thiam tak, Pu Sir John Leslie-a zirtir<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pu JJ Waterstone-a chungchang hi mawle… Amah
hi a pu ang bawkin Mathematics leh Heat lamah a tui hle mai a. Scotland leh a
chhehvela kum engemaw zat a awm hnuah kum 1839 khan East India Company hnuaiah
Naval Instructor ni turin kan vangkhua hi a lo thleng ve ta a. A awm chhung
hian Bombay-ah deuh hlir hian a awm thin a ni awm e. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Ani hian kan sawi tak Pressure, Temperature leh Kinetic Energy hian
inlaichinna an neiin a hre tlat mai a. Chu mai a la ni lo, Pu Maxwell-a
hmuhchhuah Equipartition of Energy pawh a ngaihtuah chhuak hial a ni. Tichuan a
thil ngaihtuah chhuah chu a han ziak ve ta a. A ziah zawh meuh chuan kum 1845 a
lo ni der tawh mai. Tichuan <b>Bombay, India </b>ram<b> </b>atang ngei hian Royal
Society lamah a paper chu a thawn ve ta a. Pu Clausius-a aiin kum 12 zetin a
hmasa zawk tihna a nih chu. A nihna takah chuan Pu Clausius-a paper engah Pu
Maxwell-a khan Kinetic theory of gas leh a innghahna Equipartition of energy kha
a hmuchhuak ve chauh zawk a ni. Pu Maxwell-a’n a hmuhchhuah kum kha 1860 a ni
a; mahse Pu Waterstone-a khan kum 1845-ah daih a lo hmuchhuak tawh a. Chuti anih
chuan kum 25 zetin an inthlau tihna a nih chu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thildang kan lo sawi
leh hman a ni maw…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Tichuan Pu Waterstone-a chuan a paper duhawm tak – Kinetic Theory of gas
lo chhuahna tur leh a innghahna lungphum turu lutuk Equipartition of
energy<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ziahna chu ROYAL SOCIETY OF
LONDON lam a thleng tih kum 1845 vek khan a hre thei ta a. A lawm kher mai! A
paper chu chhuah tlak a nih leh nih loh zirchiang turin endiktute (Referee) an
kal khawm ta a. Mahse Pu Waterstone-a thil ngaihtuah chhuah leh a mathematics-te
chu an hriatthiam pui lova, tuman an pawmpui ta hauh lo mai. Kinetic theory ang
zawnga thil sawifiah kha a hun lai chuan thil mak a ni dawn reng a ni.
Endiktute zing ami Mathematics thiam leh mi chal lang tak Pu Sir </span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">John
William Lubbock phei chuan deusawh takin ama paper ah ngei chuan paper awmze
nei lo tak a nih zia a ziak nghe nghe a ni. Tichuan chu paper chu archive lama
paper publish tlak loh dahna thinah chuan an dah tha ta hmiah mai le!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Royal Society pawi
tihna chu</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Kum 1883 khan Kinetic Theory of Gas lama sulsutu mi ropui tak, mahse tukhawkha
in an hriat tak loh Pu Waterstone-a chuan rihsang min lo kai san ta a. A thih
atanga kum 8 vel a liam hnu, Mizoram lam pawhin Chanchintha <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hmu dawn tih velah a paper chu an haichhuak
ta tlat mai. A haichhuaktu pawh tu dang ni lovin Pu </span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Lord
Rayleigh<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">-a, Rayleigh Law of <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Scattering hmuchhuaktu ngei kha a ni.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pawi a ti hle a! <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>A hunlaia endiktute’n an hrethiam lo kha mak a
tih rualin mak lo a ti bawk. A nihna takah chuan Pu Maxwell-a paper pawh kha a
endiktu te’n an pawmpui vak lem lo, mahse Maxwell-a khan kuthnu a lo ngah tawh
em avangin an publish sak ta chauh zawk kha a nia. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Newtonian Mechanics hi Relativistic Mechanics lamin a luahlan ang deuh
hian kan sawi tak Pu Waterstone-a thil hmuhchhuah hi Scientific breakthrough pawimawh
lutuk a ni. A paper chu zah tak leh pawi ti tak chungin a hunlaia mithiam te’n
a huhovin an zir tha leh a. Kum 1892 khan </span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Royal
Society </span></b><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">chuan<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b>a
thil tihsual hre reng chungin a publish sak ve leh ta a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Tuna kan thu khel mek
hi Industrial Revolution tihmasawntu berte zing ami a ni. Science khawvelah
chauh ni lo khawvel history-ah hun leh hmun pawimawh tawpkhawk changtu a ni.
Kum 1750 atanga 1890 chhung kha hun danglam tak - <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>dai tawh ngai lo tur – Industrial Revolution
hun a ni. Industrial Revolution malsawmna dawngtu kan ni a, Industrial
Revolution awm hmaa khawvel awm dan a taka tawngtu kan ni lova, a pawimawhna
leh a hlutna kan suangtuah thiam lo viau maithei. A hun laia hetiang lam hawi
zawnga thiamna intlansiakna a nasatzia pawh kha turu tak a ni. Tin, a thiamte
miin an ngaihlut dan tur pawh kan rin phak bak a ni ang. Mahse Pu Waterstone
erawh a hun laia ngaihsan chu sawiloh, keini pawhin kan hre tawk tawk a ni sia
le…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Titawp
leh tawh mai ila…</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Pu Waterstone-a hian
Bombay Grand College ( Medical College) lama a khawsak laiin tuna kan sawi tak
paper hi a ziak a. A sulhnu Wilson College (Bombay) lamah hmuh tur a awm nual
bawk. Tun hnai atang khan Tata Institute of Fundamental Research hnuaia Homi
Bhabha Institute of Science Education chuan India rama a awm lai chauh ni lovin
ama chanchin hrim hrim hi an zirchiang (research) mek a ni. Chanchin
lungchhiatthlak tak hi lo ngaichang ang u hmiang… </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<br />
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></i>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-84666066634062030362013-01-23T21:10:00.000-08:002013-01-23T21:10:23.594-08:00Amazing Grace<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Khawngaihna mak mawi leh duhawm,</span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Sual riangvai chhandamna;</span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Suala bo hnu min zawng hmu ta,</span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Mitdel mitvarna chu.</span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Tun tum
chu he hla thu hi ka’n chhamchhuak ve teh ang. Pathian hla thu chhamchhuah emaw
infuihna atana hman emaw Pathian pawlna atana hman emaw hi a awmzia hle mai a.
A chhan chu Pathian hla-te hi miin Thlarau Thianghlim pawlna dawng chunga an
phuah chhuah a ni thin. Thlarau Thianghlim awmpuina hnuaia phuah ni lo hla-te chu
a lar thei lo thin reng bawk a ni. He hla thu awmzia – hlutna leh pawimawhna
chiang zawka kan hriatchian theihna turin a phuahtu Pu John Newton-a chanchin
atangin han chhui chho chhin dawn teh ang.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Naupan lai atangin a sual </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pu John Newton-a hi kum 1725 khan Eglanad-ah a piang
a. Nu fel tak Pathian tih em em tu a nei a; mahse a nu hian Pathian thute
hrilhin tawngtai sak thin mah sela naupang sual leh chimawm tawk a ni der mai.
Kum 16<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a tlin hmain mi hauhte mi kutthlakte
leh anchhe lawh tlengin a ching ta. Ama sawi dan phei chuan, “ Sual kha ka
hmangaih tlat a, ka kalsan thei lo a ni” a ti hial.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lawng Sipai lamah</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Kum 20 a tlin hma deuhin lawng mite bula khawsak a
chak ve ta. Hei hi engdang vang ni lovin hetih hunlaia lawnga hnathawkte hi an
sual em em vang a ni ber. England Navy-ah a tang ta. Mahse a ngaih ang ngawtin
thil a lo ni hauh lo mai. Inkhuahkhirhnate kha rin aiin a lo khauh a. Vawi
tamtak bana tlanchhuah a tum a mahse a tum angin a awm thei lo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tum khat phei chu an lawng captain thah a tum ta tlat
mai. Sawi tawh ang khan amah hi misual tak kha a ni hrim hrim tawh. Mahse a
that thei mai bik lo. Africa khawtlang lamah lawng atangin a chhuk ta daih mai. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bawih sumdawnna lamah a tel
ve ta </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lawng Sipai atanga a ban hnu khan<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Sumdawnna rot hap leh tha lo tak mai mahse a
hun laia engahmah an ngaih loh Bawih sumdawnna chu 1746 khan a tan ve ta. Kha
tih hunlaia Bawih-a an le leh hralh thin midumho dinhmun khawngaihthlakzia kha
kan hre theuh awm e. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pu John Newton-a pawh kha a sual chho zel a. Rawng tak
leh maksak tak taka bawih a enkawl chang lan a tam. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pathian lam a hawi ve ta</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Kum 1748 March thlaa England an panna lawnga an hawnna
lamah thlipuiin a nuai ta vak mai. Lawng chu thunun thei lovin tuipui thuk
lamah a len zel a; Newtona pawh a mangang ve ta. Chutah tak mai chuan tunhma
ang lo takin Bible chhiarin a tawngtai ve ta. “ Ka hlauhna zawng zawng aia nasa
zawkin beiseina muanawm tak ka nei ta zawk a ni” tiin helaia Pathian awmpuina a
chan thu hi a ziak hial a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bawiha sumdawn a bansan
chuang lo </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lawnga thlipuiin a nuai vak vak hnu hian Ireland
leilung chu a rap ve ta hram a. A thiltih sual zawng zawngte chhut letin
Pathian lam a hnaih chho ve ta zel a. Mahse kum khat pawh a ral lo tihin<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>bawiha sumdawnna lam baw chu a ti leh ta a.
Mahse na takin Africa lamah a dam lova, chuan simna nghet neih tumin a rilru a
lo siam ve ta.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lawng ama paulin a nei ve ta</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hemi a zin hawn hnu hian nupui a nei a. Lawng mama
pualin a nei ta bawk a. Chutah chuan inkhawmnate siamin pastor angin amah hian
rawng a bawl ta a. Mahse bawiha sumdawn chu a hunlai khan kristiante tih loh
tur a nih leh nih loh pawh a ngaihtuah chhuak mai bik lo. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Inhmuhchhuahna chu</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hemi hnu hian ama lawng ngeiin vawi 3 zet bawih a phur
khawm leh a. Mahse a vawi 3-na hnuah chuan a chhia leh tha hriatnain bawih
hmanga sumdawnna chu a tha lo a ni tih a hrilh thei ta. An kawl bun leh
khaidiatte chuan a rilru a la ta tlat mai le. Amahah inthiamlohna lian tak a
pei chho ta.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tih danglam a lo ni ve ta</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bawih ho Khaidiat leh kawl bunin a chhia leh tha
hriatna a tihbuai hnu chuan a mihring puite chunga khawngaihna lantir turin a
tawngtai ve ta. A hun laia thusawi thiam leh Pathian hman George Whitefield-a
thusawi a ngaithlaa chu chuan a rilru a aia nasa zawkin a khawih dang lam ta.
Chuta tang chuan Anglician Kohhranah misiter atan nemngheh a ni a. Rawngbawlna
hlawhtling tak Buckinghamshire Olney-ah leh London-ah te<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nei nghe nghe<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hmawr bawk ang</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pu John Newton-a chanchin hi sawi tur a pui a tam a, a
sei em em a ni. Tunah hian a pawimawh lai nia ka ngaih – a hla phuah awmzia
phawk chhuak thei tura ka ngaih chin chauh ka lo dah chhuak a ni. Hun harsa
tamtak tawktu leh Pathian ngaihsak tha duh miah lo hian Pathian khawngaihna mak
, mawi leh duhawm tak a lo chang ve hi a ropuina piah lamah Pathianin a hman
nasatzia hi awih har tak a ni hial a ni! A hlate- <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Khawngaihna mak mawi leh duhawm, Nangma thil ropuite an sawi, Isua
hming hi a va tha em</i> leh a dangte hi belhchian a dawlin kristiante tan kan
Tharau nun chawmtu a ni reng thin a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tunah chuan a hlaphuah chhuah dan kan hre ta. He hla –
Khawngaihna mak mawi leh duhawm tih kan sak leh hunah chuan Pu John Newton-a
nun atanga Pathian khawngaihna mak lutuk lo lang hi ngaihtuah chhuak tawh ang
aw… A taka changtu kan ni thei vek a ni. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-33016821613445324282012-12-29T05:17:00.006-08:002016-10-19T23:32:44.782-07:00Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-72286687859270935782012-12-29T05:17:00.004-08:002016-10-19T23:32:40.381-07:00Linear Equation in two variables<br />
<b>Thuhma</b><br />
<br />
Mathematics hi subject pawimawh tak mai a ni tih chu kan pawmtlang
theuh awm e. A pawimawh chhan pawh hi eng dang vang a ni lova –
mathematics-ah chuan ngaihruat thu bawl ang chi mai mai kha a tel ve
thei tlat lo a ni. Pali leh pali kan belh chu pariat a ni mai. Chu chu
logic takin a dik em em a. Tuman an sawibuai thei lo. Chumi awmzia chu
mathematics-ah chuan ngaihdan a leng ve lo tihna a nih chu. Entirnan:
Pahnih hi pathumin I puntir chuan paruk a lo chhuak ang. Hetah hian ‘
Paruk hi Setana chhinchhiahna ni awmim miin an sawi a chuvangin pahnih
leh pathum kan puntir hian paruk ni lovin ka number duh ber pasarih ni
rawh se’ kan ti ngawt thei lo. Chuvangin mathematics hi thil zir chian
nan a lo tangkai em em. Philosophy lam thleng thleng hian mathematics
bulthut (basic) hi an hmang nasa a ni.<br />
<br />
<b>Mathematics chu engah nge mizote hian kan thiam theih loh?</b><br />
<br />
Mizote hian mathematics thiam kan ngaisang thin hle a. Keima mimal
hmuh danin a chhan ni bera ka ngaih chu kan thiam loh vang ni ta berin
ka hria. History subject-ah Shah Jahan-a chanchin ziak rawh tiin mark
nga pui zawhna lo kal ta se la. I ziak ta mawlh mawlh mai a mahse khawi
emaw laiah ‘The Taj Mahal was also built by Mumtaz Mahal’ tiin han ziak
palh ta hlauh mai a. In zirtirtu chuan ngun takin a en ang a. A nupui
duh tak – Pi Mumtaz Mahal hriatreng nana Pu Shah Jahana’n a sa a ni zawk
si a tiin I tihdiklohna lai te chu pentui sen emaw..aaa pen tui dumte
pawhin a niang a rin bial keuh ang a. A lungawiloh deuh viau chuan mark
chanve vel a paih sak ang che nga. I tihsual a vang khan a nuih I tihzat
a, a tan hlimna tur I siam sak a nih palh hlauh phei chuan mark a paih
sak miah lo mai thei che a ni.<br />
<br />
Shah Jahana chanchin chu ziak thla zel ta la. Persian mi a nihna te, a
pu duhtak Akbara a hero thin zia te leh a fapa Aurangzeb-a hnenah a
lalna a hlan dante thlengin han ziak ta zel a. Dik taka I ziak zel a nih
chuan mark nga emaw mark li leh chanve emaw I hmu thei dawn tihna a lo
ni. Chumi awmzia chu khi laia I tihsual zeuh khian a hnu lama I
thuziakah nghawng engmah a nei lo tihna a ni.<br />
<br />
<span id="more-105158"></span>A nih leh mathematics zawhnaah hemi hi lo kal ta se. Simplify rawh : <i>(x+x)[{(x+x)+2} (x+4)]</i> tih hi. I han chawk ta a. Mahse first bracket chhunga <i>x</i> leh <i>x</i> belh turah khian <i>2x</i> ni lovin <i>x²</i>
tluk angin han ziak vaih teh. A hnu lama a I chawh zel tur pawh a
tibuai vek dawn a ni. Eng ang paw’n I tihsual hnu hian chawk dik mah la.
A chunglamah I tihsual tawh avangin I mark hmuh zat chu artui anga mum a
ni dawn tihna a nih chu.<br />
<br />
Mizo naupangte hi kan fimkhur lo viauin ka hre thin. Hote te-ah
tihsual kan ching em em. Tin, kan taima tawk lo em em bawk. High Sikul
zirlai ni tawh si mahse <i>x +x =</i> <i>x²</i> la ti talhte, <i>x+y = 2xy</i>
tih te hi thil diklo lutuk a ni tih hre lo kan tam lutuk a. Belhna leh
puntirna danglamna ringawt pawh hrechiang tur khawpin kan zir tawhhnute
kan ennawn peih lo thin tlat a ni. Hengte hi chu pawl ruk emaw pawl nga
emaw lama an zir vek hnu kha a ni a.<br />
<br />
<b>Mathematics kan zirtir dan pawh hi…</b><br />
<br />
Zirtirtu tamtakin mathematics kan zirtir dan hi a fuh tawk lo em em
bawkin ka hria. Subject dangah chuan a bu chhunga thu inziakte kan zir
phawt thin a. Period hnih emaw period thum emaw hnu-ah kan a bu tawpa
exercise awm chu kan ti ve chauh thin. Entirnan: Social Science-ah khan <i>Trade and Globalization</i>
tih chapter kha zir dawn ta ula. In zirtirtu khan chapter hnunga awm
zawhnate kha a chhan pui nghal miah lovang che u. Chumi hma chuan a
chhunga thu in ziak kha a zirpui chiam phawt ang che u.<br />
<br />
Chutiang tho chuan mathematics pawh hi zir tur a ni. Polynomials lam
kan zir a nih chuan a exercise tih hmain Polynomials hrilfiahna te, a
nihphung te leh a kaihnawih formula chi hrang hrangte naupangin an thiam
phawt tur a ni. A nihna tak (concept) man sela chuan period hnih emaw
period thum hnuah emaw a hnunga tihtur (exercise) chu phur taka exercise
lak nan naupangin an hmang mai ang…<br />
<br />
<b>Thupuiah ka la lut rih dawn lo</b><br />
<br />
Secondary level-a Mathematics bu hi kan en chuan mathematics peng
hrang hrang a awm ve thliah tih a hriat thei ang, chungte chu – Geometry
te, Statistics te, Algebra, Trigonometry, ldt., a ni. Peng hrang hrang
zingah hian Algebra hi a pawimawh filawr lak a. Thiam chian ngei ngei
tur a ni. Algebra thiam chuan a dang zawng hi chu a lo awl viau mai ang.<br />
<br />
A nihna takah chuan Algebra hi Mathematics peng pakhat, number pangngai baka hawrawp ( <i>a, b ,c ,x , y</i>,
ldt.,) telna hi a ni. Chumi awmzia chu number pangngai aiah hawrawp
kha number anga ngaiin mathematics kan chawk ta thin a ni. Miin Algebra a
thiam loh avangin Geometry te, Statistics te leh a dangte a thiam loh
phah fo a ni.<br />
<br />
Algebra hi engah nge zirlaite hian an man loh fo ni ang le tih hi ka
ngaihtuah fo thin. Naupang thenkhat phei hi chu number aiah hawrawp a lo
lan khan an buai nghal ringawtte hian ka hre thin. Pawisa enmaw saihlum
emaw kan belh thin a, kan puntir bawk thin. Chutiang ang chiah chuan
ngaih tur a ni mai. Entirnan <i>x </i>pakhat leh <i>x</i> pakhat dangleh hi kan belh chuan <i>x</i> pahnih kan nei mai dawn a ni. Chu chu <i>2x </i> tiin kan ziak thin a, hetiangin : <i>1x+1x=2x</i>. Engmah harsatna a awm lo. <i>Vawk</i> pakhat leh <i>Vawk</i> pakhat dang belh chhuak kha Vawk pahnih a ni mai. Chu chu hetiangin an ziak thin <i>1vawk</i>+ <i>1vawk</i>=<i>2vawk</i> tiin. Sawi tawh angin– hawrawp zawng zawng khi number a ni. <i>Vawk</i> aiah pawh khian number-ah kan dah thei tho tihna a nih chu.<br />
<br />
<b>Thupuiah lut tawh ila</b><br />
<br />
Sawi belh duh tamtak ka nei a mahse a sei lutuk ka hlau a. Chuvang
chuan thupuiah lut tawh mai ang. A chungah Mathematics zirtir dan ka
sawi ang khian tuna kan zir tur – <b>Linear Equation in two variables</b> pawh hi kan zir phawt a ngai ang.<br />
<br />
<b>Linear</b> tuh thumal hian enge sawi a tum tih inzawt phawt ta ila. Linear hian a kawh tum ber chu line (rin ngil) a ni.<i> x</i> leh<i> y</i>
te kha number anga kan chantir hunah graph kan plot (siam) chuan line
angin equation kha a lo awm dawn tihna a lo ni. A nih chuan equation
zawng zawng hi graph-ah kan chan tirin line an siam vek lo tih pawh
zirtirtu(tutor, nu led pa) phur fal tan chuan a sawi belh teuh theih
ang.<br />
<br />
A nih leh <b>variables</b> tih lai tak hi enge awmzia ni ta ang le? Mizotawng-a lehlin pawp pawhin a awmzia a phawk chhuak thei. Variable tih chu <b>danglam thei</b> tihna a ni mai. Chu variable tak mai chu Algebra a nihna lai tak a ni. Variable-te chu<i> x</i> leh<i> y</i> a ni a, mahse<i> x </i> leh <i>y</i> te hi an danglam thei a ni. Hetiang hian: <i>x +y =2</i> nei ta ila. Hetah hian <i>x</i> aiah 1 kan dah chuan <i>y</i> aiah 1 kan dah ve ngei ngei a ngai a ni. A chhan chu dinglam pang nen khian a intluk reng a ngai tlat si a. Hetiangin: <i>1+1=2</i> . A nih loh leh <i>x</i> khian 0 tluk ta sela, <i>y</i> khian enge a tluk tak ang? Dinglam pang titluk turin <i>y</i> khi 2 a nih ngei ngei a ngai a ni. Hetiangin: 0+2=2 . Chumi awmzia chu <i>x</i> leh <i>y</i> te hi an danglam thei tihna a ni. Hei tak hi variable a nihna chhan a ni.<br />
<br />
<b>Ka ngaihpawimawh ber – equation tih lai tak hi…</b><br />
<br />
<i><b>Mizoramah hian mathematics hi ka vahvaihpui rei ve ta…
Number emaw hawrawp (x ,y, etc) emaw hi equation-ah a awmna hmun a
danglamin engah nge a sign a inthlak thin tih zawhna hi mi tamtak
(zirtirtu tiamin) ka zawt tawh a. Mahse a chhanna diktak min hrilh thei
tu ka la tawng lo</b></i>. A hnuaia mathematics step khu en ta ila :<br />
<div style="text-align: center;">
<i>x + y = 2</i> ….(1)</div>
<div style="text-align: center;">
or<i> x = 2 – y .</i>….(2)</div>
Equation number pahnihna-ah khian eng vangin nge y khi dinglam panga
a awmin minus a nih tak mai le? tih hi ka zawhna chu a ni. I chhang
thei mai em? Mi ka zawha min chhanna chu – <b>minus sign hi leh lampang (Right hand side) ah a phei avangin a sign a danglam ta a ni’ </b>tih hi. Hei hi a dik chiah em han zirchiang dawn teh ang. Equation kan tih hi eng dang ni lovin ‘<b>inbuk tawk’</b> tihna a mai. Khita equation number <i>1</i> pawh khi engdang ni lovin thil inbuk tawk mathematics takin kan ziak a ni.<br />
<br />
Thil bukna – <b>Patla</b> hi kan hre theuh awm e. Khi laia
equation pahnih pawh khi Patla-a thil inbuk tawk – ding lam leh vei lama
kan dah ang hian a inbuk tawk chiah a ni. A nih chuan Patla chu han
khai ta la. Vei lam pangah chuan <i>x</i> leh <i>y</i> te chu han dah ta la, tin ding lampangah <i>2</i>
i dah leh ang a. Chuan vei lam leh ding lam chu a inbuk tawk chiah dawn
tihna a nih chu. Bazara Vawksa an buk dik chiah ang hian khawi lam zawk
mah uai miah loin a inkhai dawn tihna a nih chu, chu Patlta chu…<br />
A nih leh patlta vei lampang atang chuan <i>y</i> kha paih la
dinglam pang tangin engmah paih lo la. Patla chu dinglamah a lo fual
viau anga a inbuk tawk tawh dawn lo tihna a ni, rit zawk emaw zang zawk
emaw an awm dawn. <b><i>A inbuk tawk tawh loh chuan equation nihna a bo a, equal to (=) hian engmah awmzia a nei tawh lo tihna a nih chu.</i></b>
Equation a nih tlat avangin eng tik lai pawhin a inbuk tawk reng tur a
ni si a. Chuti chu engtin nge kan tih tak ang? Vei lam atangin <i>y</i> kan dahthlak hian inbuk tawk (equal) turin dinglam atang pawhin <i>y</i> kan paihthlak ve a ngai a ni. Chu chu hetiangin:<br />
<div style="text-align: center;">
<i>x + y = 2</i></div>
<div style="text-align: center;">
or <i>x + y – y = 2 – y</i></div>
<div style="text-align: center;">
or <i> x = 2 – y</i></div>
I hrethiam dawn em? Dinglam pang leh vei lam pang atangin thil inang
ve ve kan paih bo a nih chu. Tuna ka eintirnaah hian thil inang chu
dinglam leh vei lam atangin ka paih bo ve ve a ni. Thil in ang ve ve
dinglam leh vei lam atangin ka paihthlak avangin a la inbuk tawk chiah a
ni.<br />
<br />
<b>Hetiang a nih chuan </b><b><i>y</i> hi eng tik lai mahin lehlampangah a kal sawn thei lo tihna a ni</b>. <b>Leh lampangah a kal sawn anga zirtirna hi zirtirna diklo a ni. </b>A theih loh hrim hrim alawm a chhan chu hi <i>y</i> thilnung a ni lova ke pawh a nei hek lo! Nge ramhuaiin a lo dah sawn?( Ka fiamthu mai mai a ni e…) A nihna takah chuan <b><i>side leh lamah kan sawn avangin a sign a danglam </i></b>an tih fo hi <b>memory aid</b>
a ni chauh zawk a ni. Chumi awmzia chu mathematical operation tih dan
vawn awlna a ni tihna a ni a, thil nihna dik tak (concept) a sawifiah
lo.<i> A sawifiah lo ni mai lovin a tidiklo vek zawk a ni.</i><br />
<br />
<i> </i><b>Cross multiplication</b> kan tihte pawh hi <b>memory aid</b> vek a ni.<br />
<div align="center">
<i>x/2 = 3/5</i></div>
A chunga equation ka ziah khi han en la. Hetiang hian zirtir kan ni thin tiraw: <i>x</i> leh <i>5</i> hi cross multiplication rule hmangin kan puntir ang a chutiang bawkin <i>2</i> leh <i>3</i> pawh, tiin. Chuan kan hmuhchhuah chu:<br />
<div align="center">
<i>5x = 6</i></div>
Mahse khitianga inzirtir khi a diklo em em a ni. <b>Memory aid</b>
atan kan hmang a nih chuan a pawi lem lo. Mahse a nihna tak a ni lo tir
erawh kan hriat khiau a tha a ni. A nihna takah chuan equation lehlam
pang khi a let nga-a I puntir chuan lehlampang pawh a let nga-in I
puntir a ngai a ni. Chutiang-a I tihloh chuan a inbuk tawk loving.
Hetiangin:<br />
<div align="center">
<i>5(x/2) = 5(3/5)</i></div>
Mahse equation dinglam panga <i></i> ve ve te khi an insem ral dawn a ni. Hetiangin:<br />
<div align="center">
5(x/2) =3</div>
Chuan I la duhtawk mai lova. A let hnihin Patla ding leh vei ve ve chu I puntir leh duh a, a nih chuan <i>2</i> in I puntir leh ve ve ta a. Hetiangin:<br />
<div align="center">
<i>5(x/2)2 = (3)(2)</i></div>
Mahse equation vei lama 2 ve ve hi an insem ral ve leh ang a. I hmuhchhuah taka chu hei hi a ni dawn tihna a ni:<br />
<div align="center">
<i>5x = 6</i></div>
I hrethiam em ka sawi tum hi? Cross multiplication rule hman avang
khan step tamtak kan pumpelh a ni. Bukna –Patla lehlam buk rit zawng I
puntir chuan leh lam pang pawh a hmasa zawk I puntirna zat chiah khan
puntir a ngai ve tihna a lo nih chu.<br />
<br />
<b>Ka titawp tawh mai ang </b><br />
<br />
Ka ziak thui leh ta khawp mai. National Year of Mathematics a ni si a
, zirtirtu, zirlai, nu leh pa, tutor te tana ziak ka ni. Ka duhthawh
deuh a ni e. Mathematics hi ngai pawimawh deuh deuh ang u. A nihna tak
(concept) man tumin zir thin bawk ila kan zir dan leh kan thiam dan
pawh a awmzia tulh tulh ang. <b>Cross multiplication an tih fo hi awm lova tin, </b><b>variable (hawrawp – x emaw y emaw)</b><b> emaw number emaw engpawh hi equation dinglamah emaw vei lamah emaw a kal thei ti-a inhrilh ziah hi zirtirna diklo a ni e. </b>Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com9tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-1299236799407549332012-12-29T05:09:00.002-08:002012-12-29T05:13:02.906-08:00Character Study : Peter-a<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bible character study chu Bible chhunga tu emaw
chanchin han zir chian hi a ni deuh mai a. Mahse thildang zirlai anga zir liam
puat chi erawh a ni hauh lo. Isua Krista hnungzuitu kan ni tih hre reng chungin
a hnuaia zawhnate hi ngaihtuah reng tur a ni:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;">1. <span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
Krista a tawn hma-in eng tin nge a khawsak?</span><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">2. Pathian
nen an inzawmna engtik atangin nge a intan (a intan dan)?<span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">3. Pathian
nena an inzawm hnu-ah engtin nge a khawsak (tawngtaina, thuawihna, Pathian
chibai bukna/ worship, ldt.,)?</span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tunge Petera?</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"> </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua leh a behbawm kan sawi hian a lai takah Isua awm
ta se circle pathumin a hual vel angin kan suangtuah thei ang a. A lai takah
Isua a awm chuan a helkual tu hmasa ber chu Petera, Johana leh Jakobate<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>kha an ni. An ni hi hmel danglamna tlanga tel
thei an ni a, tin Isua lungaih em emna hmun Getsemani huanah pawh khan anmahni
pathum tho hi a hruai leh bawk a ni. Chuan a dawt lehah chuan zirtir sawm leh
pahnih te kha an ni leh a. Chuan chumi zawhah chuan circle lianpui zirtir 70 an
awm leh a ni. Peterate pathum hun leh hmun chan pawimawh em em a ni. A bik
takin Petera hi hotupa chan chang kha a ni.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hming:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Petera</span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Awmzia: </span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Petera tih hian Grik tawng atanga lungpui tihna a ni
mai a. Tin, Kaiapha tih a nih erawh chuan Hebrai tawng atanga lungpui tihna tho
a ni.</span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A hmaa awm thinna</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">: An khua tak hi Bethsaida, Galili ram a ni a. A unau
Andria nen khan Galili dilah len denga eizawng thin an ni. Jokoba leh a unau
Johana pawh an tel ve thin. A pa chu Johana a ni a(Johana 1:42). Nupui nei lai
a pizawnte in, Kapernauma khawsa ni awm tak a ni (Mathaia 8:14).</span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista a tawh dan: </span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Petera leh a unau Andria nen khan Baptistu Johana
zirtir a ni sa tawh reng a. Baptistu Johana’n a zirtirte hnenah ‘En rawh u
Pathian Beramno saw’ tia a hrilh hnu khan Adria khan Isua kha a zui nghal vat
a, chuan Isua thusawina engah a unau Simona chu duhsak takin a va koh ve leh a.
‘Messia kan hmu ta’ tiin a va hrilh a ni. Chuan Petera khan Isua kha Messia a
ni tih a pawm ve nghal mai. Khatah khan a hming pawh Petera tiin a thlak sak
nghal a ni. Mahse hetah hian Isua hian nitina amah zui tur a ti ni lem lovin a
lang a. Chuan Kapernaum lamah a haw leh mai niin a lang[</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Johana
1:40–42]</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">.</span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A koh vawihnihna<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>chu Galili dila sangha an man lai kha a ni leh ta daih thung a. Khatah
pawh khan a unau Andria leh a thiante – Jakoba leh Johana an tel ve bawk a ni. Khatah
khan Isua khan a lawng kha thusawi nan a hmang phawt a. Chumi hnuah len deng
turin a ti leh a. Petera khan rim taka an den tawh thu a hrilh ve ngei a, mahse
a thu awihin a deng leh ta hram a. A tifuh ta a ni. Sangha tamtak an man hnu
khan Isua kha a hrechiang leh zual a . ‘Lalpa min kalsan rawh misual ka nih hi’
a ti lawm lawm a ni. Hetah hian <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hun
laia hriatfiah har tak ni tur ‘Mihring man tu-ah ka siam ang che’<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tih thupek ropui tak kha Isuan a chhakchhuak
a ni. Hemi hnu hi chuan in leh lo, chhungte kal san meuhin Isua kha an zui ta a
ni [Luka 5: 1 – 11]. </span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><i><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Weak points:</span></b></i></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ngaihtuah mang loa tawng chhuah ching a ni</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Mark
8:32-33, Mark 9:5). A zui – ama boss ngei pawh kha a tihtur a hrilh vel thin a
ni. Man tir a nih tur thu vel a sawi khan a koh hranga </span><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">“Lalpa, ni lul lo ve; chung chu i
chungah thleng tawp suh se,”</span></i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> tiin a zilhhau ta vel
a ni.(Mat 16:22). Tin, hmel danglamna tlangah pawh bawkte khawh a rawt leh
ngawt bawk. </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">Hei hi
hruaitu/ leadership tha nihna (quality) a ni thei ngai lo<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Tih thet thet ai chuan muang change fim
taka chet hi a awmzia zawk thin.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Thlarau
lamah chak viau mah se a tlu awl leh em em thung lawi si</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">.</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"> Amah hi a nget churh lo tihna a
nih ber mai chu. Thu a tiama awlsam takin a phat leh mai thin. Hei hi Isua hun
tawp lamah khan a lang chiang leh zual. Getsemani huanah leh Isua mantute hnena
vawi thum a phatsanna khan a hrilhfiah viau awm e. Tin amah ngei hi Jentile-te
hnena Isua chhandamna sawi chhuak hmasa bertu a ni a. Mahse Juda mite a hlauh
avangin ei leh in chungchangah a rukin a che nasa hle a. Tirhkoh Paula phei
chuan a zilh hau nghe nghe a nih kha</span> [<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mark 14:37-42, 14:66-72,
Galatia 2:11 – 14</span>]<span style="font-family: "Times New Roman","serif";">. </span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<u><i><b><br /></b></i></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<u><i><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Plus points:</span></b></i></u></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thu awih thei tak a ni</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. A koh dawn laia len deng tura a tih lai khan Petera
tan hian Isua kha han hnial ve mai a chakawm ang chu aw ka ti mai mai thin. Zan
khuain kan deng tawh a tih vel chu a hrilh ngei a ni. Mahse heilo thil dang
tamtak sawichhuah mai theih a ngah viau ang : Sangha mana eizawng ka nia nang
aiin ka hre zawk, nang thingrem siamtu fapa hian ka eizawnna I hre tak tak lo,
kan len pawh kan su fai vek tawh, Sangha chu zanah an tam chhunah chuan an awm
ngai lo, tih leh a dang tamtakte hi a chhuanlam neih theihte a ni ang. Mahse
chung chu a sawichhuak lo…thuawihna a vangin len chu a deng a tifuh ta a ni.
Sangha mantu mai ni lo mihring mantu<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
ni ta hial. Kan kristian nunah hian thuawih lohna – mahni ngaihdan dah lalna em
em hian engtiang takin nge kan thlarau nun hi a vuak chauh ang tih hi ka
ngaihtuah mai mai thin. Hei hi Isua nena an intawhna hun pawimawh tak a ni. A
thuawihna hian a sualthlu a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ang ber. Isua
hi a rawng kan bawl lai chauh ni lo amah kan hriatchian dawn tak tak lai hian
thuawihna hmanga kan zawn a tul thin khawp mai. Mahni ngaihdan ang zawnga kan
zawn chuan kan tisual fo ang.</span><br />
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">He laia Petera thuawihna hi pawimawhzia mai chu kan
hring nun pangngaiah pawh hian kan khaikhin thei ang. Tumah naupang kan awm
tawh loa. Nula leh tlangval lo inngaizawng ve tawh vek kan nih kha ring. Nupui
pasal nei tawh tan hlei hlei a awmzia leh zual ang. Mipa leh hmeichhia
relationship intan dawn hian thuawihna hi a pawimawhzia chu kan hre theuh awm
e. Mipa emaw hmechhia zawk emawin mi ngaihnathiamna leh thuawihna a tlakchham
chuan relationship tha kan siam thei ngai lo. Relationship hi awlsamte-a neih
mai mai chi pawh a ni hauh lo. Miin harsa takin an hlawhchhuak thin a ni tih
chu kan hre vek ang. Isua nena kan relation intan dawn pawh hian thuawihna,
zawldahna leh ingngaihtlawmna hi kan va mamawh dawn the lul em!</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A phur thiam thin</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Hmel danglamna tlangah pawh khan Isua tihdanglama a
awm a hmuh khan a lawm em em a. Kha laia hmuna bawkte khawh kha a rawt ta vel a
ni. Isua nena an relationship kha phur taka chhawm nun tum zel mi a ni. A thih
dawn thute a sawi khan a lungawi lo hle a. Isua kha a koh </span><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">“Lalpa, ni lul lo ve; chung chu i
chungah thleng tawp suh se,”</span></i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> tiin a zilhhau ta vel
a ni.(Mat 16:22).</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A inpekna a thuk</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Mi hausa pakhatin Isua hnenah chatuan nunna neih
dana<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>zawh khan. Isua khan mi hausa
hnenah khan a neih zawng zawng hralha pachhiate pe turin a tia, chuan amah pawh
zui ve nghal turin. Mahse a duhlo nasa mai, mi hausa pa khan. Mi hausa tan
vanram luh harsatzia a sawi zawh hnu khan Petera ngei hian, ‘Ngai teh keinin
engkim kal sanin kan zui ta chia’ tiin Isua kha a hrilh a ni. Isua khan
Chanchin tha avanga thil chan an neih tur thu a hrilh a mahse Petera hian a
chhan chhunzawmna awm kan hmu tlat lo. A pawm viau ni tur a ni. Kal san hi neih
a ngai thin. Duhthlanna sang ber kan pek hi a tul fo. </span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mi inngaitlawm tak a ni</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Zanriah hnuhnung an kil tum khan Isua khan a
zirtirte ke a sil dan dan a. Mahse Petera erawh kha chuan a kei sil kha a rem
ti tlat lo mai. In zawldawh takin, ‘Lalpa, nang emin ka ke I sil dawn em ni?’
tiin a zawt let hial a ni[Johana 13:6]. Isuan a koh lai pawh khan ‘Lalpa min
kalsan rawh misual ka nih hi’ ti tu ngei<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>kha amah bawk hi a ni. Zirtirte zingah hian a challang hle a. Mitthi
pawh a kaitho hial a ni [</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-IN;">Tirhkohte 9:36–43]</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Mahse intihthei nan a hmang ngai lem lo. A
lehkhatawnahte pawh hian chutiang hawi zawng chuan vawikhatmah a ziak lo reng
reng a ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pathian a ngaipawimawh ber thin</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Hei hi chu a chiang reng mai. A len, a chhungte leh
in leh lo kalsana zuitu a nihna hian a hrilhfiah tha khawpin ka hria. Thlarau
Thianghlim lo thlen hnuah pawh khan huaisen taka chanchin tha puang tu kha a
ni. Khatah pawh khan Thlarau Thianghlim kha la vawng miah lovin Thlarau
Thianghlim chu Isua Krista puitu a nih ang takin Isua Krista chhandamna kha uar
takin a sawi a ni[</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Tirhkohte 2: 14-41</span>]<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Pentikost zawh hnu-ah khan Johana nen khan an
huaisen fal dun hle a. Tum khat pawh Puithiam lalber leh Sadukaiho khan an man
leh a. Khatah khan ‘Mihring thu aiin Pathian thu kan zawm zawk tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni…’ an ti<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a ni [ Tirhkohte 5: 17 – 32]. </span><br />
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Inlamlet vat thin a ni</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Petera hian Isua Krista hi a hrechiang ber ti ila
kan tisual lo ang. ‘Isua Krista Pathian nung fapa chu I ni’ titu khan phur
takin Isua a phatsan loh tur thu a sawi a. Mahse Isua kha vawi thum lai a phat
a. Mahse Isua thawhleh hnu khan vawi thum lai mai a hmangaih thu leh a ngaihnat
thu a sawi a ni. Pentikost ni hnuah phei chuan a che turu em em a ni tih kan
hriat kha. Amah ngei hi Jentailte hnena Chanchin Tha min hrilh tantu pawh a ni
bawk a ni. Mahse hemi chungchangah pawh hian a tlinlohna bawk a lang leh tho. Jentailte
zingah a khawsa a, chawte pawh a ei ngei a<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ni. Chu chu phal a ni si lova. Chumi avang chuan serhtan ho an lo kal
khan Jentailte zinga khawsa lo angin a inthiarfihlim leh ta daih mai thin a.
Kha thil kha Tirhkoh Paula phei chuan a haw em em a. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Juda dangte , Barnabate ho pawh an vervek phah
niin a sawi. Galatia mite hnena a lehkhathawn naah khan a ziak chiam a ni.
Mahse Petera hi ka duh em em na chu a thiltihsualnaah a ding rei ngai lo.
Tisual a nihna lai hi a hliahkhuh leh vat zel. Jerusalem inkhawmpui hmasa berah
khan Jentailte serhtan leh chhandamna chungchang an rel a ni. Khatah ngei mai
khan a judate hmaah khan Petera khan Jentailte chhandamna thlentu<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nihzia a tarlang chiang hle<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. ‘Ka mi chu tlu mah sela a tho leh ang’
tih thu hi amah ah hian a thleng dik em mai a, Pathian hian a hmang a ni. Tluk
chuan thawh leh vat thatzia kan zir thei tihna a nih chu… <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: justify;">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua rin tum em em tu</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">. Dil lai taka lawng kha a awm avangin Isua kha tui
chungah a kal ta a. Kha tah khan Isua kha hmuithla emaw an ti a. Mahse amah a
nih thu an hriat khan an lawm hle a. Petera phei chuan ‘Lalpa nang I nih chuan
tui chungah ka lo kal tur thu min pe rawh’ a ti nghe nghe a ni. A hunlaia tui
chunga kal tum kha thil awlai a ni hauh loang le. Isua rin ngam a tul tur zia
hi sawi mai mai chi a ni lo, a taka experience tum chi niin ka hria. Petera kha
tui chungah a kal ngei mahse thli tleh a hmuh khan a hlauthawnga a tla mai dawn
a nih kha.. ‘Lalpa min chhandam rawh’ tiin a au chel chu mai a ni. Pawimawh ka
tih em em chu – Isua Krista ring tura risk a la ngam hi a ni. A nihna takah
chuan a inzir a ni [Mathaia 14: 22 – 33].</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua
tana thahnemngai tak a ni</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">.
A chunga a chanchin kan sawi takahte khian Petera nihna dang langsar leh em em
chu a thahnemngaihna hi a ni. Hmeldanglamna tlanga bawkte khawh a rawt chhan
pawh kha mihring mihrinna avanga thahnemngaihna a ni. Isua’n a thih tur thu a
sawi a a lungawiloh em em laia ‘</span><i><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Lalpa, ni lul lo ve; chung chu i chungah thleng tawp suh se’ </span></i><i><span style="font-size: 12.0pt; font-style: normal; line-height: 115%; mso-bidi-font-style: italic;">a tih pawh kha thlirna tlang dang atanga thlir chuan Isua a duhsakna
leh a thahnemngaihna a lo lang uar uar mai a ni. A chhan chu a boss ber – a
hmangaih em em miin an mana an that tur kha a ngaingam lo tlat<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ani. Isua an mana Puithiam lalte ina an hruai
lai vela hlau chung chuga a zui tawk tawkte pawh kha sawi hmaih chi a ni hauh
lo. Khatah pawh khan a rin em em a thu a awih thin Isua khan ar khuan hmain
vawi thum min phatsan ang tih kha a hrilh ngei mai. Phatsan chu a inring ve
deuh mai thei<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Mahse, Isua bula awm
duh – chak lo tak leh thei lo chung pawha ama lam hawi duh tlat khan Puithiam
lalte zinga a Lalpa tuar kha midangin phatsan mah se a zui ngat ngat tlat<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Thahnemngai taka a tih hram hramna kha
fakawm thlawt! Amah ngei hi a ni, Isuan he khawvelah Lalram a di dawn loh thu a
sawi laia lungngai em em a kha. Khandaih pawi a Puithiam bawih beng pawh
satthla mai tu khan he khawvelah a boss-in engmah chan nei loa lalram din loh
tawp mai kha chu a ui ve ni ngei tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a
ni. An lal hmasa, an ngaihsan em em Davida angte pawh kha a ngaihtuah chhuak
ngei ang le. Thiltihtheina famkima thuam Isua Krista khan<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Rome ho chuah ni lo an chhehvela hnam
kawlhsen tak tak kha hmet chimit vek turin a duhte pawh a ni mahna. </span></i><br />
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l2 level1 lfo3; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<i><span style="font-size: 12.0pt; font-style: normal; line-height: 115%; mso-bidi-font-style: italic;">Mihring taka thahnemngaih chu a tha ber e ka ti hauh lo…mahse mihring
mihrinna thahnemngaihna hi a tul chang a awm ve thin khawp mai. Keipawh hi ka
ti mai mai thin… workload sang tak karah kan lo inkhawm ve tang tang thin a. A
nihna takah chuan ‘ka inkhawm hian pakhatin kan pun belh a, kan puisuih a ni’
tih hi ka rilru-ah a lang lian ber thin. Thlarau Thianghlim hriattirna han dawn
em em pawh ka nei chuang lem lo. Chu thahnemngaihna chu a lo inbelh khawm zel
a, ama tana hun leh hmun kan siam hian Pathian pawlna kan lo chang deuh deuh a
lo ni. Petera nunah bawk hian a chiang a ni tiraw… Hetiang khawpa mihring
thahnemngaihna nei nasa hi Pathian pawlna dawng chiangtu ber ni awmin a lang.
Isua’n tunge ka ni min tih tia a zawh lai khan ‘Isua Krista Pathian nung fapa
chu I ni’ tiin dik takin a chhang a ni. Khat tah tak mai khan Isua khan engtin
nge a tih kha? ‘Simon Bar jona I eng a thawl e, Tisa leh thisenin a hriattir
che a ni si lo a, ka pa vana miin a hriattir zawk che a ni…’ tiin a hrilh a ni.
Mihring taka thahnem ngai em em hian Isua nihna diktak Thlarau pawlna avanga a
sawi theih avang hian Vanram chahbi pawh a hlawhchhuak hial a ni. Pentikost hnu
lamah phei chuan Thlarau Thianghlim pawlna dawnh nasa ber a ni hial ang le. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i><br />
</div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Awle kan sawi ta teuh mai. Kan sawi atang leh kan
hriat tawh sa atangin Petera character awm chu kan mithla thei mai ang. Mi ti
dim dem, fimkhur tak, ngun taka ngaihtuah a thil ti thin. Thil tisual ngai mang
lo, a thutiam tawh hlen ngei ngei thin lam chu a nih loh hmel khawp mai. A
letling chiah hi a nunphung ni zawk awmin a lang. Ngaihtuah mang loa thil tih
ching, phur ve hluai thin, mahse a tawp thleng thei lo tep thin niin a lang. A
chesual fo a, a buai fo reng bawk. </span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hetiang ang mi hi an inpek phawt chuan Pathian hian a
hmang duh a ni. Petera nunzia aia tha zawk nei kan nih deuh vek ka ring. Kan
inpekna leh amah kan duhna hi a san phawt chuan min hmang duh ngei ang. Isua
vana a lawn chho hnu – Pentikost ni atang khan a chet turuzia hi fakawm tak ani
a bik takin Johana, Jakoba leh Paula te hi. Kristian hmasate leh Kohhran hmasa
– fahrah em em an enkawl thei hi an inpekna vang chauh a ni kan ti lo thei lo
ang. </span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><b>Tawpna </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A
character bakah hian ka sawi tel duh leh em em chu
mi tlawm tak sangha mantu a nihna hi a ni. A tira ka sawi tawh ang khan
Petera,
Johana leh Jakobate kha Isua keiza vengtu an ni. Mahse anni pathum hi
sangha man
tu – mi tlawm tak tak vek an ni. Mahse Isua khan anni hi a thlang tlat a
ni.
Pathian hian mi fing a thlang duh loe ka tihna a ni hauh lo. Petera anga
inpe
hi kan awmloh vang mai a ni zawk. Mihring ngaihtuahna zawng zawng pawh
hretu
Isua khan Peterate ang a thlang nalh mai kha chhan tha tak a awm ngei
ang. A hunlai pawh khan mifing turu tak tak an tam mahse a thlang lo
tlat. An inpek lo miau vang a ni. Peterate kha, an
nihna te, an thiamna te leh a ropuinate theihnghilha ama zui duh avang
khan Isua khan a ko ni berin a lang. Chuvangin Isua tana hmantlak ni
turin rilru leh
ngaihtuahna I seng ang u. Amah aia thlan tur nei teuh kan ni em? Kan
thiamna te leh
kan neih ro sum leh paite hian min dal thei a nia. Mahse chung chu
thupui ber
lo ila Isua kan zui duh chuan a ROPUINA atan min hmang ngei ngei duh
dawn a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lalpa’n malsawm rawh se! </span></div>
<br />Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-75909950396457747902012-10-27T23:41:00.002-07:002012-10-27T23:41:39.971-07:00Hmangaihna mak tak! <!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thuhma:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Lazara kaihthawhna hla kha kan hriat theuh ka ring a.
Khatah khan Isua kha ni li laiin tlai mah se a la pangngai reng thu – a
hmangaihte tan a hun taka an mamawh a pek hun thu message turu lutuk kan
hmu<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Isua chatuana nunna a nihzia
pawh hi a alar hle bawk a. Chuvangin kei chuan khami message turu tak leh
thihna hnehtu (chatuan nunna anih zia) a nihna lampang lo thlur lovin ringtute
nun kaihruai theitu point pali dang chiah ka lo tarlang dawn teh ang.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Bible chhiar tur:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Johana 11:1 – 44.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Historical background</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">: <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Lal Solomona
lal hnu khan Israel ram kha chhim leh hmarah then hran a ni a. Tah chuan a fate
Jeroboama (Israel ram lal) leh Rehoboama(Judai ram lal) kha an lal ve ve a.
Mahse<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hmar lam ami zawk kha BC 720 kuma
Assuria lamin an run tum khan an tlawm ta a. Hetah hian Israel hnam sawmte kha
umdarh chiam an ni a. Hnam sawm bo tih chu a lo thleng ta a ni. Mahse chu tih
lai chuan Juda hnam erawh chhim lamah lalram neiin an la awm ve leh reng thung
a. 586 BC khan Chhim lam Lalram pawh chu Babulon Lalramin hnuaiah an kun leh ta
a. An dinhmun kha a thim hle mai. Heng lai hun chho zawng zawngah hian an
manganna atanga chhanchhuak turin Pathian an kar nasa thin hle a ni. Zawlnei
ten chhandamtu tur a pek tur thu pawh an chhakchhuak fo a. Kan hriat mai theih
tur chu Isaia kha a ni. Ani pawh kha Lal Hezekiah lal laia zawlnei (chhim
lalram) a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista hunlaiah phei chuan chhim lam lalram pawh
hi Roman ho hnuaiah a awm mek a. Pathian kha ngawi rei an ti em em a.
Chhanchhuaktu Messia kha an ngai hle a ni. A hunlai khan Judate kha hlawm lian
deuh deuhin hmun thumin an then theih a:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> <span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
1) </span></span></span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">Pharisaite:
Anni hi Pathian tana rinawm em em. Khirhkhiap taka dan thu leh Pathian thu zawm
tute an ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><span style="mso-list: Ignore;"><span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"></span></span></span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> 2) Sadukai
: Anni ho hi tlemin an liberal deuh hlek a. Thawhlehna ringlotute kha an ni
bawk a.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> 3) Zeolot:
Anni ho hi Pharisaite aia Pathian rinna la vawng tute an ni. Tunlaia terrorist
ang deuh hlek an ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">‘Lalpa I Pathian lo chu tumah I be tur a ni lo’ tih
vawng nghet em em khan Messia hi nghakhlel takin an lo thlir nasa a ni. Rome
sorkar dan pawh zawm tha duh lo khawpa mi kawlhsen leh buaina siam ching,
Pathian tana rinawm em em<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>thinte khi,
Isua kan Pathian van atanga lo chhuk mihringa lo chang khan a lo hmachhawn ta a
ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Context:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Isua Krista dinhmun hi a nanmai lo khawp mai. Sawi
tawh ang khan Isua Krista kha an beisei loh ang takin a lo kal daih mai si a.
Anmahni anga mihring pangngai kha a ni tlat mai. Chu chang a la ni lo. A hmaa
Sinai dan dik taka zawm ni-a an ngaih kha a lo correct fek fek ta mai. Tum khat
Jerusalem hulhliapa Bethesda dil kama ke bai a tihdam atang phei kha chuan
Pharisaite khan thah kha an tum nasa a ni. Kha tah pawh khan Sabath ni-a a
tihdam kebaia khan a awngphah a chawi kan avang khan hnathawk ni-a ngaiin dan bawhchhia-ah
an puh ta hial a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista hian vawi tamtak Pharisaite hi a counter
a. Pathian fapa amah pawh Pathian a nih zia a sawite khan an haw em em thin a.
Vawi tamtak thah an tum hial a ni. Isua Krista pawh kha a tlanchhe ve nasa thin
hle a ni. Hei hi a ho loa a chhan chu ‘Lalpa I Pathian lo chu Pathian dang reng
reng I nei tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni lo’ tih ringtute kha
an ni. Mahse Isua khan vawi tamtak entirna tehkhin thu tha tak tak hmangin a
Pharisaite kha a kawm fo a, an haider tlat thung a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Lazara a kaihthawh hma lawk pawh khan Jerusalemah Inpumpekna
Kut hmangin Isua kha a kal a ni. Thilmak tin reng tiin a thang nasa tawh mai si
a. Mipui zuitu pawh a nei hnem tawh a ni. Mahse Judate khan Messia a nih an
ring deuh si mahse ring ngam chiah si lo - an confused khawp mai. Johana 10: 24
ah khan ‘Eng chen nge tuilairapin min siam dawn? Krista I nih chuan fiah takin
min hrilh rawh’ an ti leh a. Tah chuan Isua Krista chuan a tihdan pangngaiin
Pathian a nih thu leh Pa nena pumkhat an nih thu a sawi leh piap piap mai. Rome
lal thupek pawh zawm har ti lutuk khan Isua Krista Pathian inti kha chu an haw
em em a. Thah an tum leh ta a. Isua chu Jerusalem atang mai ni lo – Judai ram
pum atangin a tlanbo leh ta a. A hmaa Baptistu Johana a baptisna lamah khan a
che tla leh ta a. Hemi hmuna rawngbawlna a neih laiin Mari leh Marthi-te khan
Isua kha an va tibuai a, a nuta tidam turin an koh ngat a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tin he thil thlen lai hi Isua Krista hun tawp lam
a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni a. Jerusalem atanga mel 2 vel leka
hla – Bethani khua – Jeriko khaw kalkawnga thil thleng a ni. Hemi hnu lawk hian
Jerusalemah khan ropui takin a lut a ni. Ropui taka lo hmuaktute pawh helaia a
thilmak tih ringtute leh mi sawi atanga lo hre ve tute kha an ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">A ziaktu:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> A ziaktu hi Isua zirtirte zing ami pakhat amah
hmangaih em em tu – Isua Krista ngei pawhin<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>theih nise ka kianga awm reng tur atan ka duh chue a tih kha a ni. Amah
ngei pawhin Isua Krista chanchin a ziaknaah hian Isua hmangaih a nihzia hi vawi
tam a tarlang a ni (</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">John 13:23, John 19:26, John 20:2 leh
John 21:7, John 21:20</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">).
A thil record hrim hrim hi eye witness a nihna hian chhiar pawh a tinuam a a
rintlak em em bawk a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tin,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>he
thilthleng hi chanchin tha dang pathumte hian an ziak ve loa Johana chiah hian
a ziak lang a ni. Hei hi a chhan ni-a lang chu sawi tawh angin Isua Krista hian
he thilmak a tihzawh hnu phei hi chuan zui tu a ngah leh zual em em a. Judate kha
an lungawi lo hle a. Chuvangin Isua tan mai ni lo Lazara nunna tan pawh khan a
hlauhawm avangin (v 12; 9) midang hian an record duh lo a nih an ring. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Awle tunah chuan kan zir tak tak tawh ang:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua hmangaihtu Mari <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>unaute:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Isua Krista chanchin hi kum 30<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih hma kha chuan kan hre tam lo hle mai. A
nausen laiin Temple-a a nu ten an hruai tih ka hria a. Chuan kum 12 a nih
hnu-ah Temple-ah bawk a chettlat thu kan hre leh a. A bak zawng chu Johana’n
Baptisma a chan tir atanga a hnu lam zawng a ni leh tawp mai. Tin Bible hi Isua
Krista chanchin thlur bingna a ni a. Midang chanchin a leng tam lo khawp mai.
Hetah pawh hian eng tiang takin nge Marite nen hian an relation hriat a har fu.
Mahse Isua Krista rawngbawl lai an va tihbuai ngam danah hian an in close hle
ni tur<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni(Lapa I hmangaih kha a dam lo
e, v3). An in-close mai a ni lova Isua Krista Pathin nung fapa a nihzia an ring
tlat a ni ( Ring e Lalpa, Krista, Pathian fapa, khawvela lo kal tura chu I ni
tih ka ring e, v27).<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tin helaia Mari
bawk hi Isua duhsak taka hriak man to lutuk - spiknard hriak rimtui Isua ke
bula sawhkeh tu kha a ni. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Miin an sawi ve ziah chu Isua Krista hi Pharisaite leh
mifing zingah a tla na lo. Mi mawl te te Pathian thu leh dan pawh hre hrang lo
zingah a tla na an ti a ni. Judate buaina chiah pawh kha hei hi a ni. Mipui dan
thu leh Pathian thu hre lo khan Isua kha an zui duh bik em em a ni(cv7;49). </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse hei hi a ho miah lo. Mi harsa leh rethei – mawl
tak tak ten Isua Krista an zui-naah hian zirtur pawimawh tak kan nei. Ka ti
thin sakhaw dangah pawh hian Genespati hunlai leh durga Puja hunlai te pawh
hian mirethei berh te te in ropui tak nei lo tur tih hriat fahran ho hian an
rinna hi an pe na zawk zek zel. Isua Krista hunlai pawh hian a ni tho a ni,
hemite chhungkuaah hlei hlei hian a chiang leh zual ngawt mai. Hmanni-a Nula K
Lalnunsiami Thlaraubo man lo hruaite pawh kha an turu lem lo khawp mai.
Testimony sawi zinga an chhuanvawr ber – an sawi hmasak tir ber pawh kha engmah
a ni chuang lo. A presentation leh a thusawi dan kalhmang kha a fuh lo mai a
nil ova a inluh khalh nuai a ni. Pathian avana malsawmna dawn dan kha sawi a
tum a; mahse Didi a tanga tan lo khal thui tak a sawi hnu-ah Didi avanga Isua
an hmuh thu kha a sawi leh daih a. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka lo sawichhuah chhan tak chu ka sawisel lam a ni lo.
Isua Krista mamawh ni-a an inhriatna mawlh kha a ni. Isua bakah lawmna dang an
nei lo tih a hriat reng a ni. Tin, anmahni-ah pawh khan zui duh tak takna kha a
lang tlat a ni. Mamawh ni-a inhriatna khan a buanthlu a ni ber mai ang chu.
Rilru thianghlim leh inngaitlawm takin Isua kha an pan ngei a ni. Pharisaite
ang lo takin an hre ve tawk leh nei ve tawk angin an lang lem lo tihna a nih
hmel. Pharisaite khan Isua kha kha ti khawp khan an zarbuai a. Mahse a
chhandman chang ta sawi tur an awm lem lo khawp mai. Nokdema erawh kan rilru-ah
a lo lang mai thei. Ani erawh kha chu Pharisai zinga inngaitlawm – Isua zui
duhtu a ni tih hairual a ni lo. Israel zirtirtu khan Isua Krista kha mamawh
ni-a in ngaiin ‘Rabbi..’ tia address thlapin inngaitlawm leh chhandamna duh em
emin Isua kha a va tibuai a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka ti mai mai thin. Mi fing, hausa leh nihna sang nei
chauh hian Isua rin hi a harsatna ni lo. Mi rethei leh sual ber ber zingah pawh
hian duh tak tak lo – mi dang suala ngai tlat. Ringtu pungkhawm pawh mifel awm
khawm ti-a sawi kai duh ho hian Isua bawk hi an lo hlat leh thin. Mi rethei leh
mi mawlte angin kan thinlung hi awm tir fo a, Marite chhungkua ang hian Isua hi
kan mamawh ngawih ngawih a va ngai em ka ti thin a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mari leh Marthi hian Isau hi an hmuh veleh ‘Lalpa, hetah
awm ni la chuan ka nuta a thi lo tur…’ tih hi an tawngchhuak ve ve(v21, 32).
Hei pawh hi chhuizauna lamah chuan ngam taka Isua Krista an hauhna a niin an
ngai. Jeruisalem lama lo let leh kha Isua tan a hlauhawm tih hre reng mah se an
han ko lui ngat a. Mahse ni 4 laiin a lo tlai ta si a, an lungawi vak lo ni
ngei tur a ni. Mahse a hun laia dan hremi leh sakhaw kulmuk tak takte do rawh
Isua Krista hetiang khawpa ti ngam tura inngaihtlawmna an nei hi ka thinlunga
hian a lang chhuak leh thin.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Marthi rinna:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> Marthi rinna pawh hian Isua ka rinna avanga
thiamchang ka nihzia hi min hrilhfiah ka ti ngawt thin mai. Isua kha a lo
thlenin ani hian a lo hmu hmasa a chuta a tawngchhuah hmasak ber chu ‘Lalpa
hetah awm ni la ka nuta a thi lo tur. Tunah pawh Pathian hnena I ngen apiang
Pathianin a pe ang che tih ka hria e, v21’ a ti a ni.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mahse Marthi hian a ring tak tak lo tih a
hriat khawp mai. Isua khan a chhanna-ah I nuta a tho leh ang a tih khan nikin
ni-ah chuan a tho leh ang a ti daih mai. Isua Krista thiltihtheih chin kha ama
bil khan ramri a lo kham ve ni ngei tur<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a ni. Lazara kha a tidam thei tih chu a hria a. Mahse thinna lak ata a
chhanchhuak thei a ni tih erawh a ring ngam hauh lo. Ring ngam ang erawh chuan
a awm chiang mai. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Kristan Thihna leh thawhlehna a nihzia a sawina
sentence-ah ngei pawh khan ‘min ring em?’ tiin a zawt leh chiah<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni. Tah pawh khan eng tin nge a chhan kha?
Ring e Lalpa, Krista, Pathian fapa, khawvela lo kal tura chu I ni tih ka ring
e, v27 a ti a nih kha. Mahse amah bawk hian Thlan an thlen a Isua a tah zawh a
kaihthawh a tum tak tak lai khan engtin nge a tih leh kha? Chang 39na-ah khan?
‘Lalpa tunah zawng a uih taw hang, a thihna hi ni li<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni tawh si a’ a ti leh ngat a nih kha. Isua
Krista hian a live-in eng tin tak nge a lo react kual vel ang aw tih ka
ngaihtuah thin… Í rin chuan Pathian ropuizia I hmu ang ka ti lo che em ni?’
‘tiin a counter ta vel a ni. Isua nen khan an inchapchar rei khawp mai.
Kawtchhuah atanga an in – an in atanga thlan awmna thleng. Tin, an
inchapcharnaah hian Isua hian Amah ring tura a duhna lam hawi bak a sawi lo…chu
chu an pahniha an thupui a ni bawk! Isua hian ‘É khai Marthi min ring duh si
lova ka kaitho lo mai ang… I khirh em mai. Hei chen kan inhnim hnai ve tawh a,
tin tuna kan inbiaknaah ngawt pawh hian a CLUE ka pe nasa tawh che em mai’ a
tih mai ka ring hial a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse a ti lo tlat mai! Amah ringtu tena kan innghahna
tur Bible chang tha tak – ‘I rin chuan Pathian ropuina I hmu ang ka ti lo che
em ni?’ tih hi a lo chhakchhuak ta hial a ni. Kei ngei pawh hi hetiang
dinhmunah hian vawi tam ka awm tawh thin. Sikul leh College harsa taka ka kal
laite … Mangang reng renga ka khawsak lai – van treasury bak beisei tur ka neih
loh laite khan amah hi rin a tul zia chu ka hria mahse rin ngam tak tak a har a
ni. A chang phei chuan a tihtheih loh hialte pawh ka ring thin – Marthi ang
hian Pathian thiltihtheihna hi ka lo ring ngam lo leh thin. Mahse chu ti chung
chuan amah ka rinna leh ka duhna tlemte avang khan ka mamawhnate kha min
phuruksak thinin ka hre thin. In ni ve thin em?</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Rinna hi Isua hian a ngaipawimawh khawp mai. A hmaa ka
sawi inngaihtlawna pawh khi a vaw tla tawp thei a ni. Sipai za hotu bawih
tihdam chungchangah khan a hriat reng mai.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Kha sipaiza hotu mizia that turzia kha a lang chiang khawp mai. Amah kha
Rome mi a<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ni ngei ang a.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tin a bawih hi Juda mi a nih ngei a rinawm
bawk. Rome leh Juda inkar leh bawih an sawngbawl dan chu kan hre theuh anga;
duhawm lem lo tak a ni. Mahse he sipaiza hotu hi chu a ni hauh lo. A bawih hi a
hmangaih mai a ni lova a dam theihna tura Isua a lo pan ngat a ni. Mi entawn
tlak a nihzia<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>lang reng mai. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chu chang a ni lo – ze mawi tak Isua kan hmangaih nana
pawimawh em em ingaihtlawmna a nei tih kan hre thei. Ka puitlin hnua chiang
taka ka chhiar hnu-a ka rilru-a lo lang hmasa ber leh daih rei zawk chu he sipai
lal zet mai inngaihtlawmna hi a ni. ‘Ka Lalpa ka inchhung I luhna tlak a ni
love thu chauh sawi la ka bawih a dam ang’ tiin a ngen lawm lawm a ni. Sipaiho
lalzia chu ka hre theuh ang. Isua bulah pawh hian engtin emaw tak chu a lalzia
tihlan ve awm tak a ni. Mahse a ti lo ‘Ka inchhung I luhna tlak a ni lo…’ a ti
ngawih ngawih a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mahse Isua Krista khan he a inngaihtlawmna hi
engtinmah comment a pe tlat lo mai. Isua Krista hian rinna a ngaih pawimawhzia
ka hriat hma chuan ti mak deuh mang e aw ka ti hial thin. Engtin nge a tih kha?
‘Tih tak meuh meuhin ka hrilh a che u, Israelte zingah pawh heti ema rinna nasa
hi ka hmu lo…’tiin a hnampuite kha a zilh hlak a nih kha. A chhan chu helaiah
amah ring em em tu hi Juda mi a ni lo tlat a.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Marthi rinna derdep tak atang hian zirchhuah tur I
neih ve ngei ka ring tlat a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma atang ve thung hian: </span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma hi zirtirte zinga mi rinhlelhna avanga
hmingthang em em kha a ni. A chanchin hi a lang tam lem lo khawp mai. Heta a lo
lan hi lanna awm chhunte zing ami<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni
hial ang. Helaia chang 16naa ‘Á thihnaa thi ve turin I kal ve ang u’ a tih hi
Petera anga phur taka ti tak tak ni lovin Isua kha a ti-el – sarcastic takin a
ti vel a ni. A chhan chu Isua kha Juda hovin thah an tum avangin Jordan lui ral
lamah an kal daih a. Khata an awm lai ngei khan Mari leh a unau Marthi khan
Bethani lamah an nuta dam lo tidam turin an ngen a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">He tah hian Isua kha a kal mai lo. He thu a hriatna
hmunah hian ni hnih lai a la cham khawmuang a nih kha. Hetih lai hian a
zirtirte hian thih a hlauh avangin Judai ram lama kal chu a duh lo a niang an
ti ngei ang. Mahse a ni lo tih chu kan hre theuh awm e. Isuan khan ‘Judai ramah
I kal leh ang u, v7’ a tih khan zirtirte khan kalna chi a nih lohzia leh Juda
hovin tunhnai lawka denhlum an tumzia thlengin an hrilh a ni. Mahse Isua khan
‘Kan thian Lazara a muhil a kai harh turin ka kal dawn a ni’ a ti mauh mai. Ka
ti mai mai thin Isua Krista hi a zirtirte tan pawh khan vawi tam an buaipui
ngei ang. Juda ho khan thah an tum reng mai si a…Lazara a kaihthawhhnu pawh
hian thah an la tum leh bawk a ni. Mahse Isua kha Ephraim lamah a tlanchhe ta
daih<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih kha.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thoma khan Isua kal luih tum hi zui tho a ngai si-a ‘Á
thihnaa thi turin I kal ve ang u’ tiin sarcastic takina tawng el vel ngawt a
nih a rinawm khawp mai. Chanchin Tha hi Isua leh a kaihthawih ziakna<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a ni a, a chanchin hi a lang tlem lo em mai
pawh a. Ka ti mai mai thin hmel danglamna tlangah Petera, Jakoba leh Johana an
kal theih bik laite khan zirtirte dang 9 kha an bang tihna a ni. Midang chu ka
ngaihruat chhin ngai lem lova Thoma hi an zinga a telloh chhan hi an zia
pangngai vang hi a nih ka ring tlat pek. Sual chuang silo khan Isua kha ti phelh
phawlh takin a zui ve thin ni ngei tur a ni. Isua Krista thawhleh hnu-a
zirtirte awmkhawm zinga a inlar pawh khan Thoma tih loh chu an kim vek a ni.
Khatah pawh khan Isua thutiam – ni thum hnu-ah ka tho leh ang a tih thutiam kha
nghakhlel em em chuang lem lovin khawi emaw laiah a lo vak raw lai mai mai<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a nih hmel. A thiante zinga a lo thlen khan a
zirtir dangte khan ‘ Ka Lalpa chu ka hmu ta’ (Johana 20: 24 – 29)<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tiin an hrilh khan a awih duh teuh lo mai. A kut
thirkhena an khennate leh a naka feia an chhunnate a khawih zet loh chuan a
rinloh thu a sawi mauh mai…</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua a lo lang ta. A tui ral ve chiang khawp mai.. ‘Ka
Lalpa leh ka Pathian I ni, v28’<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tiin a
inhlan ve ta ni awm tak a ni. Amah avang hian keini ringtute tana Pathian thu
pawimawh tak Isua Krista thusawi ngei <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>‘Nang
chuan mi hmuh avangin min ring a ni; hmu loa ring apiangte chu an eng a thawl
e, v29’ tiin a hrilh hial a ni. I ngaihtuah ve ngai em? Thoma pawh hi hetiang
ve tho hi a ni…a nung chunga amah zuitu ngei hi… Mahse Isua vana lawn hnu khan
engtin nge a chanchin ni zel? Apostle zinga Rome lalram pela rawngbawl awmchhun
a ni tlat mai. He kan chenna ngei India ramah hian a lo kal a nih kha. Ani pawh
hi Pathianin a hmang a ni… Kei pawh hian ka thinlung ka pek tak tak chuan min
va hmang duh dawn tak em tih hi ka ngaihtuah mai mai thin… </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Isua Krista emotions:</span></b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"> A rei veleh ta deuh. Pawl XI ka zirlai khan Ravi
Zakarias, Christian apologist lar tak sermon pakhat ka ngaithla fuh hlauh mai
a. Chu a sermon chu ‘worship a clue to meaning in life’ tih a ni. Tah chuan
Zakaria khan Ýou cannot worship God without emotions’ ti zawngin a sawi ta daih
mai. Pathian emotions mihringa lo lang leh keimahni-a emotions chungchang a
sawi ta chiam a. Ka rilru<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a hneh hle
mai. College Aizawl lamah kan kal a EMO an tie maw kha a lo lar chho leh ta a.
Kha thil khan emotions concept tha lo zet mai mizo thalaite zingah a lo tuh der
mai. Hriatna leh thiamna-in a tlin tak tak hmain Philosophy lam hawizawngte-in
kan zir tha leh ta a. Rem channa apiangah ka sawi ve zel a. Tunah pawh hian ka
lo sawi leh duh a ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tun kum zabi liamta laihawl vel – 1960’s chho vel khan
existensiallist philosopher ho kha an lo lar chho nasa hle a. A chhan chu
rationalism paihthlaa emotions lam hawizawnga philosophy kha an kal tir vang a
ni. Rationalism chu awlsam thei ang berin chhia leh tha hre tak chung leh fing
kar (logic) chunga ngaihdan siamna hi kan ti thei mai ang chu. Emotions lam
erawh chu hmangaihna, khawngaihna leh lainatna avanga thutlukna siam lam hi a
kawk thei be rang. Entirnan: Isua hi Lei leh vana lalber a ni ta a. Keini<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>hi a fate kan ni. Min chhandam tura lo kal
chu rational taka ngaihtuah chuan thil theih miah lo a ni. Pathian dinhmun leh
mihring dinhmun chu inang lo hle a. Mahse hmangaihna (emotions) avangin Pathian
chu he leiah hreawm tuar turin a lo kal ta a ni. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Chuan sawi tawh angin existensiallist philosopher ho
kha an lar chak khawp mai a hun lai khan. A chhan chu rationalism paihthlaa
hamngaihna, lainatna, khawngaihna leh adangte hmanga philosophy an kal pui khan
innghhirnghona te, inthahnate a tlem phah tlat a ni. A chiang reng a ni tiraw
Isua Krista mihring a lo channaah hian… Khawngaihna leh hmangaihna avangin kan
tan he lei hreawmah hian a lo vakvai ve ngei<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>a ni.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Helaiah hian Isua hian Mari, Marthi leh Lazara a
hmangaihzia live taka lo lang hian ka rilru hi a hneh leh zual em em thin. An
lungaihna kha lainatna leh hmangaihna avang khan a tuarpui ve tlat a ni. A tap
hial. Isua Krista hian Lazara hi a va hmangaih awm ve aw ka ti fo thin… Hmun
dangah a chet dan nen a inang hauh lo mai. Lazara kha a tho leh dawn tih pawh a
hre reng. Mahse a tap ve tlat mai.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Mihringah hian nu hmangaihna hi turu zia an sawifo
thin. Harsa takin thla kua chhung an pai a. Thlan leh thisen sengin an hring a
chumi hnuah hnute tuiin an chawm leh thin a. Ka la hriat reng chu ka nu nena
kan inzui chhuah hian I nau a riltam a ni ngei ang ka hre thei tlat a ti fo
thin. Chu chu hmangaihna avanga lo awm a nih pawh ka ring. Kan farnu neih chhun
hi kum 2000 khan a boral palh a. Kha ta ka nu tah nasat zia kha turu tak a ni.
In chhunga ruang a lo luh hnu-ah phei chuan a aia nasain a tuar a ni. Ka pa
khan a hmangaih ve loe ka ti hauh lo mahse ka nu hmangaih zawktu khan a
emotions kha a tilang nasal eh zual ni main ka hria. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Ka nu hi keimah avang hian a mittui hi a luang fo a ni
mail ova. Keimah avang hian zan mut theihlohte – hah em em tumte a va han ngah
tak<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>em! A nunna atan pawha hlauhawmah
hian keimah avang hian a aw fo tih pawh ka hai lo. Helaiah hian Lazara hmangaih
hian a tap ringawt a ni lo. Getsemani huanah phei chuan a thlan thisen anga
farin min hmangaihna chu a lo lang chhuak ta. Kalvari tlangah phei chuan kan
tana nun hlanin thihna rapthlak tak a lo taur chhuak ta a ni. </span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pathian hian chhan nei vekin thil a siam a a ruahman
thin. Keimahni-a emotions awm pawh hi chhan neiin a siam a ni. Chhan nei han
tih hian hriatthiam a har mai thei. Entirnan thil sa tak – mei alh lai hi kan
kutin han khawih ta ila automatic deuhin kan pawi let nghal vat ang. Chutiang
bawk chuan emotions hi hmangaihna lan tirna atan Pathian hian a lo siam a ni. Mi
rethei tak leh khawngaihthlak tak takte kan hmuh hian engtin emaw talin kan
danglam thin em? Kan hmangaih berte’n mual min liamsanin kan mittui a lo far
thin tiraw… Beisei tur awm tawh miah lohna hmunah tanpuitu in neihin I biangah
mittui a luang tawh thin em? A nih loh tal pawhin mi rethei I tanpui a an lawm
em avanga an bianga mittui luang I hmu tawh ngai em aw… <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mittui tlak naran hi a tha e ka ti lo. Mahse
Pathianin kan hmangaihna tih lanna min pek a ni. A chian em em na chhan chu I
mittui ti tla theitu hi I unau a ni emaw I fanu fapa a ni emaw tihnat I phal
ngai lo ang. Ísua Kalvari tlanga thihna I ngaihtuah chang hian engtin emaw
talin I danglam thin em? Isua Kraws mak tak chungah chuan tih hla sak laite
hian I danglam thin em? Isua kan hmangaihna hi lan tir zel ang u!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hmangaihna mak tak dawngtu ka lo ni e! </span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com55tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-24827018378324063062012-09-30T10:43:00.000-07:002012-09-30T10:43:46.198-07:00Nuclear Energy : Malsawmna nge Anchhia?<div style="text-align: justify;">
<strong>Nuclear Energy chu enge?</strong></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Thil engkim siamtu hi <em>atom</em> a ni tih kan hre theuh awm e. Chu <em>atom</em> chu <em>electron</em>, <em>proton</em> leh <em>neutron</em> belbawmin a siam leh a. Saihlum mum ang hian <em>atom</em> chu han suangtuah ta ila. A chhung laiah tak chuan <em>proton</em> leh <em>neutron</em> te chu te lutukin a inhlawmkhawm leh a, chu chu kan khawvelin (earth) ni (sun) a hel ang hian <em>electron </em>hian a helkual ta thin a ni. <em>Proton</em> leh <em>neutron </em>inhlawmkhawmin a siam chu <em>nuclues</em> tiin am hming an vuah a. Chumi awmzia chu <em>electron</em> chuan <em>nucleus</em> chu a hel thin tihna a nih chu. Chu <em>nucleus</em> chu Saihlum mum anga ngaih leh tur a ni. Mahse <em>nuclues</em> hi <em>atom</em> nena khaikhin chuan a te khawp mai . Entirna mawlmang tak pe chin teh ang: <em>Nuclues</em> chu baskeket ball tiat ni ta sela <em>atom</em> lenzawng chu a lai hawlhtlangin Km 60 chuang a ni daih dawn a ni. Thil mum tereuh te – <em>nuclues</em> chhungah chuan khawvela tha chak ber – nuclear energy an tih chu Pathianin a dah a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
A nihna takah chuan keimahni taksa pawh hi <em>atom</em> siam vek a ni a mahse keimahni min siamtu <em>atom</em> chhunga <em>proton</em> leh <em>neutron</em>
te hi chu an awm nghet (stable) em avangin tha chak tak – nuclear
energy hi a lang chhuak lo mai chauh zawk a ni. Mihring taksaah hian <em>iron, cobalt, copper, zinc, iodine, magnesium, sodium, calcium, nitrogen, oxygen, sulphur, chlorine, nickel, chromium,</em> ldt., a awm a. Mahse vanneihthlak takin a chunga kan tarlan <em>nucleus</em>-te khian painhmang nghet tak (stable) an nei a , nuclear tha chakna an pe chhuak ngai lo a ni. Chutih lai chuan <em>uranium</em>, <em>thorium</em>, leh a dangahte chuan <em>nuclues</em>
chhung pianghmang hi a nget lo tak (unstable) a nei thung a . Chuvang
chuan thazung chak tak – nuclear energy an pe chhuak thei ta thin a ni.
Chu tha chak tak mai chu mithiam te’n mihring tana tangkai thei turin
Nuclear power plant hmangin an sawngbawl leh ta a. Nclear Energy hmangin
<em>electric current</em> (power supply) an siam chhuak ta a ni. Chu
mai chu a la ni lo – ram venhim nan leh ramdang run nan an hmang bawk
a. India pawhin kum 1998 khan Pokhran thlalerah a nuclear bomb neih chu a
lo enchhin tawh a nih kha.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<span id="more-104155"></span><strong>Enge a thatna?</strong></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Thahrui a ngah bik: </em></strong>A chunga kan tarlan tawng angin <em>uranium</em>
hian nuclear energy a pe chhuak thei kan tih tawh kha. Uranium Kg
khatin thahrui a pekchhuah zat leh Lungalhthei Kg maktadua 2.7 pek
chhuah theih zat nen a inhen a ni. Chumi awmzia chu Uranium tlemte-in
thahrui tamtak kan nei thei dawn tihna a nih chu. Hemi avang hian a
sawngbawl vel pawh a nawm phah deuh dawn tihna a ni. A hlawk hle bawk.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Khawlum zel tur a veng: </em></strong>Kan awmna Lei (<em>Earth</em>) lum chak lutuk (<em>Global warming</em>) hi kan hre theuh turah ka ngai a. Hemi hi a chhan chu <em>greenhouse effect</em> vang a ni. Chu <em>greenhouse</em> <em>effect</em> thlentu chu <em>greenhouse gas</em> an ti a. <em>Carbon dioxde, methane, tuihu</em> (water vapour), ldt., hi a lar zual deuh a ni mai awm e. Chumi awmzia chu <em>carbon dioxide</em>
hian Ni atanga lumna (heat) lo kal kha kan khawvel pawna chhuak lo
turin a dang ta zel a ni. Lumna hi kan damkhawchhuah nan kan mamawh a.
Mahse tunah tak hian duh aiin a lum ta mah mah a. Tih hniam a ngai leh
tawh zawk a ni. Chumi tihniam tur chuan <em>greenhouse gas</em> tih tlem a ngai ve leh ta thung a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Lungalhthei, Petrol, Diesel, Khawnvartui, Thing, ldt., I hal apiang
hian Carbon dioxide thahnem tak boruakah a leng chho ta thin a. Chu
chuan khawlum a lo siam chhuak ta thin a ni. Motor I khalh a ni emaw
Buhherkhawlah buh I her a ni emaw Thing I hal a ni emaw heng thil I tih
apiang hian khawlum I tisang zel tihna a lo nih chu. Tin, India rama
Electic Power kan neih zawng zawng hi 100 ni ta sela 64.2 chu
Lungalhthei leh Diesel hmanga kan neih vek a ni (DAE, GOI, Electricty in
India report). Chumi awmzia chu I in chhunga electric bulb pakhat I
tihen khan khawlum chak zel tur I pui tihna a ni, a chhan chu bulb
ti-eng turin <em>carbon dioxide</em> tamtak pekchhuah a ni miau a. Chuvang chuan power supply hi kan mamwhnaah chauh renchem takin kan hman thiam a tul thin a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ka sawi ta duah mai. Ka sawi tumah tak ka’n lut tawh ang e. A chunga ka sawi tak – <em>greenhouse gas</em> ang chi khi nuclear energy hian a pe chhuak ve lo. Chumi awmzia chu <em>uranium</em> atanga nuclear energy kan siam hian <em>carbon dioxide</em>
tih vel a tel ve lo tihna a nih chu. Mahse Car emaw Bike emaw kan khalh
chuan a chhuak chur chur si a ni. Sawi tak angin India ram mai ni lo
khawvel pum huapa Power Supply kan hmuhna hian <em>greenhouse gas</em>
thahnem tak a pekchhuah avangin pe chhuak ve miah lo – nuclear power
hian thianghlim takin hna tha tam tak a thawk thei zawk dawn a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Coal, Diesel, Petrol, ldt., hi a zo thuai dawn:</em></strong>
Coal, Petrol, Diesel, ldt., hi tun atanga kum 75 velah kan hmang ral
vek dawn niin mi thiam te’n an chhut. Nuclear energy pe chhuak thei – <em>uranium</em> leh <em>thorium</em>
te hi chu kan khawvelah hian a la tam em em a. An zo rih mai dawn lo.
Chuvang chuan Nulcear tha chakna hman hian khawvela mihring chengte a
tithlamuang thei dawn a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong>A thatlohna? </strong></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Hriselna a tan a hlauhawm</em></strong>: Nuclear zungzam (<em>radiation</em>)
hian kan taksaa hlo (chemical) pawimawh tak tak a tichhe thei a. DNA,
RNA leh kan taksa chhunga protein hnathawh kaihruaitute hnathawk thei lo
turin a siam thei a ni. Natna hlauhawm tak cancer vei a awl thin.
Mizoramah pawh hi cancer kan vei tam chhan hi radiation tha lo kan ramah
a tam a nih rinna a awm a. Chumi avang chuan Department of Atomic
Energy Agency, GOI lam atangin project lian tham tak – Backgroud
radiation tam lam tehna kan hmu hlauh mai a. Tunah hian research scholar
pahnihtin an bei mek a ni, Dr B Zoliana hnuaiah. Tuna a lan dan chuan
background radiation awm tam zat hi a sang lo viau a ni awm e. Cancer
kan vei chhan chu kan ei leh in, zuk leh hmuam fimkhur loh luat a nih an
ring ta ber a ni. Taksa tana a hlauhawm avang hian Meghalaya state
chuan an rama Unranium laihchhuah an la remti lo reng a ni, kumtin
deuhthaw an la buai.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Nuclear waste (bawlhlawh) paihna lama harsatna: </em></strong>A hlauhawm tih chu kan pawm tlang vek ang a. Mahse mak deuh mai chu <em>uranium</em> emaw <em>thorium</em>
emaw te hian kum maktaduai tam tak chhung anmahni-a awm zungzam chak
tak (radiation) kha an la pe chhuak thei tlat a ni. Chumi awmzia chu
Nuclear energy siam nana kan hman duh tawh lohte khan zungzam tha lo tak
an pe chhuak reng tihna a nih chu. Chumi avang chuan duhna lai apiangah
paih theih a ni lo. A chhan chu he zungzam (radiation) hian tawntlang
(penetrate) theih loh a lo nei vak lo. Lei hnuai thuk takah phum ringawt
mah ila a la hlauhawm tho dawn tihna a nih chu. Mizotawngin Suan (<em>Lead</em>)
kan tih mai hi a tawntlang (penetrate) mawh deuh a. Chuvang chuan Suan
hmangin chhah takin an tuam (seal) thin a, lei hnuaiah leh vur ramahte
an phum tlangpui thin. Mahse hei hi a him lutuk bik miah lova a chhan
chu kum engemaw zat hnuah zungzam kha a lo chhuak leh thei a ni. A nih
loh paw’n lirhnging emaw tlangkang emaw avangin nuclear bawlhhlawh kan
paih kha mihring tana hlauhawm turin a lo chhuak leh thei bawk.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Rikrum (accident) thilah a hlauhawm: </em></strong> Khavelah
hian Tlangkang te, Lingnghing te, Tsumani te, ldt., hi kan hmachhawn
reng dawn a. Chung chuan Nuclear power siamna kha a tichhe thei tlat a
ni. A tihchhiat chuan zungzam tha lo tak – mihring tana hlauhawm em em
mai kha a pe chhuak dawn. Tunhnai lawk, kum 2011 khan Japan rama
Fukushima Nuclear Power Plant Reactor chu Tsumani avangin a chhia a. Ram
tan harsatna lian tak a siam a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Khawvel pum huapa Nuclear Reactor accident langsar zual deuh chu –
Mile Island (1979, USA), Chernobyl (1986, USSR), Jaslovské Bohunice
(1976, Czechoslovakia), ldt. Chernobyl accident avang hian a tirah
mihring 56 vel an thi nghal a. A dang zawngah hi chuan mi 10 an thi kai
lo vek a ni. Mahse a nghawng chu na tak a ni thung. Accident thlen
tawhna reng rengah hian cancer, piangsual leh natna mak tak tak a tam em
em thin.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Nulcear Power Plant sawngbawlna hian greenhouse gas a pe chhuak nasa:</em></strong> Nuclear thahrui hian <em>greenhouse gas</em> kan tih ang chi ho khi a pe tel hauh lo a. Amaherawh chu nuclear chakna nei tura <em>uranium</em>
an sawngbawlna: lei atanga laihchhuah (mining), thliar hran (milling) ,
transport, thazung pe tam thei tura bautsaihna(fuel fabrication,
enrichment), power plant siam (reactor construction) , bawlhhlawh enkawl
leh paih (decommissioning, waste management) hian hmanraw dang a hmang
nasa hle a. An hmanrua (motor, crane, ltd,.) hman chuan lungalhthei,
diesel, ldt., a lo hmang ve leh a. Chumi chuan greenhouse gas tamtak a
pe chhuak ta thin a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Kum 2008 khan Environment lama mithiam Benjamin K Sovakool chuan
Nuclear Power Plant lamin environment a tihchhiat nasat dan leh sik leh
sa a tihdanglam dan a zir chiam mai a. Chuta a hmuhchhuah chu tui
(water), ni sa (solar) leh thli (wind) hmanga thachakna (energy) siam
hi nuclear power siam aiin hautak viauin lang mah se a let 5 daihin a
thlanawm zawk a ti a ni. Chumi awmzia chu sawngbawlna lamah tha leh zung
an hmang nasa a, chumi chuan environment a tichhia a mai ni lova
khawvel sik leh sa tidanglamtu greenhouse gas a pe chhuak nasa tihn a a
nih chu.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong><em>Ralthuam atan hman a ni tlat mai(Nuclear Proliferation): </em></strong>Einstein-an
kum 1939 chho vela an President FD Roosevelt-a Nuclear Bomb siam tura
lehkha a thawn khan USA chuan ‘Uranium Committee’ a din nghal a. Mahse
US Sorkar khan a tirah chuan a ngaihven tha lo hle mai. Sum hman tur zat
pawh $6,000 chauh a ni. Mahse Pearl Harbor bomb a nih hma December 6,
1941 khan Atom Bomb siam turin Manhattan Project chu US Army Corps of
Engineers ami Major General Leslie Groves-a kaihhruaina hnuaiah tan a ni
ta. Chu an Bomb siam chuan Indopui pahnihna titawp ta hial a nih kha.
He mi hian kar lovah thil tha lo tak a hring chhuak ta a. Ram dangin
hetiang rathuam hi an nei ve ta sup sup mai.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Einstein-a hian a nun khawngah inchhirna tur tamtak a nei ve a. A
nupui hmasa ber nen an inneih tak tak hmain fanu pakhat an nei a. Mahse
tun thleng hian an fanu chu a thi nge a la dam, tu leh fa a nei nge nei
lo tih tuman an hre lo. Rin dan chuan Einstein-a khan midang a enkawl
tir (adopt) a nih an ring. Chuan a nupui hmasa ber, Mileva Maric chu a
neih lai rengin Elsa Lowenthal a ngaihzawn san a. Elsa nen hian an
inchhung hnai hle a. Einstein-a nu leh Elsa nu hi unau an ni a, tin an
pate ve ve pa hi unau (first cousin) an ni bawk. Kum 1919 phei kha chuan
an inthen hial a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Elsa nen chuan an innei nghal mai a mahse ani a neih lai pawh hian a
thianpa unau fanu Betty Neumann-i a ngaihzawn san leh daih mai. Physics
khawvela thawhhlawk em em tu hi a kuthnu miin an zirin an zah leh zual
em em thin. A thluak that zia leh turu bik zia hi a thil ngaihtuahchhuah
zir hian a chiang leh zual. Mahse nupui laka rinawmna chungchangah
erawh a turu lo hle mai. Inchhir chang tamtak a nei ve thin a ni awm e.
Mahse Atom Bomb lo awm theihna tura hma la tu a nihna avanga a inchhirna
chu a hmangaihtu hmangaih let thiam lo a nih thinna avanga inchhirna
aiin a tam fe zawk a ni awm asin. Chu bakah Theory of relativity a
ngaihtuahchhuah kha Atom bomb (nulcear energy) siamchhuah nana formula
pawimawh tawpkhawk a ni tlat bawk. Kum 1938-ah Nazi ho khan Uranium atom
kha an phel thei ta si a. Atom bomb kha an siam a ring tlat a ni. FD
Roosevelt-a lehkha a thawn kha pawi a ti bang thei lo a, a inchhir em em
a ni.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
America lamin Atom bomb an siam khan khawvel pum huapa harsatna
chinfel ngai a siam nasa hle a. Nuclear ralthuam darh zel tur venna (<strong>Non-Proliferation Treaty) </strong>hial
a lo piang a. Innghirnghona tha lo tak mai a chawk chhuak ta zut mai a
ni. Heng ralthuam hlauhawm tak mai hi mi firfiak kan tih ho – pawisak
nei miah lote kutah a awm palh a hlauhawm leh zual em em a ni. A nihna
takah chuan Muslim ramte phei chuan an neih ve an hlau ngawih ngawih a
ni. Tun hnaiah ram awm tha duh lo tak – North Korea leh Iran lamin
nuclear ralthuam neih an tum mek a, ram hrang hranga hotute lu a tihai
viau a nih hi maw.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<strong>Ngaihdan han siam teh le…</strong></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ka thuziak thupui hi a lar hle a. Sawi nuam tak pawh a ni thin.
Nuclear thazung pawimawhna hre pha chang chang te, Scientist turu tak
tak te leh hruaitu lar tak tak te’n an sawi ho fo thin. Engkim mai hian
thatna leh thatlohna an nei vek a. Entirnan: Chawhmeh channa chemte pawh
hi a tangkai khawp mai. Choka lamah zai tur a awm hlek chuan kan hmang
a, a tellovin kan awm thei lo a ni e. Mahse tu emawin a thin hnun vih
nan a hman vaih chuan tisa thihna piah lamah chatuana boralna a chang
mai dawn a ni. Chu Chemte chu tihpalh thil avang emaw lungawihlohna
emaw avangin a chhe zawngin miin a hmang thei a ni tih hre khiau ila a
tha awm e. Mihring hi chhia leh tha hria kan ni. Kan rui emaw kan
thinrim viau emaw hian chhia leh tha hre lo angin kan awm thei.
Chutianga kan awm chuan ramsa nen kan inang chiah tihna a ni mai.
Nangmah ngeiin ‘Nuclear Energy hi anchhia nge a nih malsawmna’ tih chu
lo chhang rawh le.</div>
Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-77603676297161889582012-05-14T02:54:00.000-07:002012-05-14T02:54:19.136-07:00Campus ka chhuahsan leh lawk dawn<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-IN</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;"><br /></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Thuhma</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hun leh nite hi an lo ral chak khawp mai. Kan awm mai
mai emaw kan tih lai hian Pathian hruaina avangin kan hun engemawzat chu kan lo
hmang ral leh tawh mai thin. Kan fel leh that avanga nungdam kan nih loh zia
ngaihtuah hian lawmna tur a tam thin e. Hmangaih Pathian A nihna hian kan
chunga thatna chu Ni angin a entir zel a ni.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Nikum Winter chawlh result</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Nikum Decmeber thlaa ka zu puih Baptist Comprehensive
School, Putlungasih chuan HSLC pass nei thei mang lo thin kha 100% pass
percentage an nei ve ta tlat mai. Principal inpekna zar liau liau a ni a. A
lawmawm ka ti takzet a ni. Pathian ropui ber se!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Putlungasihah bawk chuan <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Result neih that chhan kha keimah vang emaw an ti deuh
tlat pek a. Kal leh turin min duh deuh tlat mai a. Hei ka inhawlchhuak leh dawn
a ni. A challenging thei khawp mai. Rawngbawlna tha min siamtu an Principal S
Lalramengi chungah ka lawm a. A thawhrimna leh tumruhna – Mission Education
lama a tanzia fakawm ka ti em em thin.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Puan tel meuha rawngbawla ka
chhuah hian malsawm ka ni thin!</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">College ka kal lai pawh khan hetianga chhuti laia
chhuah hi ka ti thin a. Puan tel meuha – thildang tamtak chan chunga A rawng ka
bawl hian ka zirnaah ka ti tha em em thin tlat mai a nih chu mawle.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Tun kumah pawh hian nikum Decmeber thlaa ka
rawngbawlna vang ni ngei tur a nit un Semester-a ka course work neih chu ka zo
tha khawp mai. Tun semester-ah rau rau chuan ka SPI(mark hmuh) a sang ber a ni.
Thiante mak tih khawpin ka ti tha a mahse Pathian vang a nih zia bak sawi tur
ka nei lo thung!</span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Hun tha tak lo hmang ang che</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EN-US;">Pathian hian chhan nei lovin ka chungah hian engmah
thlen tir a nei lo. Awmze nei tak leh ruahmanna fel tak siamin min hruai thin a
lo ni. </span></div>Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-2756482918973514843.post-75840038910223796002012-05-02T01:55:00.000-07:002012-05-02T01:55:39.477-07:00THE SKY<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><img height="240" id="il_fi" src="http://www.cbc.ca/sevenwonders/images/pic_wonder_prairie_sky_lg.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto; padding-bottom: 8px; padding-right: 8px; padding-top: 8px;" width="320" /></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">The lonely clouds! </td></tr>
</tbody></table>
<br />
Through the darkness there came a light<br />
Under the sky - though so far but yet so bright<br />
I closed my eyes and look deep insight<br />
Walk this darkness without a fright<br />
Cozz... I found a new life - so wonderful !<br />
I hold his image like a precious sight<br />
The one that sets my heart alight<br />
So far I've come, its worth those years.<br />
My strength has now briskly grown<br />
I no longer fear I travel alone;<br />
I look beyond and see him there<br />
I've found the light under the sky and I smile<br />
I've been told there's a new sense of happiness<br />
I've been told that my life has changed suddenly<br />
In a way that its easily noticed when I pass by...<br />
They don't know the Sky is secret behind my happiness.<br />
I hear a sweet voice in my head<br />
That says my path is clear ahead<br />
This feelings of love that we share -<br />
I had a freedom, I made this choice...<br />
I would trade everything just to be with him<br />
To me, he is just like the Sky<br />
Always around me, so wonderful and bright;<br />
So far away but yet so close to my heart..<br />
<br />
(This is the poem composed by someone who is to be the one with all the integrity for me)Krista Roluahpuiahttp://www.blogger.com/profile/04176154108922619153noreply@blogger.com7