28 June, 2011

IGNATIA


                                              
Tunlai chu mithianghlimte chanchin hian ka rilru an la tlat mai. Kan Bible pawh khan mithianghlimte hnen atangin zir turin min ti a ni. Khawvelah hian kan thil ngaihsan zawng leh duhzawngte hian nasa takin min kaihruai tlat a. Krista Pasalthate tamtak hi kan ngaisang ber vek lo mai thei amaherawh chu an chanchin kan hriat ve zauh zauh a tul si a ni.

Ignatia hi Isua hun tawp lai vel AD 33 kuma piang a. Suria mi a ni. A pianthar hma chuan Puala ang deuhin kristiante a haw em em thin. A chang phei chuan a tiduhdah ve thin hle. Mahse Isua Krista amahah a lalber hnu chuan a nun a danglam chiang hle mai. Kum AD 70 khan Antiokeiah Bishop a ni hial a ni.

Tranzana Rome lal ber a nih khan a tum thumna atan Kristiante chu nasa taka tihduhdah an ni leh a(Tihduhdahna hmasa ber chu- Lal Nero hunlaia Peterate tuarna kha a ni). Amah hi lal huaisen tak a ni a. Armenia,  Assuria, Mesopotamia le Arabia ramte lain Rome ram a zauh zel a. AD 110 khan ram lak belh tuma a fehchhuah tumin Antiokei khuaah a riak a. Mahse vanduaithlak takin Lal Trazana a cham lai hian lir nasa takin  nghing hlauh  a. In tamtak a chim a, mihring tamtak an thi bawk a. Rome lalber Trazana pawh a boral ve a.

Kristianlote chuan Lir a nghin chhan hi pathian thinur vang niin an hria a. Chu pathian thinur tir tu chu Kristiante niin an ngai tlat bawk a. Roreltu hmaah chuan Kohhran hruaitute chu an rawn hruai ta a.

Lalber chuan Ignatia hnenah chuan heti hian a ti a. “Pathian zahna reng nei lo ramhuai zawlpa, ka thupek awih lovin, a bawhchhe turin mite i zirtir thin tih ka hria a ni. Mi tamtakte tihhlumna hmuna hruaitu chu nangmah hi i ni” tiin a lo vau a.

Ignatia chuan, “ Chutia ‘Ramhuai zawlpa’ ti a koh tur ka ni hlei nem. Krista chu keimahah hian a awm a. Keimaha ramhuai awm zawng zawngte chu a hnawtchhuak vek a ni” tiin aw nem takin a chhang a.

Laber chuan, “Puithiante chu keimahniah pawh a cheng a, kan hmelmate min hnehsak zel alawm” a ti a.

“I ramhuai biakte hi pathian tia koh tlak an ni hlei nem. Engkim siamtu Pathian chu pakhat chauh a awm a; a fapa Isua Krista pawh pakhat chauh a ni a. Chumi ram ami chu kei hi ka ni e” tiin Ignatia chuan huaisen takin a chhang a. Lalber chuan “ ‘A ram’ te i tie lo? Pilata khenbeh kha maw?” Vin deuh takin a han ti a.

Ignatia chuan, “Ni e, ka sualna khengbettu a ni a. Kei hi ama mi ka ni”,tiin a chhang a. Lalber chuan, “Chumi i sawi chu i chhungah khan khenbeh ania maw?” tiin a zawt leh a. “Ni e, ‘Anmahniah ka awm anga ka leng bawk ang’ tih ziak a ni” tiin a chhang a.

Ignatia’n Isua Krista Lalber anga a pawm dan chu Rome lal chuan awmzia lo lutuka a ngaih avangin thiamloh a chanter ta a. Chuan Antiokei khua atangin Rome khua panin sipai sawmin an hruai ta a. Kawng tluainin an ti rethei hle. Kohhran mite chuan khaw tinah an lo hmuak zel a. Hun remchang a neih  apiangin Kohhran mite lehkha a thawn thin a. Ephesi kohhran te, Magnasia kohhran te , Philadelphia kohhran te, Smuyrna kohhran te leh Tralles kohhranahte hnenah a thawn a ni. Rome kohhran hnenah phei chuan Martar-a thihna duhawm tak a chan tur thu leh chu a martarna vohbik chu engmahin tibuai lo se, Isua tana thih ral thak a chak thu a sawi chiam a ni. A lehkhathawnte hi la vawnthat reng a ni.

Philipi khua a thlenin Krista pasaltha dang Zosimus led Rufas-te chu a hnena kal ve turin an man tel bawk a. Hemite pahnih hi Ignatia anga penkhatmah Isua avanga hnugtawlh duh lo an ni. Philipi khua mie chuan an lo hmuhin an lawm em em a.

Rome khua an thlen chuan Sakeibaknei hnena pek turin an chungthu rel tluk a ni ta a. Chutah chuan, ennawm chhuahna hmun (Arena)ah, mipui sang tamtak hmaah an lo kai chhuak a. Sakeibaknei riltam koham hlauhawm pui puite chuan Ignatia leh a thian pahnihte chu an ching darh vek a. Sakibaknei ei bang chu Kristianten an hlawm a, zah takin a vui ta a ni.

Ignatia’n rinawm taka Isua rawng a bawl dan kha dahtha ta ila, a thihdan ringawt pawh hi ka dam chhan tur ni hliah hliah hian ka hre thin.


Jesus, the very thought of Thee
With sweetness fills mt breast;
But sweeter far Thy face to see
And in Thy presence rest.

 No voice can sing, no heart can frame,
Nor can the memory find
A sweeter sound than Thy blest name,
O Savior of mankind.

 O hope of every contrite heart,
O joy of all the meek,
To those who fall, how kind Thou art!
How good to those who seek!

 But what to those who find?  Ah, this
Nor tongue or pen can show;
The love of Jesus, what it is
None but His loved ones know.

 Jesus, our only joy be Thou,
As Thou our prize wilt be;
Jesus, be Thou our glory now
And thru eternity.



12 comments:

  1. Ka vawikhat hriatna a ni. I ziak tha ka ti, a dang pawh lo tizel rawh. Ka lo chhiar zel ang e.

    ReplyDelete
  2. @Zara: I lo lenglut a ni maw. Lo chhiar zel dawn nia.

    Pu Ignatia hi Protestant lam tan chuan a hriatloh theih viau ang. Petera boral hnu khan a thih dan hi chhinchhiah tlak tak a ni. A hunlaia ringtute chakna petu leh rawngbawltu rinawm a ni. Tunlai khawvelah hian an nun atangin zitur kan ngah khawp mai.

    ReplyDelete
  3. Kei pawh Ignatia hi a hming pawh ka lo la hre ngai reng reng lo va. Zosimus led Rufas hming pawh ka vawi khat hriatna tho a ni. A bengvarthlak khawp mai. Kan mihuai kal hmasate'n Krista tana an tawrhna hi a ropui ka ti ngawih ngawih.

    ReplyDelete
  4. A ngaihnawmin a bengvarthlak hle mai. A dang pawh lo ziak zel teh. Ignatia chanchin hi ka lo la hre ngai reng reng hleinem. I zarah ka beng a var phah leh ta.

    ReplyDelete
  5. @TS: A lawmawm e, in lo chhiar a. Nangmahni tan ka ziak a lawm..:)

    A ni asin tiraw. An rinnaa an din nghehzia hi pui tak a ni. Bial belh vel avang chuan Isua an phat ve lo tawp ang...:)

    @Sir Caribou: I lo luta lawmawm hle mai. I zarah ka bengvar zawk fo alawm le... Nia lo ziak zel ang a remchan chuan.

    ReplyDelete
  6. Ka vawi khat hriatna. A bengvar thlak khawp mai.

    ReplyDelete
  7. Sangpuiipa i lo chhiar a ni maw. I va ti tha ve aw. Nia kan tan hian a lar vak lo a. Ignatius tiin han google chhin la a lo lang mai ang.

    I blog ka lut thei tlat lo mai. A link min lo pe rawh.

    ReplyDelete
  8. Kei pawh ka vawikhat hriatna a ni. A tha khawp mai, tin, chhiar a nuam viau bawk, lo ziak zel teh khai!

    ReplyDelete
  9. @Hmelthate: I lo zuang lut ve a ni maw.... Hetiang anga mi rinawm chanchin hi hre zeuh zeuh ila a hrisel alawm tiraw.

    Thank you for vistting!

    ReplyDelete
  10. Hei hi i blog ani tih pawh ka lo hre hlei nem. Thu bengvarthlak tak anih hi. Martarte hi chu an ropui ngawt mai!

    ReplyDelete
  11. @Pi Maisek: I lo lut hlawl mai a. I dam tha ang chu maw. Kan inbe khat hle mai.

    Martarte hian rilru thar min siam alawm.

    ReplyDelete
  12. A țha hle mai..practice tur kan neih belh zel e.....Tuar paha midante fuihna,

    ReplyDelete